Η ανδρική στειρότητα είναι ένα πρόβλημα υγείας που πλήττει τον ανδρικό πληθυσμό με πολλούς τρόπους. Ο πιο σημαντικός είναι αναμφισβήτητα η αδυναμία τεκνοποίησης, την οποία πολλοί άνδρες με λύπη διαπιστώνουν όταν θελήσουν να κάνουν παιδιά. Ταυτόχρονα, τα αίτια για την ανδρική στειρότητα μπορούν σε πολλές περιπτώσεις να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν με ευκολία. Διαβάστε τη συζήτησή μας με τον Κ.Μακρυχωρίτη, ουρολόγο, για το πρόβλημα της ανδρικής στειρότητας και τους παράγοντες που το συνιστούν.

Health.in.gr: κ. Μακρυχωρίτη, συχνά ακούμε ότι η ποιότητα του σπέρματος στους σύγχρονους άνδρες φθίνει και για το γεγονός αυτό ενοχοποιούνται πολλοί παράγοντες. Πού οφείλονται οι αλλοιώσεις στην ποιότητα του σπέρματος στους νέους άνδρες;

Κ.Μ. : Κυρίως σε διατροφικούς παράγοντες. Τέτοιοι είναι η αύξηση της πρόσληψης ορμονών από τα τρόφιμα εξαιτίας της παραγωγής των τροφίμων σε βιομηχανική κλίμακα με σύγχρονες γεωργοκτηνοτροφικές μεθόδους, καθώς και το κάπνισμα ή η κατανάλωση αλκοόλ. Μεγάλη σημασία παίζουν επίσης παράγοντες του περιβάλλοντος, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό παραμένουν ανεξερεύνητοι. Το 35 με 40% των σύγχρονων ανδρών αντιμετωπίζει προβλήματα υπογονιμότητας, ενώ μειώνεται σταθερά και το ποσοστό των νέων ανδρών που έχουν πάνω από 20 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά κυβικό εκατοστό σπέρματος. Σε αυτό το σημείο να τονίσουμε ότι κάτω από τα 20 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά κυβικό εκατοστό σπέρματος υπάρχει πρόβλημα υπογονιμότητας. Πριν από λίγα χρόνια, ο μέσος όρος των ανδρών είχε πάνω από 80 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά κυβικό εκατοστό σπέρματος. Σήμερα, πολυάριθμες έρευνες δείχνουν ότι αυτός ο αριθμός έχει μειωθεί στα 60 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά κυβικό εκατοστό σπέρματος.

Health.in.gr: Ποιοι άλλοι παράγοντες καθορίζουν την ποιότητα του σπέρματος πέρα από τον αριθμό των σπερματοζωαρίων;

Κ.Μ. : Είναι η ταχύτητα ρευστοποίησης του σπέρματος, η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων, ο βαθμός στον οποίο αυτά συγκολλούνται μεταξύ τους, η ύπαρξη φλεγμονωδών στοιχείων και μκροβίων, καθώς και οι διάφορες μορφολογικές ανωμαλίες. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλα αυτά τα χαρακτηριστικά επηρεάζουν την ικανότητα του σπέρματος να ενώνεται με το ωάριο ώστε να έχουμε γονιμοποίηση και συνεπώς την ικανότητα τεκνοποίησης.

Health.in.gr: κ. Μακρυχωρίτη, ποια είναι τα βασικά αίτια της ανδρικής στειρότητας, της ανικανότητας ενός άνδρα να κάνει παιδιά;

Κ.Μ. : Το πρώτο και πιο συχνό είναι οι υποτροπιάζουσες φλεγμονές των επιδιδυμίδων που συνοδεύονται με απόφραξη των εκφορητικών τους πόρων. Να διευκρινίσω ότι οι επιδιδυμίδες είναι μικροί αδένες πάνω από τους όρχεις μέσα από τις οποίες διέρχεται το σπέρμα. Οι επιδιδυμίδες εκκρίνουν ένα υγρό πλούσιο σε ένζυμα, θρεπτικές ουσίες και ορμόνες, βοηθώντας την ωρίμανση του σπέρματος και την ικανότητά του για γονιμοποίηση. Το δεύτερο είναι η κιρσοκήλη, μία πάθηση του αγγειακού συστήματος που παρέχει αίμα στον όρχι. Σπανιότερες είναι οι συγγενείς ανωμαλίες, όπως οι παθήσεις των κυττάρων που παράγουν τα σπερματοζωάρια, π.χ., η αζωοσπερμία. Ακολουθούν, τέλος, οι επιδράσεις στο γεννητικό σύστημα του άνδρα κάποιων τοξικών παραγόντων από το περιβάλλον και οι ορμονικές διαταραχές, όπως παθήσεις που επηρεάζουν την υπόφυση και τον υποθάλαμο και προκαλούν κάποια ενδοκρινολογικά προβλήματα.

Health.in.gr : Ξεκινώντας από τις υποτροπιάζουσες φλεγμονές των επιδιδυμίδων, θα ήθελα να διευκρινίσουμε πώς αυτές εκδηλώνονται και πάνω από όλα πού οφείλονται;

Κ.Μ. : Η οξεία επιδιδυμίτιδα εκδηλώνεται με οίδημα και πόνο στην περιοχή του οσχέου, πυρετό και ενοχλήματα από το ουροποιητικό, όπως καυσουρία και συχνουρία. Σταδιακά, η οξεία αυτή φλεγμονή μπορεί, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, να γίνει χρόνια. Τότε, παρατηρούνται αλλοιώσεις στη φυσιολογική δομή των εκφορητικών πόρων των επιδιδυμίδων, των μικρών σωληνίσκων από τους οποίους περνά το σπέρμα. Αυτοί φράζουν και το σπέρμα δεν μπορεί πια να περάσει. Κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη χρόνιων φλεγμονών στις επιδιδυμίδες είναι οι μικροτραυματισμοί της περιοχής του οσχέου, καθώς και η μετάδοση μικροβίων με τη σεξουαλική επαφή. Μεγάλη σημασία έχει και η διατήρηση των όρχεων ψυχρότερων από το υπόλοιπο σώμα. Γι’ αυτό λέω κατηγορηματικά όχι στα πολύ στενά παντελόνια και στα κολλητά σλιπάκια, που πιέζουν τους όρχεις πάνω στο υπόλοιπο σώμα και ανεβάζουν τη θερμοκρασία τους.

Health.in.gr: Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά την υποτροπιάζουσα επιδιδυμίτιδα με απόφραξη των εκφορητικών πόρων;

Κ.Μ. : Αφού πρώτα πραγματοποιήσουμε βιοψία των επιδιδυμίδων ώστε να επιβεβαιώσουμε τη διάγνωση, μπορούμε να προχωρήσουμε σε επέμβαση. Πραγματοποιούμε αναστόμωση των εκφορητικών πόρων των επιδιδυμίδων, ώστε να έχουμε απρόσκοπτη ροή του σπέρματος προς την ουρήθρα.

Health.in.gr: Πέρα από τη χρόνια φλεγμονή των επιδιδυμίδων, υπάρχει και η κιρσοκήλη. Τι ακριβώς είναι και πώς μπορεί να καταλάβει κανείς ότι έχει κιρσοκήλη;

Κ.Μ. : Η κιρσοκήλη είναι μία πάθηση των αγγείων που παρέχουν αίμα στον όρχι. Λόγω της ιδιαίτερης ανατομίας της περιοχής, τα αγγεία αυτά πολλές φορές παρουσιάζουν ένα χαρακτηριστικό κουλούριασμα, με αποτέλεσμα να παραβλάπτονται τόσο η αιμάτωση του όρχι όσο και η φυσιολογική του θερμοκρασία. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι ο όρχις δεν παράγει σπερματοζωάρια όπως θα έπρεπε. Συνήθως, η κιρσοκήλη εκδηλώνεται ως αίσθημα βάρους με ήπιο άλγος στο όσχεο. Πολλές φορές έχει μία υποκλινική πορεία, την οποία μπορεί κάποιος να παρουσιάζει χωρίς να το ξέρει. Για να διαγνωστεί, απαιτείται ψηλάφηση με ειδικό χειρισμό από τον ουρολόγο ή υπερηχογραφικός έλεγχος.

Health.in.gr : Η αντιμετώπισή της είναι δύσκολη; Σε τι συνίσταται;

Κ.Μ. : Η επέμβαση για την αποκατάσταση της κιρσοκήλης είναι ανώδυνη, ασφαλής και σε δύο με τρεις ημέρες ο ασθενής μπορεί να κάνει τα πάντα. Μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί στην εγχειρητική τομή που επιλέγει ο χειρουργός. Η προτιμότερη είναι η υψηλή τομή Palomo, ώστε να αποφεύγονται οι επιπλοκές και να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος να προκληθεί βλάβη σε άλλα αγγεία της περιοχής. Σπάνια, τέλος, η κιρσοκήλη μπορεί να υποτροπιάσει ακόμα και μετά την επέμβαση, ενώ άλλες επιπλοκές είναι σπάνιες.

health.in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: