36

Μια νέα τεχνική επέτρεψε την ακινητοποίηση μιας ακτίνας φωτός λέιζερ μέσα σε έναν γυάλινο κύλινδρο που περιείχε άτομα σε άρια κατάσταση, αναφέρει ομάδα του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.

Δεν πρόκειται για την πρώτη φορά που οι φυσικοί καταφέρνουν να μηδενίσουν την ταχύτητα του φωτός, είναι όμως η πρώτη φορά που αυτό επιτυγχάνεται χωρίς απώλεια φωτονίων.

Όπως αναφέρει την Πέμπτη το NewScientist.com, το επίτευγμα θα μπορούσε να εφαρμοστεί στο μέλλον σε οπτικά συστήματα τηλεπικοινωνιών, ή σε κβαντικούς υπολογιστές, οι οποίοι αντί για τρανζίστορ θα χρησιμοποιοιούν μεμονωμένα άτομα.

Στο κενό, το φως ταξιδεύει με ταχύτητα γύρω στα 300.000 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο -τίποτα στο σύμπαν δεν μπορεί να κινηθεί ταχύτερα. Όταν όμως διέρχεται μέσα από υλικά όπως το γυαλί, η ταχύτητά του μειώνεται.

Προκειμένου να «παγώσει» το φως, η ομάδα του Δρ Μάικλ Λούκιν διοχέτευσε έναν σύντομο παλμό κόκκινου λέιζερ σε έναν γυάλινο κύλινδρο που περιείχε άτομα ρουβιδίου σε υψηλή θερμοκρασία.

Στη συνέχεια, ο παλμός παγιδεύτηκε στο δοχείο με τη βοήθεια δύο «ακτίνων ελέγχου». Το φως των ακτίνων αλληλεπιδρρά με το ρουβίδιο και δημιουργεί στρώματα που εναλλασσόμενα μεταδίδουν και ανακλούν τον παλμό.

Έτσι, τα φωτόνια του λέιζερ αναπηδούν μεταξύ των στρωμάτων, παγιδεύονται ανάμεσά τους και ακινητοποιούνται. Όταν οι δέσμες ελέγχου διακοπούν, ο αρχικός παλμός είναι ελεύθερος να συνεχίσει την πορεία του.

Το 2001, δύο ερευνητικές ομάδες -η μία με επικεφαλής τον Λούκιν- ανακοίνωσαν ότι για πρώτη φορά είχαν μηδενίσει την ταχύτητα του φωτός, αποθηκεύοντάς το σε άτομα ρουβιδίου ή νατρίου.

Σε εκείνα τα πειράματα όμως, σε αντίθεση με το νέο, η αρχική ακτίνα φωτός είχε χάσει όλα τα φωτόνιά της μέχρι να ακινητοποιηθεί πλήρως -ο παλμός του λέιζερ είχε μεν παγιδευτεί, στην ουσία όμως δεν περιείχε καθόλου φως. Μπορούσε πάντως να αναδημιουργηθεί, καθώς όλη η ενέργειά του είχε αποθηκευθεί στα άτομα.

Μέχρι στιγμής, ο Λούκιν και οι συνεργάτες του έχουν καταφέρει να ακινητοποιήσουν το φως μόνο για ελάχιστα μικροδευτερόλεπτα. Στόχος τους, τώρα, είναι να δημιουργήσουν μια πιο μόνιμη φυλακή για το φως.

Η έρευνα δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Ειδήσεις Σήμερα: