Ο ποταμός Έβρος
O ποταμός Εβρος, φυσικό σύνορο μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας (στα βόρεια) και Τουρκίας (στα ανατολικά), έχει συνολικό μήκος 530χμ. εκ των οποίων τα 230χμ. ανήκουν στην Ελλάδα. Δεύτερος μεγαλύτερος ποταμός στα Βαλκάνια μετά το Δούναβη, ο Εβρος πηγάζει από την οροσειρά Ρίλα στη Βουλγαρία και εκβάλλει στο Θρακικό πέλαγος, αρδεύοντας καθ οδόν ολόκληρη την πεδιάδα του ομώνυμου νομού.
Γνωστός ως Ρόμβος στην αρχαιότητα, πήρε το όνομα Εβρος από το γιο του βασιλιά της Θράκης Κάσσανδρου, ο οποίος ρίχτηκε στα νερά του ποταμού για να ξεφύγει από τον πατέρα του, που θέλησε να τον σκοτώσει. Ο Εβρος χαρακτηρίζεται από αξιόλογη ιχθυοπανίδα και παραποτάμιες συστάδες μεγάλης οικολογικής αξίας, ενώ η γειτνίαση του υδάτινου συστήματος του ποταμού με τον ορεινό όγκο της Ροδόπης δημιούργησε μεγάλη ποικιλία βιοτόπων με πλούσια πανίδα και χλωρίδα. Η πλοήγησή του από μικρά σκάφη είναι δυνατή μέχρι το ύψος της Αδριανούπολης.
Παραπόταμοι του Εβρου στην Ελλάδα είναι ο ποταμός Αρδας, ο οποίος διασχίζει την περιοχή Τριγώνου στα βόρεια του νομού, ο Ερυθροπόταμος, που περνά μέσα από τη λοφώδη και την πεδινή περιοχή των Μεταξάδων-Παλουριού και διασχίζει την πόλη του Διδυμότειχου, όπως επίσης το Διαβολόρεμα, ο Καμηλοπόταμος και το Μεγάλο Ρέμα. Αλλοι παραπόταμοι εκτός των ελληνικών συνόρων είναι ο Τούντζας (Βουλγαρία και Τουρκία) και ο Εργίνης ποταμός (Τουρκία).
Δέλτα Εβρου
Το Δέλτα του Εβρου, ένα από τα σημαντικότερα της Ευρώπης, έχει αναγνωριστεί ως διεθνής υγρότοπος (Σύμβαση του Ramsar, 1971). Αποτελεί προστατευόμενη περιοχή (Οδηγία 79/409/ΕΟΚ και Σύμβαση της Βαρκελώνης 1977) και καταφύγιο θηραμάτων, όπου ζουν ή διαχειμάζουν πολλά σπάνια ή απειλούμενα είδη. Το Δέλτα, με συνολική έκταση 111.937 τετραγωνικά χιλιόμετρα, σχηματίστηκε από τις φερτές ύλες και την αλληλεπίδραση της ροής γλυκού ύδατος του Εβρου με τα θαλάσσια ρεύματα. Παράλληλα, στη διπλή εκβολή του Εβρου στο Θρακικό πέλαγος σχηματίζονται μικρές νησίδες (Ασάνη, Ξέρα Ασάνη, Καραβιού Ξηράδι), αμμοθίνες, λιμνοθάλασσες (Δράνα, Λακί, Μονολίμνη, Παλούκια), λίμνες γλυκού νερού (Νυμφών, Τσεκούρι, Σκέπη, Σπίτια, Γυναίκα), βάλτοι, καθώς και έλη αλμυρού και υφάλμυρου νερού.
Πληροφορίες: Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Εβρου, 68100 Τραϊανούπολη, τηλ.: 25510 61000, evroswet@hol.gr
Πανίδα
Η ευνοϊκή γεωγραφική θέση του Δέλτα σε σχέση με τους άξονες μετανάστευσης των πουλιών και το σχετικά ήπιο κλίμα της περιοχής, καθώς και οι δυσπρόσιτες στον άνθρωπο και απομονωμένες περιοχές είναι καθοριστικοί παράγοντες που δημιούργησαν τις ιδανικές συνθήκες για την εγκατάσταση μεγάλης ποικιλίας ειδών πανίδας. Εχουν καταγραφεί 46 είδη ψαριών, 7 είδη αμφιβίων, 21 είδη ερπετών και περισσότερα από 40 είδη θηλαστικών. Σημαντικότερη όμως είναι η πλούσια ορνιθοπανίδα που συναντάται στην περιοχή: έχουν παρατηρηθεί 304 είδη πουλιών από τα 422 του ελλαδικού χώρου. Το οικοσύστημα του δέλτα λειτουργεί ως:
• φυσικός βιότοπος φωλιάσματος και διατροφής για πολλά είδη (ερωδιοί, κορμοράνοι, γλάροι, αρπακτικά κ.ά.),
• καταφύγιο για μεγάλους πληθυσμούς υδρόβιων πουλιών από βόρειες περιοχές της κεντροανατολικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του χειμώνα,
• ζωτικός χώρος συγκέντρωσης και ανάπαυσης μεγάλων αριθμών μεταναστευτικών πουλιών κατά τις μετακινήσεις τους προς τις νοτιότερες περιοχές. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους μεσογειακούς υγρότοπους για τη διαχείμαση ειδών, όπως πάπιες, χήνες και άλλα υδρόβια πουλιά.
Οι πληθυσμοί κυμαίνονται από 30.000-150.000 άτομα, αν και τα τελευταία χρόνια δεν ξεπερνούν τα 50.000 με 60.000 άτομα. Λόγω της ευνοϊκής γεωγραφικής του θέσης, ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, στο δέλτα εμφανίζονται αρκετά πουλιά που συνήθως είτε δεν απαντώνται στον ευρωπαϊκό χώρο είτε είναι πολύ σπάνια, όπως η νανόχηνα, η κοκκινόχηνα, η λεπτομύτα κ.ά. Στα αναπαραγόμενα είδη περιλαμβάνονται ο κορμοράνος, ο μικροτσικνιάς, ο πορφυροτσικνιάς, η καστανόχηνα, η βαλτόπαπια, ο καλαμοκανάς, η αβοκέτα, η πετροτρολίδα, το νεροχελίδονο, ο θαλασσοσφυριχτής, η αγκαθοκαλημάνα, ο μαυροκέφαλος γλάρος, το γελογλάρονο, το ποταμογλάρονο και το νανογλάρονο.
Στα μεταναστευτικά είδη περιλαμβάνονται ο ροδοπελεκάνος, ο πελαργός, η χαλκόκοτα, η χουλιαρομύτα, η ασπρομέτωπη χήνα, η νανόχηνα και η λεπτομύτα.
Η περιοχή είναι ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους για τα υδρόβια πουλιά που διαχειμάζουν στην Ελλάδα. Με σημαντικούς πληθυσμούς καταγράφονται το σφυριχτάρι, ο καπακλής, το κιρκίρι, η ψαλίδα, ο κύκνος, η βαρβάρα και η φαλαρίδα. Αλλα είδη που ξεχειμωνιάζουν είναι η λαγγόνα, ο αργυροπελεκάνος, ο αργυροτσικνιάς, η κοκκινόχηνα, ο καλαμόκιρκος, ο βαλτόκιρκος, o στικταετός και η αβοκέτα.
Χλωρίδα
Στην περιοχή καταγράφονται όλοι οι τυπικοί σχηματισμοί και οι τύποι βλάστησης (περίπου 350 φυτικά είδη) που απαντώνται σε ένα δέλτα της μεσογειακής λεκάνης. Το βόρειο ανατολικό τμήμα του δέλτα, γνωστό και ως πλημμυρίζουσα ζώνη, καλύπτεται από πυκνές συστάδες θάμνων με αρμυρίκια, ενώ κατά μήκος του ποταμού σχηματίζεται πυκνό δάσος με λεύκες, ιτιές, σκλήθρα, φτελιές και αναρριχητικά φυτά. Νοτιότερα το τοπίο αλλάζει και το δάσος παραχωρεί τη θέση του σε πυκνούς καλαμώνες στη λίμνη Νυμφών και στις άλλες λίμνες γλυκού νερού, όπως το Τσεκούρι, η Σκέπη, τα Σπίτια, η Γυναίκα.
Τα παραποτάμια δάση αποτελούν σχηματισμούς με ιδιαίτερη οικολογική αξία, καθώς η ύπαρξή τους είναι καθοριστική για τη ρύθμιση των υδάτινων πόρων και τη διαχείριση των εδαφών. Τα ριζικά συστήματα των παραποτάμιων δένδρων προστατεύουν τις όχθες των ποταμών από την έντονη διάβρωση, ενώ παράλληλα, λειτουργώντας ως φίλτρα, καθαρίζουν τα νερά από τους διάφορους ρύπους και απορροφούν τα παρασυρόμενα νιτρικά και φωσφορικά άλατα και άλλες οργανικές ουσίες που προέρχονται από τις παρακείμενες καλλιέργειες.
Στα υφάλμυρα νερά των λιμνοθαλασσών, στα κανάλια γλυκού νερού αλλά και σε όλες τις υδάτινες λεκάνες κατά μήκος του ποταμού Εβρου αναπτύσσεται η σημαντικότερη βλάστηση του υγροτόπου, η οποία διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες:
• βλάστηση που αποτελείται από τελείως βυθισμένα υδρόβια φυτά,
• βλάστηση που αποτελείται από ριζωμένα ή μη στον πυθμένα είδη, με επιπλέοντα φύλλα ή άνθη στην επιφάνεια των νερών, συνήθως σε ρηχότερα νερά, όπως νούφαρα, νεροκάστανα κ.ά.,
• βλάστηση που χαρακτηρίζεται από φυτοκοινωνίες καλαμώνων και αποτελείται κυρίως από ημιβυθισμένα είδη, όπως αγριοκάλαμο, ψαθί κ.ά. Η τελευταία έχει και τη μεγαλύτερη σημασία για την ορνιθοπανίδα της περιοχής.
Απειλές για τον υγρότοπο
Η αύξηση της αλμυρότητας των νερών, το ανεξέλεγκτο και παράνομο κυνήγι, η υπερβόσκηση, οι αποξηράνσεις, τα αυθαίρετα κτίσματα και οι καύσεις καλαμώνων είναι οι σημαντικότερες αιτίες της συνεχιζόμενη υποβάθμισης του βιοτόπου. Αμεση συνέπεια είναι ο αριθμός τόσο των παρατηρούμενων ειδών όσο και των πληθυσμών να μειώνεται συνεχώς.
Το Δέλτα του Εβρου, από τα σημαντικότερα της Ευρώπης, έχει αναγνωριστεί ως διεθνής υγρότοπος (Σύμβαση Ramsar, 1971), ο οποίος αποτελεί προστατευόμενη περιοχή (Οδηγία 79/409/ΕΟΚ και Σύμβαση της Βαρκελώνης 1977) και καταφύγιο θηραμάτων, όπου ζουν ή διαχειμάζουν πολλά σπάνια ή απειλούμενα είδη.
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ροδόπης-Έβρου
- Όταν ο προτεινόμενος ως νέος αρχηγός της Μοσάντ τραυματίζονταν βαριά την 7η Οκτωβρίου [βίντεο]
- Το Παρίσι θέλει να «εξορίσει» τα SUV και τα μεγάλα αυτοκίνητα
- Tι δώρα στέλνουν οι οικονομικοί σύμβουλοι στους πελάτες τους όταν αυτοί έχουν τα πάντα;
- Ρεάλ Μαδρίτης – Θέλτα 0-2: Ιστορικό «διπλό» για την ομάδα του Βίγκο
- Γκολ και highlights από τα κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (vids)
- Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Δευτέρα 08.12.2025]



