Δέκα νέα φεγγάρια του Δία εντόπισαν οι αστρονόμοι

Αστρονόμοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη δέκα ακόμη φεγγαριών του Δία, ανεβάζοντας έτσι σε 79 τον αριθμό των φεγγαριών που οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι περιβάλλουν αυτόν τον γίγαντα αερίων, περιλαμβανομένου ενός «οδηγού προς την λάθος κατεύθυνση», ο οποίος φαίνεται καταδικασμένος να συντριβεί πάνω σε άλλα φεγγάρια που μοιράζονται τη διαδρομή του.

Όλα τα προσφάτως εντοπισθέντα φεγγάρια είναι σχετικά μικρά. Ενώ ο Δίας, ο πέμπτος κατά σειρά πλανήτης ξεκινώντας από τον Ήλιο, έχει μεγάλα φεγγάρια όπως ο Γανυμήδης–ο μεγαλύτερος του ηλιακού συστήματος με διάμετρο 5.268 χλμ–τα νέα φεγγάρια διαφέρουν σε μέγεθος–από περίπου έξι δέκατα του ενός μιλίου (1χλμ) ως 2,5 μίλια (4χλμ). Αυτό είναι ελάχιστο συγκριτικά με τη διάμετρο του Δία των 88.846 μιλίων (142.984 χλμ).

Μια ερευνητική ομάδα υπό τον αστρονόμο Σκοτ Σέπαρντ του Carnegie Institution for Science στην Ουάσινγκτον εντόπισε 12 μικρά φεγγάρια του Δία, περιλαμβανομένων των 10 που περιγράφηκαν σήμερα. Σύμφωνα με τον Σέπαρντ, τα φεγγάρια αυτά ήταν πιθανόν αντικείμενα που σχηματίστηκαν κοντά στον Δία κατά την πρώιμη περίοδο του ηλιακού συστήματος, τα οποία «αιχμαλωτίστηκαν» από την ισχυρή βαρυτική έλξη του πλανήτη.

«Ο Δίας είναι σαν μια μεγάλη ηλεκτρική σκούπα γιατί είναι τόσο ογκώδης. Αυτά τα αντικείμενα ξεκίνησαν να περιστρέφονται γύρω από τον Δία αντί να πέσουν μέσα του. Επομένως θεωρούμε ότι είναι κάτι ενδιάμεσο, ανάμεσα σε βραχώδεις αστεροειδείς και παγωμένους κομήτες. Άρα είναι κατά το ήμισυ πάγοι και κατά το ήμισυ βράχοι».

Το πιο ενδιαφέρον από τα νέα φεγγάρια είναι η Βαλετούντο, που πήρε το όνομά του από την δισέγγονη του ρωμαϊκού Δία, την θεά της υγείας και της καθαριότητας. Η Βαλετούντο περιστρέφεται γύρω από τον Δία στην ίδια κατεύθυνση με την οποία περιστρέφεται ο ίδιος ο πλανήτης, αλλά μερικά άλλα μικρά φεγγάρια μοιράζονται το ίδιο «μονοπάτι» ενώ κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.

«Η Βαλετούντο κινείται στον αυτοκινητόδρομο ανάποδα, επομένως είναι πολύ πιθανό να συγκρουστεί με αυτά τα άλλα αντικείμενα. Προφανώς έχει συγκρουστεί μαζί τους στη διάρκεια των ετών», εξηγεί ο Σέπαρντ.

Τα 79 γνωστά φεγγάρια του Δία είναι τα περισσότερα που διαθέτει πλανήτης στο ηλιακό σύστημα και ακολουθούν τα 62 που έχουν εντοπιστεί γύρω από τον Κρόνο. Όπως είπε ο Σέπαρντ, ο Δίας και ο Κρόνος πιθανόν να διαθέτουν παρεμφερή αριθμό φεγγαριών με ορισμένα από τα μικρότερα του Κρόνου να μην έχουν ακόμη εντοπιστεί.

Ως φεγγάρι ορίζεται το όποιο αντικείμενο, ανεξαρτήτως μεγέθους, περιστρέφεται γύρω από έναν πλανήτη, όχι από τον Ήλιο. Μόνο οι δύο εσωτερικοί πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα–ο Ερμής και η Αφροδίτη–δεν έχουν κανένα. Από τα 79 φεγγάρια του Δία, τα 26 δεν έχουν όνομα, περιλαμβανομένων εννέα από τα δέκα νέα.