36

Με φθηνά αλλά αναποτελεσματικά φάρμακα προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την ελονοσία στην Αφρική ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και το Παγκόσμιο Ταμείο κατά του AIDS, της Ελονοσίας και της Φυματίωσης, υποστηρίζουν επιστήμονες με δημοσίευσή τους στην έγκριτη επιθεώρηση The Lancet.

Οι δύο φορείς του ΟΗΕ αρνούνται πάντως τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούν να επιβάλλουν στις αναπτυσσόμενες χώρες τις δικές τους πολιτικές παρά τη θέληση των τοπικών κυβερνήσεων. Υποστηρίζουν, επίσης, ότι πολλές χώρες αλλάζουν τώρα τακτική και υιοθετούν νεώτερες θεραπείες.

Η ελονοσία σκοτώνει περίπου τρία εκατομμύρια ανθρώπους το χρόνο, κυρίως παιδιά στις αφρικανικές χώρες. Το παράσιτο της ασθένειας, που μεταδίδεται από τα κουνούπια, παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ανθεκτικότητα στα συνήθη φάρμακα, όπως η χλωροκίνη και η θειοδοξίνη-πυριμεθαμίνη.

Τώρα, ο Αμίρ Αταραν, ειδικός Υγείας του βρετανικού Βασιλικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, και συνάδελφοί του από την Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη κατηγορούν τους φορείς του ΟΗΕ ότι συνεχίζουν να χρηματοδοτούν προγράμματα με αυτές τις θεραπείες, αντί με νεώτερες, όπως η συνδυαστική Θεραπεία της Κλάσης της Αρτεμισινίνης (ACT).

Η ACT θεωρείται η βέλτιστη επιλογή σε περιοχές όπου η ανθεκτικότητα αποτελεί πρόβλημα. Το κόστος της όμως είναι δεκαπλάσιο σε σχέση με τη χλωροκίνη.

«Οι περισσότερες αφρικανικές χώρες απρόθυμα προσκολλώνται στη χλωροκίνη και τη θειοδοξίνη-πυριμεθαμίνη, ή το σημαντικά αποτελεσματικότερο συνδυασμό τους, επειδή η ACT είναι δέκα φορές πιο ακριβή και ως εκ τούτου απρόσιτη για αυτές» αναφέρουν οι ερευνητές στο Lancet.

»Όταν αυτές οι ίδιες χώρες ζητούν οικονομική βοήθεια από το Παγκόσμιο Ταμείο για να αγοράσουν ACT, πιέζονται να μην το κάνουν από κυβερνήσεις όπως των ΗΠΑ» συνεχίζουν.

Το αμερικανικό υπουργείο Υγείας απαντά με ανακοίνωσή του ότι «δεν έχει ποτέ πιέσει για τη χρήση φαρμάκων που αναφέρονται στη δημοσίευση ως λιγότερο αποτελεσματικά, αντί για τα ακριβότερα φάρμακα ACT».

Ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ Ίαν Σίμπσον απαντά ότι ο οργανισμός μπορεί να εγκρίνει προγράμματα που βρίσκονται σε συμφωνία με τις φαρμακευτικές πολιτικές μιας χώρας, ακόμα και αν αυτές οι πολιτικές είναι ξεπερασμένες.

Διευκρινίζει πάντως ότι ο οργανισμός έχει χρέος να βοηθά στον καθορισμό των βέλτιστων πολιτικών. Και πράγματι, πολλές χώρες έχουν αρχίσει να επιλέγουν την ACT.

Ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Ταμείου παραδέχτηκε ότι ορισμένες χώρες χρησιμοποιούσαν ξεπερασμένα φάρμακα, αυτό όμως συνέβαινε επειδή δεν μπορούσαν να αγοράσουν ακριβότερες θεραπείες και επειδή δεν είχαν στη διάθεσή τους νεώτερα στοιχεία για την αποτελεσματικότητά τους.

Ο Αταραν, πάντως, απορρίπτει τα επιχειρήματα αυτά: «Όταν κάποιες χώρες ζητούν λάθος φάρμακα, ο ΠΟΥ υπογράφει τις αιτήσεις και αυτό είναι η ουσία της υπόθεσης. Λένε ότι είναι ευτυχείς να υποστηρίζουν τα λάθος φάρμακα».

Ο ΠΟΥ και το Παγκόσμιο Ταμείο κατά του AIDS, της Ελονοσίας και της Φυματίωσης σκοπεύουν τώρα να απαντήσουν με δική τους δημοσίευση στο The Lancet.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press