Η ψηφιακή φωτογραφία και το Διαδίκτυο αλλάζουν τις αντιλήψεις για τον πόλεμο

36

Οι πρόσφατες ερασιτεχνικές φωτογραφίες Ιρακινών κρατουμένων να υποβάλλονται σε βασανιστήρια σηματοδοτούν μια νέα πραγματικότητα για τον πόλεμο στον 21ο αιώνα: η διάδοση της ψηφιακής φωτογραφίας και του Διαδικτύου επιτρέπουν να κρυφοκοιτάξει κανείς σε σκοτεινές γωνιές που μέχρι σήμερα έμεναν απρόσιτες.

Οι σοκαριστικές εικόνες που διέρρευσαν από τη φυλακή του Αμπού Γράιμπ στο δίκτυο CBS σχεδόν σίγουρα τραβήχτηκαν από στρατιώτες ή συνεργάτες του αμερικανικού στρατού, που χρησιμοποίησαν τις προσωπικές τους ψηφιακές μηχανές.

Το Διαδίκτυο φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διάδοσή τους, καθώς το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ μπορεί να αποστέλλει ελεύθερα φωτογραφίες στους φίλους και τις οικογένειές τους πίσω στην πατρίδα. Σύμφωνα με το BBC, το υλικό αυτό δεν γίνεται (ή δεν μπορεί να γίνει) αντικείμενο λογοκρισίας.

Καταθέτοντας σε επιτροπές του Κογκρέσου, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ δήλωσε ότι η φωτογράφιση κρατουμένων είναι παράνομη, παράδέχτηκε όμως ότι η πλημμύρα των φωτογραφιών από το Ιράκ βρίσκεται πλέον πέρα από τον έλεγχο της κυβέρνησης.

«Υπάρχουν ακόμα πολλές φωτογραφίες και βίντεο. Αν δημοσιοποιηθούν, προφανώς η κατάσταση θα χειροτερεύσει […] Τις κοίταξα χθες το βράδυ και είναι δύσκολο να τις πιστέψει κανείς» είπε.

Ο Κιθ Τζένκινς, υπεύθυνος φωτογραφικού υλικού στο Washington Post Magazine, σχολιάζει: «Με την τεχνολογία που υπάρχει τώρα, ο ερασιτέχνης φωτογράφος έχει τις δυνατότητες ενός επαγγελματία δημοσιογράφου και χρησιμοποιεί τα ίδια εργαλεία: Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, φορητό υπολογιστή και μια σύνδεση στο Διαδίκτυο».

«Η διαδικασία ενσωμάτωσης [των δημοσιογράφων στα στρατεύματα] υποτίθεται ότι θα έδινε στην κυβέρνηση καλύτερο έλεγχο του τι έκαναν οι δημοσιογράφοι, αλλά τώρα έχουμε την ενεξέλεγκτη δράση πολιτών με ψηφιακές μηχανές που έχουν πρόσβαση σε πράγματα απρόσιτα για τα media» συνεχίζει.

Αν και δεν αποκαλύπτει τις πηγές της, η εφημερίδα Washington Post ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι έχει στη διάθεσή της ένα CD-ROM με 1.000 φωτογραφίες από το Ιράκ, πολλές από τις οποίες απεικονίζουν βασανισμούς.

Σημαντικό ρόλο στη διάδοση «σκοτεινού» υλικού ίσως παίξουν στο μέλλον και τα κινητά τηλέφωνα με ενδωματωμένες ψηφιακές μηχανές, τα οποία είναι πλέον πανταχού παρόντα και η χρήση τους είναι νομικά και πρακτικά δύσκολο να ελεγχθεί.

Οι ερασιτεχνικές φωτογραφίες από τα πολεμικά μέτωπα είναι παλιές σχεδόν όσο και η ίδια η φωτογραφία. Στη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο στρατός εκτελούσε ως προδότες τους στρατιώτες που φωτογράφιζαν χωρίς αδεια.

Σήμερα, όμως, το ερασιτεχνικό φωτογραφικό υλικό διαδίδεται και δημοσιοποιείται ταχύτατα, αποκτώντας ίσως το δυναμικό να αλλάξει την πορεία των καταστάσεων: Το μόνο που μπορεί να κάνει η αμερικανική κυβέρνηση για να εμποδίσει τη διαρροή φωτογραφιών με βασανιστήρια είναι να σταματήσει τα ίδια τα βασανιστήρια.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press