Άλκη Ζέη: 100 χρόνια από τη γέννησή της

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από τις 15 Δεκεμβρίου 1923, την ημέρα που γεννήθηκε η Άλκη Ζέη.

Η σπουδαία συγγραφέας άφησε βαθύ το στίγμα της στην παιδική λογοτεχνία, όμως η ίδια ήταν ενάντια στον όρο αυτόν: «Τι θα πει για παιδιά και για μεγάλους», είχε πει στο «ΒΗΜΑ» και τη Σ. Μπακογιαννοπούλου στις 31 Μαΐου 1987, «Όταν έγραφα το πρώτο μου μυθιστόρημα, “Το καπλάνι της βιτρίνας”, δεν σκεφτόμουν ότι γράφω για παιδιά».

«ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ», 24.11.1993, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

Συγγραφή και οικογένεια

Η Άλκη Ζέη, με ισχυρή παρουσία στους κοινωνικούς αγώνες και τους αγώνες της Αριστεράς, έγραψε πολλά βιβλία και κατέκτησε σειρά διεθνών διακρίσεων, όμως για εκείνη το γράψιμο ερχόταν μετά την οικογένεια. Σύζυγός της ήταν ο συγγραφέας Γιώργος Σεβαστίκογλου, με τον οποίο απέκτησαν δύο παιδιά.

«Δεν έχω γράψει πολλά βιβλία. Προτιμώ που έχω παίξει πολύ με τα παιδιά μου», δήλωνε στο «ΒΗΜΑ» το 1987.  Όπως όμως ανέφερε στον «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ» και τη Μάχη Τράτσα στις 24 Νοεμβρίου 1993, η συγγραφή ήταν στο μυαλό της από πολύ νωρίς.

«Από μικρή ήξερα ότι μια μέρα θα γίνω συγγραφέας και σε αυτό βοήθησε η ενθάρρυνση που είχα από το σχολείο. Αρχικά έγραφα διηγήματα για ορισμένα ελληνικά περιοδικά, ενώ το πρώτο μου μυθιστόρημα, σχεδόν αυτοβιογραφικό, ήρθε το 1963 και αναφερόταν ουσιαστικά στα παιδικά μου χρόνια στη Σάμο».

Άλκη Ζέη, Γιώργος Σεβαστίκογλου

Μακριά από την Ελλάδα

Από τη δεκαετία του ’50 η Άλκη Ζέη και ο Γιώργος Σεβαστίκογλου ζουν για μακρές περιόδους στο εξωτερικό. Πολιτικοί πρόσφυγες στη Σοβιετική Ένωση από το 1952 ως το 1964 και από το 1967 λόγω Χούντας στη Γαλλία.

«Όταν πήγαμε στη Σοβιετική Ένωση, νέοι ακόμη, δεν είχαμε προβλήματα οικονομικά, ήμασταν όμως αποκομμένοι από την Ελλάδα. Αντίθετα στο Παρίσι τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα από οικονομικής πλευράς. Είχαμε φτάσει από την Αθήνα με τα δυο μας παιδιά και με δύο βαλίτσες.

»Το καλό ήταν ότι εκεί ήμασταν όλοι οι Έλληνες ενωμένοι. Θυμάμαι που μαζευόμασταν όλοι στο σπίτι της Μελίνας, στη Rue de la Seine. Και ποιος δεν πέρασε απ’ αυτό το σπίτι!

»Τα χρόνια αυτά με επηρέασαν πολύ, με βοήθησαν να πλουτίσω τον εαυτό μου και τις γνώσεις μου και να γράψω πολλά για την Ελλάδα.

Άλκη Ζέη, Μελίνα Μερκούρη

»Αν και ήμουν μακριά, μου έρχονταν στη μνήμη εικόνες της χώρας μας, απαλλαγμένες από την επικαιρότητα. Στη Μόσχα άρχισα να γράφω διηγήματα που έστελνα στην “Επιθεώρηση Τέχνης”.

»Εκεί έγραψα και το πρώτο μου μυθιστόρημα. Σε κανένα όμως από τα έργα μου δεν υπήρχε κάτι για τις χώρες εκείνες, παρά μόνο στο τελευταίο μου βιβλίο («Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα»). Εκεί γράφω για το Παρίσι, αλλά και πάλι για τη ζωή Ελλήνων και όχι Γάλλων». Τώρα ετοιμάζεται η 25^η έκδοση (5.000 αντίτυπα)».

Η Άλκη Ζέη έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών στις 27 Φεβρουαρίου 2020, λίγος μήνες νωρίτερα, τον Σεπτέμβριο του 2019, είχε μιλήσει για τη ζωή και το έργο της στην εκπομπή Νέες Εποχές.