Ο οφθαλμός μας έχει μείνει απαράλλαχτος από εξελικτική άποψη
εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο, τα τελευταία εκατό χρόνια, η όρασή μας προσαρμόζεται σε όλο και περισσότερο σε κοντινές αποστάσεις. Πράγματι, οι επιστήμονες συμφωνούν ότι τα μάτια μας εστιάζουν όλο και περισσότερο σε κοντινές αποστάσεις, γεγονός που τα επηρεάζει με πολλούς τρόπους. Αυτές οι αλλαγές είναι πιο εμφανείς στους χρήστες των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Διαβάζοντας στην οθόνη

Η ανάγνωση ενός κειμένου στην οθόνη ενός υπολογιστή διαφέρει κατά πολύ από αυτήν σε ένα λευκό χαρτί. Η οθόνη έχει δικό της φωτισμό, με αποτέλεσμα να απαιτείται λιγότερος φωτισμός από εξωτερικές πηγές. Ταυτόχρονα, πρέπει να ανανεώνει συνεχώς την εικόνα που εμφανίζει μέσω του επιστρώματος φωσφόρου. Αυτή η συχνότητα ανανέωσης πρέπει να είναι αρκετά υψηλή, πάνω από 60 φορές το δευτερόλεπτο. Σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει πιθανότητα η οθόνη να τρεμοπαίζει, γεγονός κουραστικό για το χρήστη. Μεγάλη σημασία έχουν, τέλος, οι αντανακλάσεις πάνω στο κρύσταλλο της οθόνης. Αυτές μπορεί να αλλοιώνουν την εμφάνιση των αντικειμένων και να δυσκολεύουν την εστίαση σε λεπτομέρειες δημιουργώντας κόπωση στους χρήστες.

Πώς πρέπει να ρυθμίσω τον εργασιακό μου χώρο

Για την αποφυγή των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία λόγω της εργασίας με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και οθόνες, καλό είναι να τηρούνται οι παρακάτω συνθήκες: Δεν πρέπει να υπάρχουν παράθυρα μπροστά ή πίσω από το χρήστη. Αν ο χρήστης κάθεται μπροστά σε παράθυρο, αυτό πρέπει να έχει κουρτίνες ή γρίλιες. Ο οπτικός άξονας του χρήστη, όταν κοιτάζει προς την οθόνη, ενδείκνυται να είναι παράλληλος προς τα παράθυρα. Οι κουρτίνες ή οι γρίλιες στα παράθυρα πρέπει να είναι δυνατόν να κλείνουν τελείως. Όσον αφορά στο φωτισμό, τα φωτιστικά σώματα πρέπει να είναι τοποθετημένα σε σειρές παράλληλες προς τα παράθυρα και προς τον οπτικό άξονα του εργαζομένου. Όταν είναι δυνατόν, καλό είναι να προτιμάται ο έμμεσος φωτισμός, δηλαδή ο διάχυτος φωτισμός σε μεγάλη επιφάνεια με μικρή λαμπρότητα προς όλες τις κατευθύνσεις, ομοιόμορφος σε όλο το οπτικό πεδίο. Σχετικά με την επιφάνεια εργασίας, αυτή δεν πρέπει να γυαλίζει και καλό είναι να κατασκευάζεται από υλικό ματ. Όσοι χρήστες εργάζονται πολλές ώρες σε επεξεργασία κειμένου ή γραφικών παραστάσεων, πρέπει να φροντίζουν ώστε ο λόγος φωτεινότητας των συμβόλων προς τη φωτεινότητα του υποβάθρου της οθόνης να είναι τουλάχιστον 6:1-10:1 και να μπορεί να ρυθμίζεται από το χρήστη. Η αναπαράσταση πρέπει επίσης να είναι θετική, δηλαδή σκοτεινόχρωμα σύμβολα σε ανοιχτόχρωμο υπόβαθρο. Η ταυτόχρονη παρουσίαση πληροφοριών με διαφορετικές χρωματικές αποχρώσεις -ειδικά πάνω από τέσσερις- πρέπει επίσης να αποφεύγεται, επειδή αποσυντονίζει τη σωστή κωδικοποίηση των πληροφοριών και προκαλεί σύγχυση. Μεγάλη σημασία έχει η τήρηση σωστής απόστασης για την ανάγνωση των πληροφοριών από την οθόνη. Αυτή πρέπει να είναι 40-80 εκατοστά, σύμφωνα με διάφορους ερευνητές, ενώ ο μέσος όρος δίνει μέση τιμή γύρω στα 60-70 εκατοστά. Σωστά ρυθμισμένη πρέπει να είναι και η οπτική γωνία σε σχέση με το νοητό οριζόντιο άξονα. Αυτή πρέπει να είναι 10-20 μοίρες, με το άνω χείλος της οθόνης όχι υψηλότερα από το επίπεδο των ματιών και το κάτω χείλος της χαμηλότερα από το επίπεδο των ματιών κατά τουλάχιστον 40 μοίρες. Η οθόνη πρέπει επίσης να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

1. Να ρυθμίζεται εύκολα ως προς το ύψος.
2. Να είναι περιστρεφόμενη.
3. Να βρίσκεται προς τα δεξιά του οπτικού πεδίου του εργαζομένου και ελαφρώς προς τα πίσω.
4. Η βάση της να απέχει από το δάπεδο περίπου 74 εκατοστά.

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ομογνωμία για τη συχνότητα και τη διάρκεια των διαλειμμάτων που πρέπει να κάνουν οι εργαζόμενοι όταν εργάζονται πολλές ώρες μπροστά σε οθόνη. Γενικά, έχει παρατηρηθεί ότι συχνά διαλείμματα «μικρής διάρκειας» είναι προτιμότερα από τα «αραιότερα αλλά μεγάλης διάρκειας». Κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων δεν πρέπει να γίνονται «βοηθητικές εργασίες» σε οθόνες.Τα σχήματα διαλειμμάτων/εργασίας που προτείνονται, ανάλογα με το είδος της εργασίας είναι:
1. Υψηλή οπτική κόπωση: 10΄ ανά 50΄ ή 15΄ ανά 60΄
2. Μέτρια οπτική κόπωση: 15΄ ανά 2 ώρες
3. «Διάλογος» με τον Η/Υ: 10΄ ανά 80΄
4. Μονότονη εργασία: 10΄ ανά 1 ώρα και 40΄
5. Εμπλουτισμένη εργασία: 10΄-20΄ ανά 2 ώρες

Ιατρική αξιολόγηση και παρακολούθηση

Πριν από την τοποθέτηση ενός εργαζομένου σε θέση που απαιτεί πολύωρη χρήση
ηλεκτρονικού υπολογιστή, θα πρέπει να διενεργούνται οι παρακάτω προληπτικές
ιατρικές πράξεις:
1. Λήψη του ατομικού αναμνηστικού
2. Λήψη του επαγγελματικού ιστορικού
3. Ανάλυση των σωματομετρικών στοιχείων και ορθοπεδική εξέταση
4. Πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος



Κάθε χρόνο ή νωρίτερα, αν υπάρχει λόγος (π.χ., αν υπάρχουν συμπτώματα που σχετίζονται με τη χρήση των οθονών), θα πρέπει να γίνεται:
1. Κλινική εξέταση από παθολόγο
2. Οφθαλμολογικός έλεγχος για διαθλαστικές ανωμαλίες
3. Οφθαλμολογικός έλεγχος για το βαθμό προσαρμογής και έλεγχος του βυθού

Όλες οι ιατρικές απόψεις συγκλίνουν ότι θα πρέπει να απαγορεύεται η εργασία
σε οθόνες οπτικής απεικόνισης στους:
1. Επιληπτικούς
2. Πάσχοντες από ημικρανίες (αν δεν παρακολουθούνται συχνά από το γιατρό τους,
ώστε να ελέγχονται τα συμπτώματα)
3. Όσους φορούν διπλοεστιακούς φακούς (αν δεν τους προσαρμόσουν σύμφωνα με τις oδηγίες του οφθαλμιάτρου)
4. Όσους εμφανίζουν νυσταγμό
5. Όσους χρησιμοποιούν «φακούς επαφής», όταν εμφανίζουν συχνές επιπεφυκίτιδες,
αρ’ όλο που μπορεί να χρησιμοποιούνται φίλτρα με γείωση για τις οθόνες
6. Πάσχοντες από αχρωματοψία (δεν πρέπει να χρησιμοποιούν το ερυθρό ή τις αποχρώσεις του)

Τα παρακάτω υποκειμενικά συμπτώματα και ενοχλήματα είναι δυνατόν να εμφανιστούν στους χρήστες που εργάζονται σε οθόνη ηλεκτρονικού υπολογιστή για πολλές ώρες. Όσοι εμφανίσουν κάποιο από αυτά, καλό είναι να επισκεφθούν τον προσωπικό τους γιατρό ή το γραφείο εργασίας της επιχείρησης όπου απασχολούνται.
1. Οσφυαλγία-ισχιαλγία
2. Πόνους στους μηρούς
3. Πόνους στα γόνατα και πόδια
4. Κεφαλαλγίες-αυχεναλγίες
5. Πόνους στους μυς κατά την κίνηση
6. Πόνους τενόντων κατά την κίνηση
7. Αίσθημα αιμωδίας (μουδιάσματα)
8. Υπαισθησία του δέρματος (δηλαδή μικρότερη «ευαισθησία»)
9. Κριγμό (τρίξιμο) κατά την κίνηση του βραχίονα
10. Κάψιμο ή πόνο στον αγκώνα
11. Ελάττωση της μυϊκής δύναμης (π.χ., αρχόμενη αδυναμία συγκράτησης αντικειμένων
στο χέρι)
12. Περιορισμό κινήσεων κάποιου άκρου
13. Κάψιμο και «αίσθημα τάσης» στην πορεία του νεύρου ( από τον αυχένα μέχρι την
παλάμη)
14. Οπτική κόπωση (δακρύρροια, ευαισθησία στο φως, θάμβωση, κάψιμο στα μάτια)

Η σωστή τήρηση και εφαρμογή των παραπάνω οδηγιών μπορεί να βοηθήσουν στην καλύτερη υγιεινή στους εργασιακούς μας χώρους και στην καλύτερη υγεία όλων μας. Ήδη 70 εκατομμύρια Αμερικανοί περνούν το εργασιακό τους οκτάωρο μπροστά σε μία οθόνη και οι αριθμοί αυτοί πιστεύεται ότι σε λίγα χρόνια θα είναι παραπλήσιοι και
σε χώρες όπως η δική μας. Ο μόνος τρόπος για να προλάβουμε τις επιβαρύνσεις
της υγείας μας είναι η πρόληψη κάτω από την καθοδήγηση των ειδικευμένων γιατρών
της εργασίας.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: