Υπάρχουν παραστάσεις που δεν τις παρακολουθείς απλώς—τις ζεις. Η «Αλεξάνδρεια» στο Θέατρο Παλλάς ήταν μία από αυτές. Μια βραδιά που ξεκίνησε στις 21:15 και κράτησε δυόμιση ώρες, αλλά στο τέλος ένιωθες σαν να είχες περάσει μια ολόκληρη ζωή ανάμεσα στους δρόμους και τις μνήμες μιας πόλης που δεν υπάρχει πια, κι όμως συνεχίζει να ανασαίνει.

Από την πρώτη στιγμή, το βλέμμα μου κόλλησε στο κεντρικό σκηνικό εύρημα: ένα μεγάλο γυναικείο άγαλμα ξαπλωμένο στη σκηνή, σαν βάση πάνω στην οποία «χτίζονταν» τα κτήρια της Αλεξάνδρειας. Ήταν μια εικόνα ευρηματική, που βοηθούσε αμέσως να μπει ο θεατής στην ατμόσφαιρα της παράστασης. Όχι εντυπωσιοθηρική, αλλά λειτουργική: μια πόλη που γεννιέται από τη μνήμη και την ιστορία της, χωρίς να φωνάζει, απλώς δηλώνοντας από την αρχή το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθούμε.

Ο Φωκάς Ευαγγελινός σκηνοθέτησε με καθαρότητα και ακρίβεια. Κινήθηκε ανάμεσα σε δύο χρόνους —την Αλεξάνδρεια του ’30 και την Αθήνα του ’60— με τέτοια φυσικότητα που σχεδόν έχανες την αίσθηση του τι είναι παρελθόν και τι παρόν.

Στο κέντρο όλων, η Άννα. Η Άννα που θυμάται, η Άννα που ξεχνά, η Άννα που ξαναζεί.

Η Άννα Μάσχα έδωσε μια πολύ συγκροτημένη, ήρεμη αλλά βαθιά ερμηνεία· μια γυναίκα που κουβαλάει τις μνήμες της χωρίς να χρειάζεται μεγάλα ξεσπάσματα. Από την άλλη, η Εριέττα Μανούρη, ως νεότερη Άννα, είχε μια ζωντάνια και μια αμεσότητα που σε έκαναν να πιστεύεις κάθε της επιλογή. Μαζί, κατάφεραν να δείξουν τις δύο πλευρές της ίδιας γυναίκας — τη διαδρομή από την αθωότητα μέχρι την επίγνωση, με τρόπο απλό, καθαρό και ειλικρινή.

Δίπλα τους, ο Ιωάννης Παπαζήσης μαζί με ένα μεγάλο καστ ηθοποιών (Μάσχα, Καρακάση, Αλεξανιάν, Κοτσοβούλου κ.ά.) δημιούργησαν έναν ζωντανό κόσμο: Άγγλους, Γάλλους, Άραβες, Έλληνες κι Εβραίους που συγκρούονται για εξουσία και επιρροή, την ώρα που ένας έρωτας προσπαθεί να υπάρξει μέσα στο χάος.

Η Αλεξάνδρεια δεν είναι τοπίο – είναι χαρακτήρας

Και στην παράσταση αυτή, είναι πανταχού παρούσα: από τα σκηνικά του Μανόλη Παντελιδάκη μέχρι τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη και τους φωτισμούς. Το video art του Παντελή Μάκκα δεν «κραυγάζει», αλλά υποστηρίζει την αφήγηση σαν διακριτική υπενθύμιση ότι η Ιστορία ποτέ δεν είναι μια ευθεία γραμμή.

Και πάνω σε όλα αυτά: η μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. Ήχοι που μυρίζουν θάλασσα, μπαχάρια, φως, εξορία και στίχοι του Άρη Δαβαράκη που ανοίγουν παράθυρα προς τα μέσα.

Το δυνατότερο σημείο της «Αλεξάνδρειας» δεν είναι ούτε τα εντυπωσιακά σκηνικά ούτε η ιστορική της τεκμηρίωση — είναι ο τρόπος που ενώνει τα μεγάλα γεγονότα με τα μικρά ραγίσματα της καρδιάς. Μια εποχή που αλλάζει με βία, και μια γυναίκα που αλλάζει μαζί της. Ένας έρωτας που προσπαθεί να σταθεί όρθιος απέναντι σε πολιτικά παιχνίδια, διακρίσεις, προκαταλήψεις. Ένας λαός —οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας— που μοιάζουν να ζουν για πάντα σε εκείνη τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στη συνύπαρξη και την επιβίωση. Και τελικά αναρωτιέσαι: τι είναι πιο σημαντικό στη ζωή;

Φεύγοντας από το Παλλάς, έχεις την αίσθηση πως η παράσταση δεν τελείωσε· πως η Αλεξάνδρεια έμεινε να φωτίζει κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού, όπως ο παλιός Φάρος της πόλης φωτίζει στα ποιήματα του Καβάφη.

Κι  όταν αυτό αυτό το κάνει μια θεατρική παράσταση, είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα.

Η «Αλεξάνδρεια» δεν είναι απλώς μια θεατρική παραγωγή υψηλών προδιαγραφών. Είναι μια εμπειρία.

Μια πόλη ολόκληρη που «ανασαίνει» πάνω στη σκηνή και για δυόμισι ώρες ταξιδεύεις κι εσύ μαζί της!

Ειδήσεις Σήμερα: