36

Ένας Καναδός αγρότης, στις καλλιέργειες του οποίου είχαν εντοπιστεί γενετικά τροποποιημένα φυτά που εμπορεύεται η Monsanto, κρίθηκε τελικά ένοχος από το Ανώτατο Δικαστήριο του Καναδά για παραβίαση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας της εταιρείας, καθώς δεν είχε αγοράσει τους σπόρους από αυτή.

Ο 73χρονος Πέρσι Σμάισερ, που θεωρείται πλέον ήρωας από τους πολέμιους των βιοτεχνολογικών εταιρειών, είχε ισχυριστεί ότι δεν φύτεψε ο ίδιος τα γενετικά τροποποιημένα φυτά ελαιοκράμβης που βρέθηκαν στις εκτάσεις του. Υποστηρίζει ότι οι καλλιέργειές του επιμολύνθηκαν από τη ΓΤ ποικιλία μέσω τυχαίων διασταυρώσεων από τη διασπορά γύρης.

Η Monsanto, από την πλευρά της, ισχυρίστηκε και έπεισε το δικαστήριο ότι οι καλλιέργειες του Σμάισερ αποτελούνταν κατά 98% από τη ΓΤ ποικιλία, ποσοστό που δεν θα μπορούσε να οφείλεται στην τύχη.

Πρόκειται για την ποικιλία Roundup Ready, η οποία είναι ανθεκτική στο ζιζανιοκτόνο Roundup της ίδιας εταιρείας. Οι αγρότες μπορούν έτσι να ψεκάζουν την καλλιέργεια χωρίς να βλάπτουν τα φυτά τους. Ο Σμάισερ, πάντως, δεν χρησιμοποίησε το Roundup και άρα δεν εκμεταλλεύτηκε τα πλεονεκτήματα της ποικιλίας.

Η απόφαση του δικαστηρίου, με πέντε ψήφους υπέρ και τέσσερις κατά, ίσως δημιουργεί προηγούμενο. Η Monsanto υποστηρίζει ότι η προστασία της σχετικής πατέντας προωθεί την έρευνα, ενώ οι πολέμιοί της θεωρούν ότι η κατοχύρωση γονιδίων είναι παράλογη και ότι οι αγρότες των οποίων οι καλλιέργειες επιμολύνονται από γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες θα βρίσκονται στο έλεος των πολυεθνικών.

«Με το να καλλιεργεί ένα φυτό που περιέχει το κατοχυρωμένο γονίδιο χωρίς άδεια, ο κατηγορούμενος στέρησε από τη Monsanto την επικαρπία του μονοπωλίου της» αποφάνθηκε το δικαστήριο. Έκρινε ότι ο Σμάισερ θα μπορούσε τουλάχιστον να ακολουθήσει τις προειδοποιήσεις της εταιρείας και να μην φυτέψει ΓΤ σπόρους που είχε συλλέξει από την προηγούμενη σοδειά του.

Ο Σμάισερ θα πρέπει τώρα να παραδώσει στη Monsanto όσους σπόρους έχουν απομείνει στην κατοχή του. Δεν υποχρεώνεται πάντως να μεταβιβάσει τα κέρδη του από τη σοδειά στην εταιρεία ως αποζημίωση.

H Μonsanto δηλώνει ικανοποιημένη από την έκβαση της υπόθεσης: «Η απόφαση διατηρεί τον Καναδά ως ελκυστική ευκαιρία επενδύσεων» αναφέρει ανακοίνωσή της.

Σε παλαιότερη υπόθεση, το Ανώτατο Δικαστήριο του Καναδά είχε κρίνει ότι οι «ανώτερες μορφές ζωής» δεν μπορούν να κατοχυρωθούν ως ευρεσιτεχνίες. Πατέντες μπορούν όμως να εκχωρηθούν για μεμονωμένα γονίδια, ουσιαστικά αποτρέποντας τη μη εξουσιοδοτημένη χρήση των οργανισμών που φέρουν τα γονίδια αυτά.

Στον Καναδά, γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες καλλιεργούνται σήμερα στο 40% της έκτασης με ελαιοκράμβη. Οι σπόροι του φυτού χρησιμοποιούνται κυρίως ως ζωοτροφές και για την παραγωγή φυτικού λαδιού.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ