Ο Κωστής Καπελώνης μιλάει στο in.gr για τον «Οίκο Μακ-Μπεθ»

Ένα πολιτικό, ψυχολογικό θρίλερ για τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα και την αναμενόμενη μετα-δημοκρατία ανεβάζει στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν ο Κωστής Καπελώνης.

Σε ένα τοπίο άμεσου μέλλοντος, αλλά και σκοτεινού μεσαίωνα, η άνοδος στην εξουσία, η κατάκτηση του στέμματος ή η αρχηγία του κόμματος, έχει τους ίδιους κανόνες εδώ και αιώνες. Στον «Οίκο Μακ-Μπεθ» το δίπολο εξουσίας κυριαρχείται από το ερωτικό πάθος, αλλά και το πάθος της εξουσίας.

Ο Παναγιώτης Μέντης, μετά την Αδαμαντία, γράφει ξανά ένα έργο κατά παραγγελία για το Θέατρο Τέχνης, βασισμένο στον Μάκβεθ του Σαίξπηρ. Ο Κωστής Καπελώνης σκηνοθετεί και η Ηρώ Κωστή, η Γιάννα Μαλακατέ και ο Γιώργος Σταυριανός φέρνουν τους ήρωες στο υπόγειο της Πεσματζόγλου.

Ο κ. Καπελώνης λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα της παράσταση στις 16 Οκτωβρίου, βρήκε λίγο χρόνο να μας μιλήσει για τους κανόνες της εξουσίας, το πάθος αλλά και την καταστροφή

Ποια στοιχεία από το πρωτότυπο έργο έχει η παράσταση;

Ακολουθείται η πλοκή του έργου και το γενικό περίγραμμα των δυο βασικών χαρακτήρων του έργου του Σαίξπηρ, προσαρμοσμένα στη βασική ιδέα της μεταφοράς του από τον μεσαίωνα σε μια σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα.

Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει το ζεύγος προκειμένου να κατακτήσει την εξουσία;

Οι αποφασισμένοι για την κατάκτηση αυτής της εξουσίας που παρουσιάζει ο Σαίξπηρ, της μετά μανίας και ακραίου πάθους προσπάθειας, μπορεί και πρέπει να φτάσει στα άκρα. Αλλά και η διατήρηση, της κατακτημένης με αυτό τον τρόπο εξουσίας, υποχρεώνει τα υποκείμενα να συνεχίσουν με τον ίδιο τρόπο τις εκκαθαρίσεις ακόμη και των πρώην φίλων και συναγωνιστών. Η αρχική φιλοδοξία μετατρέπεται σε υπέρμετρο φόβο, που παρασύρει τους πρωταγωνιστές στην Κόλαση ή, όπως αυτοί νομίζουν, στην αποθέωση.

Η μεταξύ τους σχέση γίνεται κομμάτι της αναρρίχησης στην εξουσία;

Τα μέσα, που χρησιμοποιούνται σε αυτή την πορεία, είναι κάθε λογής. Η χρήση των ανθρώπων είναι απαραίτητη. Κανείς, μόνος του, δεν μπορεί να κατακτήσει αυτή την ηγεμονική θέση χωρίς την ανοχή ή τη συνενοχή ενός ανθρώπινου περιβάλλοντος που συμπορεύεται, ευελπιστώντας να εισπράξει ανταμοιβές και αξιώματα. Η εξουσία, ενώ είναι ανθρώπινα μοναχική, είναι κοινωνικά απολύτως συλλογική. Η ευθύνη για αυτή την παρα-φύσιν ηγεμονία δεν είναι μόνο του ηγέτη, αλλά και αυτών που τον βοηθούν να ανεβεί στο ψηλότερο σκαλί της Ύβρεως. Στην περίπτωση του Μακ, του δικού μας έργου, η επιρροή της Μπεθ είναι καθοριστική. Το δίπολο Μακ-Μπεθ μοιράζεται την ευθύνη της ανόδου, αλλά και τον θρίαμβο της κατάκτησης.

Η επόμενη μέρα τους βρίσκει κατεστραμμένους;

Ο Μέντης έχει αλλάξει, ως προς αυτό, την κατάληξη του ζεύγους, ακολουθώντας τα παραδείγματα της πολύ σύγχρονης ιστορίας, που οι ένοχοι των πολιτικών εγκλημάτων δεν τιμωρούνται πάντα. Ανατρέπει το τέλος του Σαίξπηρ, για να μας υποχρεώσει να σκεφτούμε και να ανησυχήσουμε για τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα. Ο ένοχος δεν τιμωρείται αυτονόητα. Θα πρέπει το κοινωνικό σύνολο να αναλάβει δράση για την Κάθαρση.

Ποιος είναι ο ρόλος της τρίτης γυναίκας;

Το τρίτο πρόσωπο του έργου είναι επινοημένο από τον Μέντη και εκφράζει την λαϊκή σκέψη ενός καθημερινού σύγχρονου πλάσματος για τα τεκταινόμενα της Ιστορίας. Σ’ αυτό το πρόσωπο κρύβεται και η δική μας σκέψη, στην προσπάθεια να σχολιαστεί το μήνυμα του έργου του Σαίξπηρ και η κριτική στη σύγχρονη ευρωπαϊκή μετα-δημοκρατία.

Έχει ποτέ ελπίδα να κατακτήσει εκείνη την εξουσία;

Ούτε κατά διάνοια. Είναι ένα πλάσμα απολύτως «φυσικό». Αρνείται την έννοια της εξουσίας -με αυτό τον τρόπο-, της διεφθαρμένης και μανιακής. Η κριτική της απέναντι στον σύγχρονο κόσμο είναι τόσο καυστική, που αισθάνεται πολύ ωραία που δεν έκανε παιδιά, γιατί όπως λέει «θα ήταν καταδικασμένα σε άνθρωπο»

Τιμωρούνται οι διεκδικητές για αυτή τους την αλαζονεία;

Στο έργο βεβαίως υπάρχει μια προτεινόμενη λύση, αλλά -με πολλή μαεστρία- ο Μέντης αφήνει τη δυνατότητα στον θεατή να αποφασίσει σύμφωνα με τη δική του επεξεργασία των στοιχείων, ποια είναι η τιμωρία στα πολιτικά εγκλήματα της εξουσίας. Οι τιμωρίες δεν είναι πάντα αποφάσεις δικαστηρίων, αλλά πολλές φορές είναι απόφαση κάθε συνείδησης ενός ευαίσθητου και συνειδητού πολίτη. Πάντως το ξεκάθαρο τέλος του Σαίξπηρ, με το θάνατο του ζεύγους δεν έγινε σεβαστό. Άλλωστε ο ΟΙΚΟΣ ΜΑΚ-ΜΠΕΘ, δεν είναι διασκευή, είναι ένα πρωτότυπο έργο, εμπνευσμένο από το έργο του Σαίξπηρ.

Νατάσα Μαστοράκου

in.gr