Τρύπα-γίγαντα προβλέπει το μετεωρολογικό δελτίο για τo όζον της Αρκτικής

36

Αν οι τρέχουσες καιρικές συνθήκες στην Αρκτική συνεχιστούν τις επόμενες εβδομάδες, η εποχιακή εξασθένιση στο στρώμα του όζοντος πάνω από την περιοχή θα είναι φέτος η χειρότερη που έχει καταγραφεί ποτέ. Την προσεχή άνοιξη, οι κάτοικοι της Βόρειας Ευρώπης ίσως θα δέχονται αυξημένη υπεριώδη ακτινοβολία.

Η Ευρωπάϊκή Μονάδα Συντονισμού της Έρευνας για το Όζον, ανακοίνωσε ότι ο φετινός χειμώνας είναι ο χειρότερος εδώ και 50 χρόνια όσον αφορά τη στρατόσφαιρα, το στρώμα στο οποίο βρίσκεται το όζον, σε ύψος από δέκα έως 40 χιλιόμετρα.

«Οι μετεωρολογικές συνθήκες που καταγράφουμε τώρα μοιάζουν ή ακόμα και υπερβαίνουν τις δυσμενείς συνθήκες του χειμώνα του 1999-2000, οπότε παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη ως σήμερα απώλεια όζοντος» στην Αρκτική, αναφέρει στο BBC ο Νιλ Χάρις της ομάδας συντονισμού, με έδρα το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ στη Βρετανία.

Το ποια θα είναι η εξέλιξη του φαινομένου θα διαφανεί τις επόμενες εβδομάδες. Οι ερευνητές τονίζουν πάντως ότι οι προβλέψεις για τη στρατόσφαιρα δεν είναι ακριβέστερες από ό,τι οποιαδήποτε μετεωρολογική πρόβλεψη.

Ψύξη και νέφωση

Το όζον, ένα μόριο αποτελούμενο από τρία άτομα οξυγόνου, σχηματίζεται στην ατμόσφαιρα από φαινόμενα όπως οι κεραυνοί, και διασπάται από άλλες φυσικές διαδικασίες ή από ουσίες που παράγει ο άνθρωπος, όπως οι απαγορευμένοι πλέον χλωροφθοράνθρακες.

Στην Αρκτική, το στρώμα του όζοντος είναι σχετικά απομονωμένο από το παγκόσμιο κλιματικό σύστημα, καθώς περιβάλλεται από μια δίνη δυτικών ανέμων, εξηγούν οι επιστήμονες στο NewScientist.com.

Το χειμώνα, η ζώνη της στρατόσφαιρας πάνω από το βόρειο πόλο πέφτει σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται στρατοσφαιρικά σύννεφα με διαφορετική χημική σύσταση.

Κάτω από τις συνθήκες αυτές οι χλωροφθοράνθρακες μεταπίπτουν σε μια πιο ενεργό μορφή, η οποία διασπά ταχύτατα το όζον όταν εμφανιστούν οι πρώτες ηλιαχτίδες στις αρχές της άνοιξης.

Μόλις η δίνη γύρω από την Αρκτική υποχωρήσει, η τρύπα του όζοντος κατεβαίνει νοτιότερα και απειλεί κατοικημένες περιοχές όπως η Σκανδιναβία.

Το όζον προφυλάσσει από την ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καταρράκτη και καρκίνου του δέρματος.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ