ΕΣΕΕ: Δυσμενείς συνθήκες λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Οι εκτιμήσεις της Ε.Ε. επιβεβαιώνουν τις δυσμενείς συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργεί η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ενώ οι πρόσφατες έρευνες της ΕΣΕΕ δείχνουν ξεκάθαρα την κατάρρευση των Μικρομεσαίων Εμπορικών Επιχειρήσεων στην Ελλάδα.

Τα μεγαλύτερα αγκάθια στη λειτουργία της επιχειρηματικότητας μετά από δυο χρόνια εξαγγελιών και ατελών μεταρρυθμίσεων εξακολουθούν να παραμένουν η γραφειοκρατία, η έλλειψη χρηματοδότησης αλλά και το δαιδαλώδες θεσμικό κανονιστικό και φορολογικό πλαίσιο, ενώ μεγάλες καθυστερήσεις καταγράφονται στις πληρωμές τόσο από το δημόσιο όσο και μεταξύ των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, στην Ελλάδα με τα επιβαλλόμενα μέτρα υπερφορολόγησης που συνεπάγονται αποψίλωση και συρρίκνωση των εισοδημάτων και της καταναλωτικής ζήτησης φαντάζει εξαιρετικά αμφίβολη η προοπτική επενδυτικής δραστηριότητας και πρωτοβουλίας από τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, όπως άλλωστε επιβεβαιώνεται από την πολύ μικρή απορρόφηση των επενδυτικών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.

Συγκριτικά στοιχεία λειτουργίας μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε Ελλάδα και Ευρωζώνη:

– Η γενική εικόνα της Ελλάδας στο συγκεκριμένο τομέα δεν συμβάδιζε ποτέ με αυτήν των υπολοίπων χωρών και πάντα υπήρχαν έντονες διακυμάνσεις και αποκλίσεις σε βασικούς δείκτες.
– Η απασχόληση στις ελληνικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 85% του εργατικού δυναμικού, δηλαδή πολύ παραπάνω από τον Μ.Ο. της Ε.Ε..
– Ο αριθμός των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα με βάση το 100 ανέρχεται στο 93 έναντι 112 στην Ε.Ε., ενώ η προστιθέμενη αξία της Μικρομεσαίας Επιχείρησης στην Ελλάδα υποχωρεί συνεχώς όσο μειώνεται ο αριθμός των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων.
– Η συμμετοχή των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας ανέρχεται στο 35.3% σε σχέση με το 21.8% των λοιπών χωρών της Ε.Ε.
– Συγκρίνοντας το 2010 με το 2011 οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις είναι λιγότερες κατά 68.000 με απώλεια 135.000 θέσεων εργασίας, ενώ εκτιμάται ότι το 2012 άλλες 63.000 βρίσκονται στο κόκκινο και στα πρόθυρα να κατεβάσουν ρολά.
– Το 2011 χάθηκαν 77.800 θέσεις εργασίας, μόνο στο εμπόριο, ενώ οι απολύσεις εμφανίζουν αύξηση κατά 55%.
– Το ονομαστικό ωριαίο εργατικό κόστος στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, μειώθηκε συνολικά κατά 7,5 ποσοστιαίες μονάδες, με το μισθολογικό κόστος να μειώνεται κατά 6,0% και το μη μισθολογικό κόστος κατά 12.5%, σημειώνοντας έτσι την καλύτερη επίδοση καθώς ήταν η μοναδική χώρα που εμφάνισε αξιοσημείωτη πτώση του συγκεκριμένου δείκτη στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
– Οι μεγάλες επιχειρήσεις δημιουργούν μόλις το 14% των θέσεων απασχόλησης στην Ελλάδα, ενώ ο αντίστοιχος Μ.Ο. της Ε.Ε. είναι 33%.
– Οι ελληνικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις απασχολούν κατά Μ.Ο. 2,9 άτομα, αριθμός αισθητά μικρότερος σε σχέση με τον Μ.Ο. της Ε.Ε., ο οποίος είναι 4,2 άτομα ανά επιχείρηση.
– Οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών στην Ελλάδα, σε όρους πλήθους επιχειρήσεων, είναι σαφώς μικρότερες από τον Μ.Ο. της Ε.Ε. (34% έναντι 44%). Τα ίδια περίπου δεδομένα με τα παραπάνω ισχύουν, αναφορικά με την απασχόληση και την προστιθέμενη αξία, και στον τομέα των υπηρεσιών.
– Από την άλλη πλευρά οι ελληνικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του εμπορίου είναι αναλογικά περισσότερες από τον Μ.Ο. της Ε.Ε (42% έναντι 31%).
– Τα στοιχεία φορολόγησης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα δείχνουν ότι αθροιστικά από άμεσους και έμμεσους τακτικούς ετήσιους φόρους, αλλά και από αναδρομικές και έκτακτες εισφορές προκύπτει μία επιβάρυνση που κυμαίνεται από 48% έως 53%, ενώ στην Ε.Ε. η φορολογία δεν ξεπερνά το 33%. Αξίζει να επισημάνουμε ότι η χώρα μας είναι η μοναδική περίπτωση επιβολής 32 ειδικών, έκτακτων και αναδρομικών φόρων.
– Ενώ ο ρυθμός δημιουργίας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι σχεδόν παρεμφερής με αυτόν του Μ.Ο. της Ε.Ε. (14% σε Ελλάδα και 12% σε Ε.Ε.), το μερίδιο των επιχειρηματιών που εκμεταλλεύτηκαν τις κατάλληλες ευκαιρίες για να ανοίξουν μία επιχείρηση είναι σαφώς υποδεέστερο από εκείνο του Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε. (39% σε σχέση με το 55%). Αυτό το στοιχείο υπονοεί πως ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων επιχειρηματιών έχουν οδηγηθεί στο άνοιγμα της επιχείρησής τους λόγω ανάγκης και έλλειψης άλλων εναλλακτικών – προοπτικών.
– Η προώθηση – διαφήμιση της επιχειρηματικότητας από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης είναι αισθητά μικρότερη στην Ελλάδα (34,5%) σε σχέση με τις λοιπές χώρες της Ε.Ε. (51,35%).
– Παρόλο που το σύστημα έκδοσης αδειών και αδειοδοτήσεων στην Ελλάδα προσεγγίζει εκείνο του Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε., η επιβάρυνση από τα γραφειοκρατικά βάρη, η σχετική πολυπλοκότητα στο τμήμα της επικοινωνίας και η ανεπαρκής έως ανύπαρκτη πρόοδος στην απλοποίηση των κανόνων και των διαδικασιών τοποθετούν την Ελλάδα σε δυσμενή θέση σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ε.Ε. Όσο για την διαφθορά, υπάρχει σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., χωρίς όμως αυτό να αποτελεί δικαιολογία για τη χώρα μας.
– Οι ημέρες που απαιτούνται για να λειτουργήσει μια ελληνική επιχείρηση είναι 19 έναντι 14 στην Ε.Ε. και σε αυτό έχει βοηθήσει τον τελευταίο χρόνο η ενεργοποίηση του one stop shop στα επιμελητήρια.
– Το κόστος που είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα εταιρικό σχήμα φτάνει το 21% (ως προς το κατά κεφαλήν εισόδημα) έναντι 5,5% στην Ε.Ε..
– Η απαιτούμενη καταβολή ελάχιστου κεφαλαίου στην Ελλάδα είναι στο 22,3% (% ως προς το κατά κεφαλήν εισόδημα) έναντι 18,76% στον Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε.
– Το απαιτούμενο κόστος μεταβίβασης περιουσίας (% ως προς την περιουσιακή αξία) είναι 12,7% στην Ελλάδα σε αντίθεση με την Ε.Ε. όπου κυμαίνεται στο 4,68%.

– Για να κλείσει οριστικά μια επιχείρηση στην Ελλάδα χρειάζεται 2 χρόνια με κόστος περίπου 9% και είναι τα μόνα στοιχεία που ταυτίζονται με τον Μ.Ο. της Ε.Ε., με την προϋπόθεση ότι στην Ευρώπη ακολουθούν συγκεκριμένη πτωχευτική διαδικασία, ενώ στην Ελλάδα απλώς κατεβάζουν ρολά και συνεχίζουν να οφείλουν εισφορές με πρόστιμα και προσαυξήσεις επίχριστο.
– Η διαθεσιμότητα των 8 βασικών κρατικών υπηρεσιών, οι οποίες παρέχουν βοήθεια στις ελληνικές επιχειρήσεις μέσω της χρήσης του διαδικτύου (ηλεκτρονική εξυπηρέτηση των ελληνικών επιχειρήσεων), είναι αρκετά περιορισμένη στην πατρίδα μας σε σχέση με τις λοιπές χώρες της Ε.Ε. (62,5 έναντι 89,35).
– Σε αυτόν το τομέα, η Ελλάδα καταγράφει τη χειρότερη επίδοση επί του συνόλου των χωρών της Ε.Ε., εξαιτίας κυρίως του υψηλού κόστους τόσο της έναρξης της λειτουργίας των επιχειρήσεων όσο και της μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων αν και οι λοιποί δείκτες κυμαίνονται στο ίδιο επίπεδο με αυτό του Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε. .
– Ο μέσος όρος πληρωμής των επιχειρήσεων από το δημόσιο για κρατικές προμήθειες είναι θεωρητικά 65 ημέρες έναντι 25 στην ΕΕ. Το σύνολο των οφειλών του δημοσίου προς τις επιχειρήσεις αγγίζει σήμερα τα 6 δις.
– Αναφορικά με την οικονομική σχέση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων με το κράτος, φαίνεται ότι το μερίδιο των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στη συνολική αξία των κρατικών συμβολαίων είναι 31% στην Ελλάδα και 38% στην Ε.Ε., ενώ η ηλεκτρονική διαθεσιμότητα των προκηρύξεων κρατικών προμηθειών στην Ελλάδα προσεγγίζει μόλις το 43%, ενώ στην ΕΕ το 73%. Τέλος, προκύπτει πως η κρατική οικονομική βοήθεια προς τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι οριακά υψηλότερη (7,6%) από την Ε.Ε. (6,9%).
– Το ποσοστό μη επιτυχών αιτήσεων από τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, για παροχή τραπεζικών δανείων ανέρχεται στο 58% στην Ελλάδα, ενώ αντίθετα στις άλλες χώρες της Ε.Ε. το ποσοστό αυτό υπολογίζεται στο 23%.
– Ο Μ.Ο. εξόφλησης συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι περίπου 107 ημέρες έναντι 54 ημερών στην Ε.Ε..
– Οι επενδύσεις υψηλού επιχειρηματικού ρίσκου είναι ιδιαίτερα περιορισμένες στην πατρίδα μας σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, ενώ τα πιστωτικά ιδρύματα διακατέχονται από μία έντονη επιφύλαξη στη χορήγηση δανείων προς τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (58% έναντι 30% στην Ε.Ε.).
– Το ποσοστό αξιοποίησης ευρωπαϊκών κονδυλίων για την δημιουργία και ενίσχυση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων είναι στην Ελλάδα μόλις 12% έναντι 22% στην Ε.Ε..
– Η Ελλάδα είναι η πρώτη από τις χώρες της Ε.Ε., η οποία παρουσιάζει τόσο μεγάλη καθυστέρηση στην ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των οδηγιών που ισχύουν στην Ε.Ε.. Η ενσωμάτωση των Κοινοτικών οδηγιών στην ελληνική νομοθεσία αργεί 5 φορές παραπάνω απ’ ότι στο Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε., ενώ πολλές φορές αρκετές από αυτές τις κοινοτικές οδηγίες δεν ενσωματώνονται καθόλου στην εθνική νομοθεσία.
– Οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι αρκετά δεκτικές στην προώθηση νέων μεθόδων marketing και στην εφαρμογή νέων καινοτόμων πρακτικών (51,29% επί του συνόλου των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων έναντι 39,09% στην Ε.Ε.) καθώς επίσης και στη βελτίωση των εσόδων από τις πωλήσεις τους μέσω υιοθέτησης νέων μεθόδων 26,65% έναντι 13,26% ).
– Παρ’ όλα αυτά σημαντική υστέρηση παρατηρείται σε εκείνους τους δείκτες που καταγράφουν το επίπεδο των δεξιοτήτων – ικανοτήτων, καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις δε συμμετέχουν σε χρηματοδοτούμενες από την Ε.Ε. έρευνες (9,77% έναντι 20,95%, σε πλήθος 100.000 επιχειρήσεων), δε χρησιμοποιούν ευρέως το διαδίκτυο για την προώθηση των προϊόντων τους (8% έναντι 13%) και δεν πραγματοποιούν αγορές μέσω του διαδικτύου (10% των επιχειρήσεων έναντι 28% στην Ε.Ε.).
– Μεγάλη απόκλιση παρουσιάζεται και στην ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση (21% έναντι 58,48% ως προς το σύνολό τους), ενώ και ο ρυθμός συμμετοχής των εργαζομένων σε εκπαιδευτικά προγράμματα απόκτησης νέων δεξιοτήτων είναι εμφανώς χαμηλότερος από αυτόν των υπολοίπων χωρών της Ε.Ε. (4,7% σε σχέση με 12,62%).
– Το μέσο κόστος που απαιτείται για εξαγωγή προϊόντων από τη χώρα μας διαμορφώνεται στα 1.153 δολάρια έναντι 1.043 στην Ε.Ε., ενώ ο απαιτούμενος χρόνος διεκπεραίωσης της διαδικασίας εκτιμάται σε 20 ημέρες έναντι 11,71 ημερών στην ΕΕ. με αριθμό συνοδευτικών εγγράφων 5 έναντι 4.
– Για τις εισαγωγές των προϊόντων το κόστος είναι 1.265 δολάρια έναντι 1.097,64 στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές με απαιτούμενο χρόνο 25 ημερών έναντι 12,35 και με απαραίτητα έγγραφα 6 έναντι 5,35.
– Και σε αυτόν το τομέα η Ελλάδα βρίσκεται πίσω σε σχέση με τον Μ.Ο. της Ε.Ε. και κρίνεται επιβεβλημένη η διεθνοποίηση της δραστηριότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και η ενίσχυση των διεθνών εταιρικών συνεργασιών.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ