Ο Κρεγκ Βέντερ παρουσιάζει τον πρώτο ιό με συνθετικά γονίδια

36

Ερευνητές κατέφεραν να αναδημιουργήσουν έναν ιό που επιτίθεται σε βακτήρια χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη μόνο τις δομικές μονάδες από τις οποίες αποτελείται το DNA.

Ο συνθετικος «βακτηριοφάγος», που δημιουργήθηκε από το μηδέν σε διάστημα μόλις δύο εβδομάδων, αποτελεί το πρώτο βήμα για το σχεδιασμό τεχνητών μορφών ζωής που θα χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για τη θεραπεία ασθενειών, τον έλεγχο της ρύπανσης ή ακόμα και για την παραγωγή ενέργειας.

Τον συνθετικό ιό παρουσίασε την Πέμπτη ο Κρεγκ Βέντερ, πρωτοπόρος στην χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και νυν επικεφαλής του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Μορφών Βιολογικής Ενέργειας όπου πραγματοποιήθηκε το εγχείρημα.

Όπως εξήγησε ο Βέντερ σε συνέδριο του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας, ο ιός που συνέθεσε η ομάδα του είναι ο Phi-X174, ο πρώτος οργανισμός του οποίου η γενετική αλληλουχία προσδιορίστηκε. Το γονιδίωμα του ιού αποτελείται ένα κυκλικό μόριο DNA με 5.836 ζεύγη βάσεων (οι δομικές μονάδες του DNA).

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη γνωστή γενετική αληλουχία ως οδηγίες για την παραγωγή του ιού. Αρχικά συνέθεσαν μικρά τμήματα DNA από «ολιγονουκλεοτίδια», πολυμερή με λίγα ζεύγη βάσεων.

Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν την τεχνική PCA (polymerase cycle assembly ή κύκλος συγκρότησης πολυμεράσης), μια παραλλαγή της μεθόδου PCR (polymerase chain reaction ή αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης). Η PCR χρησιμοποιείται κατά κόρον για τη μαζική αντιγραφή μορίων DNA, ενώ η PCA επιτρέπει τη συνένωση των μορίων αυτών ανά ζεύγη όπως συμβαίνει στα κύτταρα.

Ο συνθετικός βακτηριοφάγος «είχε τη δυνατότητα να προσβάλλει και να καταστρέφει βακτηριακά κύτταρα» και ήταν πανομοιότυπος με τον φυσικό Phi-X174, αναφέρει η ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences.

Ο ιός είναι ο πρώτος που δημιουργείται από εξ ολοκλήρου από συνθετικά γονίδια, δεν είναι όμως ο πρώτος που παράγεται τεχνητά. Παλαιότερα Αμερικανοί επιστήμονες είχαν ανασυγκροτήσει τον ιό της πολιομυελίτιδας από ένζυμα που υπάρχουν φυσιολογικά στα κύτταρα.

Η προσπάθεια εκείνη χρειάστηκε ωστόσο τρία χρόνια για να ολοκληρωθεί και οι παραγόμενοι ιοί δεν ήταν πάντα λειτουγικοί.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press