Θορυβημένος από την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας του και από την ασφυξία που θα προκαλέσουν οι διαφαινόμενες ευρωπαϊκές κυρώσεις, ο Ερντογάν αρχίζει να πουλά τα… ασημικά της χώρας του στο Κατάρ, προκαλώντας την οργή της αντιπολίτευσης.

Ο εκνευρισμός στην Άγκυρα είναι πλέον διάχυτος αφού σύμφωνα με αναλυτές, το νεο-οθωμανικό γεωπολιτικό οικοδόμημα που έχει οραματιστεί και θέτει σε εφαρμογή ο Ερντογάν μπορεί να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή την ώρα που η Ελλάδα δρέπει συνεχώς καρπούς από τις μεθοδευμένες και αθόρυβες διπλωματικές της κινήσεις για την αναθέρμανση των παραδοσιακών της σχέσεων με τον αραβικό κόσμο, που πλέον εισέρχονται σε στρατηγικο-οικονομικό πρίσμα.

Και έτσι την ώρα που η Ελλάδα μαζί με τη Γαλλία πρωταγωνιστούν και εν μέρει ορίζουν τις παρασκηνιακές διεργασίες για την επιβολή τιμωρητικών  μέτρων, ο Ερντογάν έρχεται αντιμέτωπος με την κοινωνική έκρηξη που πυροδοτεί η φτωχοποίηση των λαϊκών στρωμάτων, απόρροια της απώλειας θέσεων εργασίας αλλά και του διάσπαρτου φόβου και αντίκτυπου που έχει προκαλέσει η πανδημία στη χώρα του.

Οι ζοφερές ενδείξεις για το που βαδίζει η τουρκική οικονομία σε συνδυασμό με τα σήματα «πολεμικού» καπνού που άρχισαν να αναδίδονται από το Ελιζέ και εν συνεχεία από άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ανάγκασαν τον Ερντογάν να ενεργοποιήσει σχέδιο διάσωσης αποστέλλοντας στις Βρυξέλλες τον έμπιστό του Ιμπραήμ Καλίν με σκοπό να κατευνάσει τα πνεύματα. Ταυτόχρονα δε, προχώρησε σε εμπορικές συμφωνίες με το Κατάρ, έναν από τους κύριους χρηματοδότες της τουρκικής οικονομίας, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις στην αντιπολίτευση.

Ομως οι εξελίξεις αποδείχτηκε πως έτρεξαν γρηγορότερα καθώς η διπλωματική διείσδυση της Ελλάδας στον Αραβικό κόσμο, με την υπογραφή στρατηγικών συμφωνιών από την Αίγυπτο μέχρι και τη Σαουδική Αραβία, αποτέλεσαν χτύπημα στο μαλακό υπογάστριο του Ερντογάν με συνέπειες που μελλοντικά θα διασπείρονται σαν ωστικό κύμα.

Και πλέον, βλέποντας το τεράστιο οικονομικό άνοιγμα στην πολεμική βιομηχανία για τη δημιουργία του προγεφυρώματος εκείνου που θα οδηγήσει στην οικειοποίηση φυσικού πλούτου που ουδέποτε του ανήκε, να μένει άκαπνο, ο σουλτάνος προσπαθεί να εξασφαλίσει ενέσεις ρευστότητας εξυμνώντας σε κάθε τόνο και περίσταση το ευρωπαϊκό μέλλον της χώρας του.

Ο διπλωματικός κλοιός που στήνει η Ελλάδα εναγκαλιάζει και τη Σαουδική Αραβία. Τόσο από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας όσο και από το υπουργείο Εξωτερικών βρίσκονται στην τελική ευθεία, σύμφωνα με πληροφορίες, για την υπογραφή και υλοποίηση της συμφωνίας αποστολής μιας ελληνικής πυροβολαρχίας αντιαεροπορικών Patriot και αντίστοιχου ανθρώπινου δυναμικού στη Σαουδική Αραβία, με στόχο τη συμβολή τους στην προστασία κρίσιμων υποδομών ενέργειας, με τα έξοδα, όπως είχε συμφωνηθεί, να καλύπτονται συνολικά από το Ριάντ.

Διπλωματικές πηγές τονίζουν τη συμβολή του ΥΠΕΘΑ στις συνομιλίες για την ολοκλήρωση της συμφωνίας, ενώ το θέμα – σύμφωνα με αρμόδιες πηγές – τέθηκε και κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν τις προηγούμενες ημέρες ο ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας με τον σαουδάραβα ομόλογό του, πρίγκιπα Φαϊζάλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούν, με πληροφορίες να αναφέρουν ότι η επίσκεψη στο Ριάντ για τις υπογραφές προγραμματίζεται στα μέσα Δεκεμβρίου

Η ενδυνάμωση των σχέσεων Ελλάδας – Αιγύπτου – ΗΑΕ – Σαουδικής Αραβίας, σημειώνουν διπλωμάτες, ενισχύει το μέτωπο απέναντι στον νεοοθωμανισμό της Τουρκίας, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει και η ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με αραβικές χώρες, που δημιουργεί νέες προοπτικές συνεργειών και συνεργασιών. Στο πλαίσιο των συνεργασιών αναμένεται και διεύρυνση των τριμερών σχημάτων συνεργασίας, με φιλοδοξία τα ΗΑΕ να λάβουν πρόσκληση για συμμετοχή τόσο στην τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου όσο και στην τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, με αρμόδιες πηγές να επισημαίνουν ότι οι συνδυασμοί μπορεί να ανοίξουν ακόμα περισσότερο, τονίζοντας ιδιαίτερα τον ρόλο της Αιγύπτου στις εξελίξεις.

Και ενώ η Ελλάδα προσεταιρίζεται στρατηγικούς παίκτες στον αραβικό κόσμο, ο Ερντογάν προσκάλεσε στην Αγκυρα τον εμίρη του Κατάρ, Ταμίμ μπην Χαμάντ αλ Σάνι για την υπογραφή των εμπορικών συμφωνιών που θα δώσουν προσωρινή ανάσα στην τουρκική οικονομία.

Κατά τις πληροφορίες που έγιναν γνωστές, με τη συμφωνία μεταβιβάζονται στο υπερταμείο του Κατάρ το 10% των μετοχών του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, οι μετοχές του τουρκικού δημοσίου στο μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης, το Istinye Park, το εμπορικό λιμάνι της Αττάλειας,  ενώ προβλέπεται η ίδρυση κοινής εταιρείας για την αξιοποίηση σχεδίου ανάπτυξης του Κεράτιου Κόλπου.

Εκτιμάται ότι από τη μεταβίβαση των μετοχών του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, θα εισρεύσουν στα ταμεία 300 εκατ. δολάρια. Η οργή της αντιπολίτευσης σχηματοποιήθηκε στον πύρινο λόγο του εκπροσώπου του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Φαΐκ Οζτράκ, ο οποίος κάλεσε τον Ερντογάν να… δώσει τα κλειδιά της χώρας στο Κατάρ «και να τελειώνουμε».

Οικονομική αιμορραγία

Η  εξωτερική πολιτική του Ερντογάν δημιουργεί μια «τεταμένη σχέση ανάμεσα στην Τουρκία και τους κύριους οικονομικούς εταίρους της, δηλαδή την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες», υπογραμμίζει ο Σινάν Ουλγκέν, διευθυντής της δεξαμενής σκέψης σκέψης Edam στην Κωνσταντινούπολη.

Η Τουρκία δαπάνησε τα τελευταία χρόνια πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για να αναπτύξει τις στρατιωτικές δυνατότητές της, ένας «παράγοντας που καθιστά δυνατή την αυξανόμενη επιθετικότητά της». Όμως αυτή η προσέγγιση έχει μεγάλο τίμημα.

Η τουρκική λίρα έχει χάσει έτσι από την αρχή του χρόνου σχεδόν το ένα τέταρτο της αξίας της έναντι του δολαρίου, μια τάση που ενισχύεται από τις διπλωματικές εντάσεις, κυρίως με τη Γαλλία εδώ και μερικούς μήνες.

«Οι αυξανόμενοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θέτουν υπό πίεση τη λίρα» και έχουν «αντίκτυπο στη ροή άμεσων επενδύσεων από το εξωτερικό», λέει ο Ουλγκέν. Οι επενδύσεις αυτές, οι οποίες προέρχονται κυρίως από την Ευρώπη και συμβάλλουν κυρίως στη δημιουργία θέσεων εργασίας, μειώθηκαν από 16 δισ. ευρώ το 2007, στα επτά δισεκατομμύρια ευρώ το 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών.

Πέρυσι η γιγάντια γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Volkswagen είχε αναστείλει την απόφασή της να ανοίξει ένα εργοστάσιο στην Τουρκία, λέγοντας πως «ανησυχεί» για τη έναρξη μιας επίθεσης από την Άγκυρα εναντίον μιας κουρδικής πολιτοφυλακής στη Συρία.

Τελικά η Volkswagen παραιτήθηκε οριστικά από το σχέδιο αυτό τον Ιούλιο, επισήμως εξαιτίας της πανδημίας του νέου κοροναϊού.