Η περίοδος του Πάσχα έχει ξεχωριστή γοητεία στις Κυκλάδες. Ήθη και έθιμα που παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο αναβιώνουν τη Μεγάλη Εβδομάδα στα νησιά και κορυφώνονται την Κυριακή του Πάσχα, δίνοντας σε αυτή τη μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης ένα διαφορετικό άρωμα και χρώμα.

Η παράδοση στην Αμοργό θέλει το Σάββατο του Λαζάρου τις νοικοκυρές να φτιάχνουν τα λεγόμενα «λαζαράκια», δηλαδή κουλούρια σε ανθρωπόμορφα σχήματα. Εκείνη τη μέρα μάλιστα, μοιράζονται σε όλα τα σπίτια μεγάλοι σταυροί φτιαγμένοι από φύλλα βαγιάς (φοινικιά), από κάποιο παιδί που του έχει αναθέσει ο παπάς του χωριού να τα μοιράσει.

Ξεχωρίζει, επίσης, το έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής, όπου κατά την περιφορά του Επιταφίου οι γυναίκες ραίνουν την πομπή με αρώματα.
Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, οι νέοι συγκεντρώνονται στα προαύλια των εκκλησιών και συμμετέχουν σε ομαδικά παραδοσιακά παιχνίδια.

Αν βρεθεί κανείς στην Ανάφη, το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου θα έχει την ευκαιρία να δει τη διαδικασία που ακολουθείται για την προετοιμασία του φούρνου, το λεγόμενο «φουρνί» για το παραδοσιακό ψήσιμο. Αφού κάψουν τον φούρνο με τα αμπελόκλαδα, θα τοποθετήσουν το κατσικάκι σε ταψί με αναφιώτικο τυρί και στη συνέχεια θα τον σφραγίσουν τόσο από την πόρτα, όσο και από την καμινάδα, ώστε να μην μπει αέρας και καεί το φαγητό.

Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, στην Ανδρο, μετά το γλέντι, τόσο στην Παλαιόπολη, και στο Κόρθι, όσο και σε άλλα χωριά του νησιού συνηθίζεται να παίζουν στον δρόμο το παραδοσιακό παιχνίδι «τσούνια», που μοιάζει με το μπόουλινγκ. Τοποθετούνται στη γη εννιά ξύλα και τα παιδιά προσπαθούν να πετύχουν με μια ξύλινη μπάλα να τα ρίξουν κάτω.

Στη Σίφνο τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα λεγόμενα πουλιά της Λαμπρής. Πρόκειται για κουλούρες σε διάφορα σχήματα πουλιών και ζώων, οι οποίες είναι στολισμένες με κόκκινα αυγά. Το πασχαλινό αρνί στη Σίφνο ψήνεται στο μαστέλο (πήλινο δοχείο) με άνηθο και ντόπιο κόκκινο κρασί.

Από τις αρχές του 20ου αιώνα έχει καθιερωθεί στην Πάρο το έθιμο της αναπαράστασης των Παθών της Μεγάλης Παρασκευής στη Μάρπησσα, αλλά και στα χωριά Πρόδρομος, Μάρμαρα, Ασπρο Χωριό και Λεύκες. Στην Παροικιά το συγκεκριμένο έθιμο πραγματοποιείται στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής την Κυριακή των Βαΐων. Ξεχωριστό είναι το έθιμο στη Μάρπησσα, όπου παιδιά ντυμένα Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού παίζουν σκηνές από την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.

Ένα ιδιαίτερο έθιμο που ακολουθούν στην Κύθνο ονομάζεται «συχώριο». Σύμφωνα με την παράδοση, το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, όσοι έχουν χάσει κάποιο οικείο τους πρόσωπο τη χρονιά που πέρασε, συνηθίζεται να φέρνουν στην εκκλησία ψητά, κρασί και ψωμί, τα οποία έχει «διαβάσει» ο παπάς και τα προσφέρουν στους επισκέπτες και στους κατοίκους του νησιού.

Ένα άλλο πασχαλινό έθιμο της Κύθνου είναι αυτό της «κούνιας», όπου ανήμερα το Πάσχα στην πλατεία του νησιού στήνεται μία κούνια, στην οποία ανεβαίνουν αγόρια και κορίτσια και υπόσχονται γάμο στους αγαπημένους τους.

Στη Φολέγανδρο γίνεται μια διαφορετική περιφορά της εικόνας της Παναγίας, η οποία περνά μέσα από κάθε σπίτι του νησιού, ώστε να ευλογηθούν και να είναι καλά οι κάτοικοι. Η περιφορά διαρκεί τρεις ολόκληρες ημέρες, ενώ οι νοικοκύρηδες έχουν φροντίσει ώστε όταν φτάσει η εικόνα στο δικό τους σπίτι να είναι όλα καθαρά και οι αυλές ασπρισμένες. Αφού περάσει η εικόνα κερνούν τους επισκέπτες που σπεύδουν να τους ευχηθούν.

*Τη Μ.Παρασκευή το Μέρος Β…

Κική Μαργαρίτη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Ειδήσεις Σήμερα: