Η λαϊκή απήχηση των προσωπικών πορτραίτων της φωτογράφου από την ανώτερη τάξη αποκαλύπτει τις σαγηνευτικές πλάνες του πλούτου. Η Αμερικανίδα φωτογράφος Tina Barney είναι γνωστή για τα πορτραίτα της από τον εκλεπτυσμένο κόσμο στον οποίο μεγάλωσε.

Μια νέα έκθεση με τίτλο Tina Barney: Family Ties πραγματοποιείται στο Kutxa Fundazioa Artegunea στο Σαν Σεμπαστιάν της Ισπανίας έως 2 Νοεμβρίου υπογραμμίζοντας ότι η σαφέστερη έκφραση των δηλωμένων προθέσεών της δεν είναι καθόλου φωτογραφία.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Aperture (@aperturefnd)

Το βάρος του «ελεύθερου χώρου»

Σε μια ταινία Super 8 (The Library, 1983) που προβάλλεται στον εξωτερικό χώρο της έκθεσης, μια απλή σκηνή διαδραματίζεται σε ασπρόμαυρο χρώμα. Σε ένα σαλόνι, λευκά έφηβα αγόρια παρακολουθούν έναν αγώνα μπέιζμπολ σε έναν καναπέ με λουλούδια από chintz.

Τα παλιά τεύχη της Vogue βρίσκονται στο τραπεζάκι δίπλα στα πόδια τους- ένας πατέρας ασχολείται με κάποια γραφειοκρατία στο βάθος. Ένα άλλο αγόρι μπαίνει με λευκά ρούχα τένις- όλοι συνομιλούν- χτυπάει ένα τηλέφωνο. Η σκηνή είναι ζεστή, σχεδόν απόκοσμη.

Η έναρξη του Family Ties με αυτή την οικεία πρώιμη ταινία της δικής της οικογένειας, στην οποία το έντονο λευκό φως κρύβει αυτό που βρίσκεται πέρα από αυτήν, υποδηλώνει κάτι από την αρχή της παράστασης: το βάρος με το οποίο μια λέξη όπως «ελεύθερος χρόνος» υπάρχει στην πραγματικότητα εξαιτίας αυτού που πιθανώς αποκλείει.

Η Barney είναι πράγματι «φωτογράφος του εσωτερικού χώρου» όπως είχε γράψει ο διευθυντής του Jeu de Paume, ο Quentin Bajac, στον κατάλογο της έκθεσης Family Ties, το 2024, στο Παρίσι.

Τα παλιά τεύχη της Vogue βρίσκονται στο τραπεζάκι δίπλα στα πόδια τους- ένας πατέρας ασχολείται με κάποια γραφειοκρατία στο βάθος. Ένα άλλο αγόρι μπαίνει με λευκά ρούχα τένις- όλοι συνομιλούν- χτυπάει ένα τηλέφωνο. Η σκηνή είναι ζεστή, σχεδόν απόκοσμη

Ο αντίκτυπος των φωτογραφιών έγκειται στην αίσθηση του εγκλωβισμού τους

Αλλά από την πλευρά της η ίδια η φωτογράφος έχει πει ότι τη μαγνητίζει μάλλον η «επανάληψη των παραδόσεων και των τελετουργιών» και «η ιδέα ότι οι οικογένειες, από όπου κι αν προέρχονται, κάνουν κατά κάποιον τρόπο το ίδιο πράγμα».

Αλήθεια; Αν και τα θέματα της έρευνάς της έχουν καλύψει τις ελίτ του Παλαιού Κόσμου (Ευρωπαίοι, 1996-2004), καθώς και τις σφαίρες της παράστασης και του θεάτρου (Παίκτες, 1988-2010), η Barney είναι ευρύτερα αναγνωρισμένη για τις μεγάλου μεγέθους φωτογραφίες της από το αριστοκρατικό περιβάλλον της Ανατολικής Ακτής, από τις οποίες πολλές εκτίθενται στο Σαν Σεμπαστιάν.

Ο αντίκτυπος των φωτογραφιών έγκειται στην αίσθηση του εγκλωβισμού τους: με την απόλυτη κλίμακα τους, οι εκτυπώσεις 48 επί 60 ιντσών – ένα σταθερό σχήμα για την Barney – επιτρέπουν στον θεατή να αισθανθεί ότι βρίσκεται μέσα στα σπίτια και τους κήπους των πλουσίων.

Ακόμη και ανάμεσα στις τελετουργίες των γενεθλίων, των γάμων και των Χριστουγέννων που αναπαριστούν, η παρακολούθηση των οικογενειών της Barney «να κάνουν αυτό που κάνουν» είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πολυτελή περιβάλλοντα στα οποία το κάνουν.

«Αυτό που αφορούν οι φωτογραφίες είναι η οικογένεια, η διασταύρωση των ανθρώπων που προέρχονται από την ίδια οικογένεια, συνήθως μέσα στο ίδιο τους το σπίτι»

Ένα ποτπουρί από υφές, υφάσματα, χρώματα, πορσελάνες και έπιπλα

Απόγονος των αδελφών Lehman που άρχισαν να φωτογραφίζουν τη δεκαετία του 1970, η Barney ήταν μία από τις πρώτες φωτογράφους που παρουσίασαν τις έγχρωμες φωτογραφίες της σε τόσο μεγάλη κλίμακα, και με αυτόν τον τρόπο στοχεύει να διοχετεύσει τα έργα Παλαιών Δασκάλων γύρω από τα οποία μεγάλωσε (χάρη στην οικογένειά της που είναι συλλέκτης έργων τέχνης).

Σε αυτές τις σκηνές, το μάτι πηδά από λεπτομέρεια σε λεπτομέρεια και μπορεί να νιώθει ο θεατής ότι είναι αδύνατο να αποφασίσει πού να κοιτάξει πρώτα.

Οι σκηνές της Barney είναι γεμάτες από πλούσια υλικά και φτιαγμένες για τα «μάτια της καρακάξας»: ένα ποτπουρί από υφές, υφάσματα, χρώματα, πορσελάνες και έπιπλα.

Μιλώντας για τα οικογενειακά της Super 8, η Barney λέει σε περσινή συνέντευξή της: «Δεν χρειάζεται να υπάρχει μια ιστορία. Απλώς μου αρέσει ο τρόπος με τον οποίο φαίνεται».

Ωστόσο, η φωτογράφος έχει εκφράσει την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι η δουλειά της έχει ερμηνευτεί ως απλώς και μόνο για εξαιρετικά πλούσιους ανθρώπους. «Οι άνθρωποι… σκέφτονται την ανώτερη τάξη… πράγμα που πάντα με απογοητεύει. Αυτό που αφορούν οι φωτογραφίες είναι η οικογένεια, η διασταύρωση των ανθρώπων που προέρχονται από την ίδια οικογένεια, συνήθως μέσα στο ίδιο τους το σπίτι» λέει η ίδια και απ’ ότι φαίνεται το επαναλαμβάνει σαν ρεφρέν.

*Με στοιχεία από artview.com και theguardian.com | Αρχική Φωτό: Οικογενειακή επιτροπή με φίδι (από κοντά), 2007 © Tina Barney.