39

Μια νέα εξήγηση για τον τρόπο που σχηματίστηκαν τα περιβόητα Αρειανά Κανάλια, δίνει μελέτη επιστημόνων από το πανεπιστήμιο του Κολοράντο που συνεργάζονται με τη NASA. Τεράστιοι αστεροειδείς ή κομήτες χτυπούσαν κατά περιόδους τον Αρη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, προκαλούσαν βροχές και έλιωναν τους πάγους στο υπέδαφος. Όμως, μετά από μια σχετικά σύντομη χρονική περίοδο, ο Κόκκινος Πλανήτης γινόταν και πάλι αφιλόξενος για τη ζωή.

Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Science αυτή την εβδομάδα και αναμένεται να αποτελέσει ένα ακόμα στοιχείο στη συζήτηση για την ποσότητα του νερού που υπήρχε στον Αρη, πως αυτή εξαφανίστηκε και πως σχηματίστηκαν τα φαράγγια και οι κοίτες ποταμών στην επιφάνειά του.

Επιστήμονες στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ συμπέραναν από τις φωτογραφίες του Αρη και μοντέλα εξομοίωσης από υπολογιστές ότι τεράστιοι αστεροειδείς χτυπούσαν τον πλανήτη πριν από 3,6 δισ. χρόνια. Έφεραν έτσι, μεγάλες ποσότητες νερού -που υπήρχαν στους αστεροειδείς- στον νεαρό τότε πλανήτη και απελευθέρωσαν κύματα θερμότητας, τα οποία έλιωσαν υπάρχοντα αποθέματα πάγου στο υπέδαφος του Αρη.

Ο Όουεν Μπ. Τουν, επικεφαλής της μελέτης, είπε ότι τουλάχιστον 25 κρατήρες στον Αρη άνοιξαν από αστεροειδής διαμέτρου 100 έως και 240 χιλιομέτρων που έπεφταν στον πλανήτη κάθε 10 έως 20 εκατομμύρια χρόνια. Η πτώση των τεράστιων αυτών βράχων έστειλε στην ατμόσφαιρα εκατομμύρια τόνους υπερθερμασμένου ατμού και λιωμένου πάγου. Κάλυψε δε, ολόκληρο τον πλανήτη από καυτούς βράχους με πάχος αρκετών εκατοντάδων ποδών.

«Οι καυτοί βράχοι προκάλεσαν τη δημιουργία ποταμών. Ο πάγος έλιωνε σε όλο τον πλανήτη για δεκαετίες ή αιώνες», σχολιάζει ο Τουν.

Με βάση τα χαρακτηριστικά της διάβρωσης στον Αρη, οι μελετητές εκτιμούν ότι μετά το σφυροκόπημα των αστεροειδών, σε ορισμένες περιοχές έρεαν ποτάμια με πλάτος 45 μέτρων, δημιουργώντας τους σχηματισμούς που παρατηρούμε σήμερα. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ισχυρές βροχοπτώσεις (1,8 μέτρων το χρόνο) συνεχίζονταν για αρκετές δεκαετίες.

Όταν όμως έπαυαν τα φαινόμενα αυτά, εξηγεί ο Τουν, ο Αρης γινόταν και πάλι ψυχρός και ξηρός με νερό υπό μορφή πάγου μόνο στο υπέδαφος.

Η συνεργάτης του Τουν, Τερέζα Σεγκούρα προσθέτει ότι αυτά τα φαινόμενα δημιούργησαν σύντομες περιόδους κατά τη διάρκεια των οποίων το κλίμα στον πλανήτη ήταν ζεστό και υγρό. Ωστόσο, κατά τη μεγαλύτερη περίοδο της ιστορίας του ο Αρης ήταν ψυχρός και ξηρός.

Ως εκ τούτου, καταλήγουν οι δύο επιστήμονες, οι συνθήκες δεν ευνοούσαν την ανάπτυξη της ζωής στον πλανήτη.

Όμως, επιστήμονες από άλλα πανεπιστήμια διατηρούν ελπίδες ότι κάποια μορφή ζωής ίσως τελικά να αναπτύχθηκε στον Κόκκινο Πλανήτη. Ο Πήτερ Χ. Σμιθ του πανεπιστημίου της Αριζόνα συμφωνεί ότι οι μικρές συγκριτικά περίοδοι με ζέστη και υγρασία στον πλανήτη δεν ευνοούν τη ζωή. Ωστόσο, άλλες παράμετροι, όπως η ηφαιστειακή δραστηριότητα, δεν αποκλείεται να δημιούργησαν μικρές λιμνούλες κάτω από την επιφάνεια, όπου ίσως τελικά αναπτύχθηκε κάποια, μικροσκοπική, μορφή ζωής.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ,Associated Press