Η γάτα μπορεί να κόψει τη συνήθεια της να ανεβαίνει στον πάγκο της κουζίνας – Τι άλλο μπορεί να διδαχτεί

Η γάτα μπορεί να κάνει… ό,τι της καπνίσει, αλλά έχει την ικανότητα να κατανοήσει κάτι που της διδάσκετε.

Είναι ικανή να μάθει να συμπεριφέρεται μέσα στο σπίτι σαν… κυρία.

«Αν και πολλοί πιστεύουν πως οι γάτες είναι ανεξάρτητα και «ανεκπαίδευτα» πλάσματα, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.

Οι γάτες μαθαίνουν πολύ πιο αποτελεσματικά μέσα από τους συσχετισμούς

Οι γάτες μπορούν να μάθουν —και, μάλιστα, ευχάριστα— πώς να συμπεριφέρονται με τρόπους που ταιριάζουν σε ένα αρμονικό σπίτι», διαβεβαιώνει ο σύμβουλος – εκπαιδευτής σκύλου και γάτας, Κώστας Κονταξής.

Όπως επισημαίνει, η εκπαίδευση της γάτας δεν είναι μόνο εφικτή, αλλά και απαραίτητη σε πολλές περιπτώσεις. Ειδικά όταν θέλουμε να προλάβουμε ή να διορθώσουμε ενοχλητικές, ή επικίνδυνες συμπεριφορές.

Ποιοι είναι οι καλοί τρόποι συμπεριφοράς που εκδηλώνει η γάτα

Όταν λέμε να μάθουμε στη γάτα καλούς τρόπους συμπεριφοράς, δεν εννοούμε, όπως λέει ο κ. Κονταξής, να κάθεται με σταυρωμένα πόδια, ή να λέει «παρακαλώ» για λιχουδιές.

Μιλάμε για συμπεριφορές που είναι αποδεκτές σε ένα ανθρώπινο περιβάλλον. Και που επιτρέπουν στη γάτα να ζήσει με ασφάλεια, χωρίς να καταστρέφει αντικείμενα, ή να διατρέχει κινδύνους.

Για παράδειγμα, είναι η γάτα που δεν πηδάει στον πάγκο της κουζίνας όταν μαγειρεύουμε, δεν γρατζουνάει τις κουρτίνες ή τα έπιπλα. Χρησιμοποιεί την άμμο της καθημερινά και δεν «επιτίθεται» ξαφνικά στα πόδια μας καθώς περνάμε. Αυτή η γάτα, τονίζει ο κ. Κονταξής, είναι που έχει μάθει τρόπους – και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο.

Ποιο είναι το «κουμπί» της γάτας για να μάθει το… savoir vivre

Η βασικότερη τεχνική, σύμφωνα με τον κ. Κονταξή, που δουλεύει με τις γάτες, είναι η θετική ενίσχυση.

Με απλά λόγια, αντί να τιμωρούμε μια συμπεριφορά που δεν μας αρέσει, επιβραβεύουμε εκείνες που θέλουμε να επαναληφθούν.

Αν, για παράδειγμα, η γάτα επιλέξει να καθίσει στο ονυχοδρόμιό της αντί να γρατζουνήσει τις κουρτίνες, της προσφέρουμε λιχουδιά, χάδι, ή λεκτική επιβράβευση («μπράβο!»).

Αντίθετα, όταν τιμωρούμε ή μαλώνουμε τη γάτα (π.χ. με φωνές ή ψεκασμό), το μόνο που πετυχαίνουμε, είναι να μας φοβάται. Και είναι και μία πράξη μας, που δεν σημαίνει απόλυτα ότι η γάτα καταλαβαίνει τι έκανε λάθος.

Οι αποτελεσματικοί τρόποι για να μάθει η γάτα τους κανόνες καλής συμπεριφοράς

«Οι γάτες μαθαίνουν πολύ πιο αποτελεσματικά μέσα από τους συσχετισμούς. Δηλαδή, να συνδέσει το: «Κάτι καλό συμβαίνει, όταν κάνω αυτό», αναφέρει ο κ. Κονταξής.

Επίσης, ένα άλλο σημαντικό στοιχείο για τη μάθηση της γάτας, είναι το περιβάλλον.

Αντί να προσπαθούμε να «διορθώσουμε» τη γάτα, συχνά, είναι πιο εύκολο και δίκαιο να «γατοποιήσουμε» το σπίτι.

«Γατοποίηση» του χώρου, εξηγεί ο κ. Κονταξής, σημαίνει ότι δίνουμε στη γάτα εναλλακτικές λύσεις που καλύπτουν τις φυσικές της ανάγκες. Όπως, ψηλά σημεία για παρατήρηση, ξύστρες για να ακονίζει τα νύχια της, σημεία για να κρύβεται και ασφαλή παράθυρα για να κοιτάζει έξω.

Αν, για παράδειγμα, η γάτα σκαρφαλώνει στις κουρτίνες, πιθανόν, αναζητά ύψος και θέλει να παρατηρεί.

Αν της προσφέρουμε μία ραφιέρα, μία αιώρα, ή ένα γατόδεντρο, μπορεί από μόνη της να σταματήσει τη συμπεριφορά που μας ενοχλεί.

Η ρουτίνα παίζει, επίσης, καθοριστικό ρόλο.

Οι γάτες, υπογραμμίζει ο κ. Κονταξής, νιώθουν ασφάλεια όταν γνωρίζουν τι να περιμένουν και πότε. Γεύματα την ίδια ώρα, χρόνος παιχνιδιού μέσα στην ημέρα και σταθερό ωράριο ύπνου το βράδυ, μπορούν να περιορίσουν τη νευρικότητα και τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές.

Η αναστάτωση στο περιβάλλον της γάτας μπορεί να της βγάλει συμπεριφορές που δεν επιθυμούμε

Πολλές φορές, οι αλλαγές στη συμπεριφορά της γάτας, όπως υποστηρίζει ο κ. Κονταξής, δεν οφείλονται στην «κακή ανατροφή», αλλά στο στρες που προκαλεί μια αναστάτωση στο περιβάλλον ή τη ρουτίνα της.

Ας πάρουμε, για παράδειγμα, το θέμα με τους πάγκους της κουζίνας.

Αν η γάτα ανεβαίνει συνέχεια εκεί, στόχος μας δεν είναι την τρομάξουμε, ούτε χρειάζεται να της φωνάζουμε.

Σκοπός μας είναι να την κάνουμε να συνδέσει τους πάγκους με αδιαφορία και, ταυτόχρονα, να της δώσουμε κάτι καλύτερο.

«Ένα ράφι με θέα, ή ένας σταθμός παρατήρησης κοντά στο παράθυρο, μπορεί να τραβήξει το ενδιαφέρον της.

Επιπλέον, μπορούμε να καθαρίζουμε καλά τους πάγκους από μυρωδιές φαγητού και να βάζουμε στους πάγκους της κουζίνας υλικά που δεν της αρέσουν στην αφή. Για παράδειγμα, αλουμινόχαρτο -προσωρινά-, ώστε να μην είναι ελκυστικοί», συμβουλεύει ο κ. Κονταξής.

Ωστόσο, όπως λέει ο ειδικός, κάθε γάτα είναι διαφορετική, γι’ αυτό δεν υπάρχουν «μαγικές» λύσεις.

Η παρατήρηση, η υπομονή και η συνέπεια, είναι καθοριστικά για τη διαπαιδαγώγηση της γάτας. Όσο πιο νωρίς ξεκινήσει η εκπαίδευση, τόσο το καλύτερο. Αλλά ακόμη και μια ενήλικη γάτα μπορεί να μάθει νέους τρόπους, εφόσον αισθάνεται ασφαλής και το περιβάλλον την ενθαρρύνει.

Η μη επιθυμητή συμπεριφορά της γάτας οφείλεται πάντα στην αμάθεια της;

Προτού χαρακτηρίσουμε μία συμπεριφορά της γάτας «ανεπιθύμητη» ή «προβληματική», ο κ. Κονταξής κάνει ξεκάθαρο ότι πρέπει πάντα να αποκλείουμε πιθανό πρόβλημα υγείας.

Μία γάτα που ξαφνικά κάνει την ανάγκη της εκτός άμμου, μπορεί να έχει ουρολοίμωξη. Μια που σκαρφαλώνει με μανία, μπορεί να νιώθει στρες ή να πονάει.

Η επίσκεψη στον κτηνίατρο είναι πάντα το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνουμε πριν ξεκινήσουμε οποιαδήποτε προσέγγιση εκπαίδευσης.

Η βοήθεια του ειδικού στην εκπαίδευση γάτας ή ενός πιστοποιημένου σύμβουλου συμπεριφοράς

Στην περίπτωση που έχετε μία ψιψίνα που σας δυσκολεύει, ή δεν γνωρίζετε από πού να ξεκινήσετε, ο κ. Κονταξής, προτείνει να ζητήσετε βοήθεια από έναν ειδικό στην εκπαίδευση γάτας, ή από έναν πιστοποιημένο σύμβουλο συμπεριφοράς.

Η καθοδήγηση από επαγγελματία μπορεί να κάνει τη διαφορά, όπως λέει, όχι μόνο για την επίλυση των προβλημάτων, αλλά και για την ενδυνάμωση της σχέσης σας με το ζώο.

Κλείνοντας, ο κ. Κονταξής επισημαίνει: «Η εκπαίδευση γάτας δεν είναι πολυτέλεια, ούτε απλώς ένα «τρικ». Είναι μία επένδυση στην κοινή σας καθημερινότητα, ώστε η γάτα σας να νιώθει ευτυχισμένη, και εσείς πιο ήρεμοι. Με σεβασμό, κατανόηση και λίγη βοήθεια, μπορείτε να χτίσετε μαζί μια σχέση γεμάτη εμπιστοσύνη και χαμόγελα, χωρίς σκαρφαλώματα στις κουρτίνες».

● Ο κ. Κώστας Κονταξής είναι απόφοιτος της Pets Pro Academy, σύμβουλος και εκπαιδευτής σκύλου και γάτας.

Και όπως λέει: «Η αγάπη μου για τα ζώα ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία, αλλά η εκπαίδευση μου κέντρισε το ενδιαφέρον όταν γνώρισα ένα σκυλάκι που είχε αρκετά προβλήματα συμπεριφοράς».

Είναι κάτοχος της ιστοσελίδας wooftrainer.gr.