Ολόκληρη η διοικητική περιφέρεια της Αγίας Παρασκευής έχει με νόμο
ανακηρυχθεί προστατευόμενη περιοχή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Γύρω από
την κωμόπολη βρίσκονται οι σημαντικότεροι αρχαιολογικοί χώροι της
Λέσβου.
Κλοπεδή Βρίσκεται δύο χιλιόμετρα δυτικά της Αγίας Παρασκευής. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως ναό που πρωτοκτίστηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. Πήρε την τελική του μορφή το 16ο αι. π.Χ. και περιβαλλόταν από στοά με 46 κίονες που έφεραν τα ιδιόρρυθμα αιολικά κιονόκρανα. Κατά μία εκδοχή εδώ λατρευόταν ο Ναπαίος Απόλλωνας, είναι όμως βέβαιο ότι ο ναός αποτελούσε σημαντικό προσκύνημα της περιοχής.
Αιολικά κιονόκρανα Πρόκειται για τα κιονόκρανα του ναού της Κλοπεδής με τους δύο μεγάλες έλικες που στρέφονται δεξιά και αριστερά από ένα φυτικό κόσμημα (ανθέμιο). Στο κέντρο των ελίκων υπήρχαν ένθετα μεταλλικά κοσμήματα. Παρόμοια κιονόκρανα βρίσκονται σε αιολικές πόλεις της απέναντι ακτής, της Μικράς Ασίας.
Ιερό των Μέσσων Είναι μια μικρή πεδιάδα ανοικτή στον Κόλπο της Καλλονής. Εδώ θεωρείται ότι υπήρχε το ιερό τέμενος για τη λατρεία της Αιολικής Τριάδας (Δίας-Ήρα-Διόνυσος) που ίδρυσαν οι Αιολείς, όταν πρωτοεγκαταστάθηκαν στο νησί. Κτίστηκε τον 3ο αι. π.Χ., αποτελούσε το ομοσπονδιακό ιερό τους και το 2ο αι.π.Χ. ήταν έδρα του Κοινού των λεσβιακών πόλεων. Στο ιερό τελούνταν κάθε χρόνο εορτές προς τιμήν των θεών, αλλά γίνονταν και καλλιστεία γα την ανάδειξη της ωραιότερης Λεσβιάδος. Σε μικρή απόσταση από το ιερό των Μέσσων βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Πύρρας.
ΔΗΜΟΣ ΕΡΕΣΟΥ
Ακρόπολη Ερεσού Είναι κτισμένη σε λόφο, το μήκος του περιβόλου της ακρόπολης υπολογίζεται σε ένα χιλιόμετρο και η έκταση του χώρου που κατελάμβανε πλησιάζει τα 45 στρέμματα. Σώζονται πολλά κομμάτια από τον περίβολο της πόλης, τα οποία είναι κτισμένα από τραχείτη λίθο (ηφαιστειογενές ανθεκτικό υλικό) και χρονολογούνται από την Αρχαϊκή περίοδο. Στην Ελληνιστική περίοδο έγινε επέκταση της πόλης και προστέθηκαν άλλα 15 στρέμματα. Στην κορυφή του λόφου σώζονται λείψανα του μεσαιωνικού κάστρου που κτίστηκε στην εποχή των Γατελούζων και το οποίο χρησιμοποιούνταν μέχρι την κατάληψη της πόλης από τους Τούρκους το 1462.
ΔΗΜΟΣ ΜΗΘΥΜΝΑΣ
Αρχαία Μήθυμνα Σώζονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης και τα πολυγωνικά τείχη αρχαϊκού ναού, όπως επίσης και σαρκοφάγοι, τάφοι και κτίσματα της Ρωμαϊκής εποχής. Στο Δημαρχείο της πόλης φυλάσσονται αμφορείς, επιγραφές, όστρακα κ.ά. από την αρχαία Μήθυμνα.
ΔΗΜΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
Αρχαίο Θέατρο Βρίσκεται στην περιοχή της Αγίας Κυριακής, στη δυτική άκρη της πόλης. Σε ανασκαφή του 1958 αποκαλύφθηκε η ορχήστρα, τμήμα της σκηνής και του κοίλου. Το θέατρο της Μυτιλήνης ήταν από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας. Είχε χωρητικότητα 15.000 περίπου θεατών και η ηχητική του συγκρίνεται με αυτήν της Επιδαύρου. Ο Πλούταρχος, στο βίο του Πομπηίου, γράφει ότι, όταν ο Πομπήιος επισκέφθηκε τη Μυτιλήνη, ενθουσιάστηκε τόσο πολύ που έδωσε εντολή να κτιστεί το (Πομπηιανό) θέατρο της Ρώμης, κατά απομίμηση αυτού της Μυτιλήνης. Το τελευταίο κτίστηκε στους Ελληνιστικούς χρόνους και επισκευάστηκε στα χρόνια των Ρωμαίων.
Ρωμαϊκό Υδραγωγείο Κτίστηκε στις αρχές του 1ου μ.Χ. αιώνα για την υδροδότηση της Μυτιλήνης. Ο κύριος όγκος του νερού προερχόταν από τη Μεγάλη Λίμνη του Ολύμπου, ο αγωγός είχε μήκος περίπου 22χλμ. και η ημερήσια παροχή νερού υπολογίζεται σε 127.000 κυβικά μέτρα. Από την αρχή του στον Όλυμπο μέχρι την κατάληξή του στη Μυτιλήνη, ο αγωγός είχε υψομετρική διαφορά 250μ. Σήμερα κοντά στα Μόρια σώζονται οι λεγόμενες καμάρες. Είναι δώδεκα πεσσοί, ανάμεσα στους οποίους υπάρχουν καμάρες από λαξευμένο γκρίζο μάρμαρο του γειτονικού λατομείου. Στην κορυφή τους στηριζόταν ο αγωγός.
![Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Κυριακή 07.12.2025]](https://www.in.gr/wp-content/uploads/2025/12/milky-way-4006343_1920-1-315x220.jpg)
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232442