36

Τα φύκη που καλύπτουν τον θαλάσσιο πυθμένα κατά μήκος των ακτών απειλούνται από ανθρωπογενείς παράγοντες, αποκαλύπτει την Τετάρτη η πρώτη απογραφή των οικοσυστημάτων τους για λογαριασμό του ΟΗΕ. Η έκταση των παραγνωρισμένων θαλάσσιων λιβαδιών έχει μειωθεί κατά 15% σε μια δεκαετία.

Σε παγκόσμιο επίπεδο τα υποθαλάσσια «βοσκοτόπια» καταλαμβάνουν σήμερα έκταση 177.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, περίπου όσο τα δύο τρίτα της Βρετανίας, αναφέρει ο δικτυακός τόπος του Nature.

«Τα εδραία φύκη εξαφανίζονται σχεδόν παντού» προειδοποιεί ο Φρεντ Σορτ του Πανεπιστημίου του Νιού Χάμπσαϊρ στο Ντέραμ, ο οποίος επιμελήθηκε τον Παγκόσμιο Ατλαντα Θαλάσσιων Λιβαδιών του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP).

Η έκθεση, την οποία συνέταξε το Κέντρο Παρακολούθησης της Προστασίας του Περιβάλλοντος στο Κέμπριτζ της Βρετανίας, εξετάζει την κατανομή των 60 ανθοφόρων φυκών που απαντώνται στα θαλάσσια λιβάδια.

Τα φύκη αυτά, με μήκος από μερικά εκατοστά έως αρκετά μέτρα, παρέχουν καταφύγιο σε χιλιάδες ζώα, όπως ο ιππόκαμπος, ο σολωμός, η πένα και το καβούρι.Στα υποθαλλάσσια λιβάδια βόσκουν επίσης απειλούμενα είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες και οι μανάτοι.

Τα φύκη εμποδίζουν παράλληλα τη διάβρωση ακτών και κοραλλιογενών υφάλων, συγκρατώντας το έδαφος με τις ρίζες τους. Επίσης φιλτράρουν το νερό και μέσω της φωτοσύνθεσης το εμπλουτίζουν με οξυγόνο.

Τα θαλάσσια λιβάδια είναι ωστόσο ευπαθή. Σε πολλές περιοχές, όπως η Βαλτική, τα φύκη απειλούνται από ακατέργαστα λύματα που προκαλούν ευτροφισμό και αυξάνουν υπερβολικά τα αιωρούμενα φύκη. Στην Μεσόγειο μεγάλες εκτάσεις έχουν παραδοθεί σε ένα εισβάλλον είδος που εκτοπίζει τα ενδημικά φύκη.

Τα θαλάσσια φυτά συχνά ξεριζώνονται από δύτες που αναζητούν κοράλλια, από άγκυρες, σύνεργα ψαρέματος και από έργα για την ανάπτυξη των ακτών.

Ορισμένες τοποθεσίες με θαλάσσια λιβάδια ήδη προστατεύονται -όπως το Μεγάλο Κοραλλλιογενές Φράγμα της Αυστραλίας. Τα καταφύγια αυτά, ωστόσο, αποτελούν την εξαίρεση.

Σύμφωνα με τον Σορτ, σημαντικό όφελος θα προέκυπτε από βελτίωση της υποδομής για την επεξεργασία αστικών λυμάτων -στο λιμάνι της Βοστόνης, για παράδειγμα, οι νέες εγκαταστάσεις, που κόστισαν ένα δισ. δολάρια επέτρεψαν στα εδραία φύκη να επιστρέψουν στην περιοχή έπειτα από 200 χρόνια.

Παράλληλα, τα προγράμματα ανάπλασης των ακτών θα πρέπει επίσης να βασίζονται σε περιβαλλοντικές μελέτες, ώστε να μην αναστατώνουν υπερβολικά τον θαλάσσιο πυθμένα.

Σε μεγάλο βαθμό μπορούν να συμβάλλουν και οι πολίτες, αν ευαισθητοποιηθούν και συνειδητοποιήσουν την αξία του πλούσιου οικοσυστήματος κάτω από τα πόδια τους, το οποίο συχνά καταστρέφουν χωρίς καν να το αντιληφθούν.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ