Οταν ήμασταν έφηβοι πηγαίναμε να δούμε ματς συνοικιακών ομάδων, γιατί «έπεφτε  πολύ ξύλο». Α.Ε. Χαριλάου εναντίον Φλόγας Αναλήψεως κ.λπ. – μαζεύονταν οι νταήδες από τις γειτονιές και, με πρόσχημα την ομάδα, δέρνονταν ανηλεώς με γροθιές, με λοστάρια, με δερμάτινες ζώνες που είχανε μεταλλικούς τοκάδες. Ο αθλητισμός ήταν πρόσχημα – πιο πολύ επρόκειτο για εκδηλώσεις κυριαρχίας και διάκρισης στον χώρο της μορτιάς. Ποιος δέρνει καλύτερα – δεν υπήρχαν ακόμα «πυρήνες» όπως τώρα.

Υπήρχε από τότε η βία, λεκτική, σωματική, ή ένοπλη, σε διάφορες μορφές και βαθμούς και ενυπάρχει πάντα στον αθλητισμό – και όχι μόνον. Υπάρχουν αθλήματα εγγενούς βίας: πυγμαχία, κικ μπόξινγκ, πάλη, πολεμικές τέχνες. Στο ποδόσφαιρο που είναι μαζικό άθλημα, η βία συνήθως είναι οπαδική και ομαδική και ενισχύεται από το αίσθημα της αγέλης – και βέβαια είναι πάντα συνδυασμένη με τη νεότητα. Η ομάδα ως ιδέα, η φανέλα, είναι το υπόβαθρο, το άλλοθι. Ειδικά σε σκληρούς πυρήνες νέων οπαδών αναπτύσσονται εσωτερικοί ανταγωνισμοί για την αρχηγία, ή για την αποδοχή και την ένταξη στην αγέλη. Τα παράσημα προκύπτουν από τα «κατορθώματα» του καθενός και τη σχετική μυθολογία που καλλιεργείται στον στενό κύκλο. Συχνά το πράγμα ξεφεύγει και τα αποτελέσματα είναι θανάσιμα. Αλλά για να φτάσει ένας νεαρός, ως μέλος αγέλης, στο έγκλημα (ειδικά στον εν ψυχρώ φόνο) πρέπει να είναι εγκληματική φύση από πριν. Είχαμε τέτοιους στις γειτονιές: Οντας πιτσιρικάδες πνίγανε κότες, τύφλωναν γάτες, βασάνιζαν σκυλιά, έδερναν τα άλλα παιδιά. Μετά, από έφηβοι, εξελίχθηκαν σε νταήδες, σε τραμπούκους ή και σε χειρότερες ποικιλίες.

Θεωρώ ότι στο ποδόσφαιρο η κατάσταση (όσον αφορά τη μη-ανεκτή, ακραία αγριότητα) δύσκολα θα αλλάξει, παγκοσμίως – το κυρίως πρόβλημα είναι οι σκληροί πυρήνες, η αγέλη. Εκεί μπαίνουν νεαροί με δυνάμει ανάλογη ψυχοδομή. Εκεί επικροτείται η ακραία, ως και ωμή βία κι απ’ αυτήν προκύπτουν και οι αρχηγοί. Στους πυρήνες αναδεικνύονται τα τέρατα. Οπως στις τρομοκρατικές σέχτες, ή στις ομάδες κρούσης. Ατομικά εγκλήματα είναι σπάνια στην ποδοσφαιρική βία – το κλειδί είναι η αγέλη. Οι σκληροί πυρήνες και ο εσωτερικός τους μηχανισμός. Εκεί μέσα επωάζεται όλη η αρρώστια που ψάχνει διαδρομές έκφρασης. Εφηβοι, ή νέοι που περνούν το σκοτεινό τους δάσος. Και από εκεί προκύπτει, όχι σπάνια, και ο τυφλός φόνος.