Δε χάλασε καρδιές το Αναθεωρητικό. Απόφαση για όλα τα γούστα· για τους αθωωτικούς, για τους καταδικαστικούς, για τους μέσους. Σεβαστές οι αποφάσεις. Αλλά μήπως ανάξιες σεβασμού είναι οι απορίες της κοινής γνώμης; Σκέψεις πολλές που προκαλεί στον κοινό άνθρωπο η απορία της καταπληκτικής αυτής υποθέσεως. Δις εις θάνατον καταδικάστηκε από το προηγούμενο δικαστήριο ο Θεοδωρίδης (σ.σ. υποσμηναγός της Πολεμικής Αεροπορίας, ένας από τους κατηγορουμένους στη λεγόμενη Δίκη των Αεροπόρων). Αθώο τον ανεκήρυξε το σημερινό. Δεν είναι βλέπετε μια διαφορά στον καθορισμό της ποινής. Δεν κρίνει το δεύτερο με λιγώτερη αυστηρότητα από το πρώτο. Δε λέει το ένα θάνατος και το άλλο ισόβια. Ο προδότης για τους πρώτους γίνεται άξιος της πατρίδας του για τους δεύτερους.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 1.12.1953, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Μια άλλη διαπίστωση που βγαίνει από την αθώωση του Θεοδωρίδη: Πόσο έξω από την ηθική τάξη είναι ο νόμος αυτός ο οποίος δεν επιτρέπει ένδικα μέσα, όταν πρόκειται για αδικήματα που στρέφονται εναντίον της ασφαλείας της χώρας. Νόμος άνομος που ψηφίσθηκε σε περίοδο συγχύσεως. Κατηγορείσαι ότι ασκείς κατασκοπεία. Εύκολα σε καταδίκη τα Στρατοδικεία, σε στέλνουν στο εκτελεστικό. Τελεσίδικη η απόφαση. Δε χωρεί αναθεώρηση. Θα εκτελεσθής. Θα είναι αρκετοί εκείνοι που πήγαν τζάμπα, όπως θα πήγαινε και ο Θεοδωρίδης αν, εκτός από την καταδίκη επί κατασκοπεία, δεν είχε εις βάρος του και άλλες καταδίκες για τις οποίες χωρούσε αναθεώρηση. Χάρη σ’ αυτές τις τελευταίες μπόρεσε να προσφύγη στο Αναθεωρητικό και να βγη αθώος. Αλλιώς η σπείρα των κακοποιών θα είχε επιτύχει τους σκοπούς της και ένας γενναίος αξιωματικός θα είχε παραδοθή στο απόσπασμα.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 1.12.1953, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στη ζωή τώρα. Εκείνοι όμως —άλλο θέμα αυτό— που τον έκριναν; Εκείνοι που κινούσαν από την έδρα τους το δάχτυλο και τον ονόμαζαν «υπ’ αριθμόν ένα προδότη»; Εκείνοι που έστειλαν μια ωραία ζωή δυο φορές σε θάνατο; Τίποτα γι’ αυτούς; Είναι αρκετή μια τήβεννος για να κρύβεσαι κάτω απ’ αυτήν και να βρίζης και να καταδικάζης εκ του ασφαλούς, χωρίς να σε περιμένουν κυρώσεις;


Πάμε παρά πέρα, στον Μεταξά (σ.σ. αντισμήναρχος ε.α., ένας από τους κατηγορουμένους στη Δίκη των Αεροπόρων). Επί κεφαλής του κινήματος. Αρχηγός της συνωμοσίας. Τίμημα θάνατος. Αν δεν στείλης στο θάνατο τον προδότη της πατρίδας, για ποιον κρατάς την ποινή; Και όμως, και το προηγούμενο δικαστήριο και αυτό προτίμησαν τη φυλάκιση. Σε θάνατο οι οπαδοί. Σε φυλάκιση ο αρχηγός. Κατά ποια λογική; Από επιείκεια; Ποιος έδωσε στα δικαστήρια το δικαίωμα να φέρωνται με επιείκεια στους προδότες; Πρόκειται όμως για επιείκεια; Ή για εκείνο το άλλο που υποπτεύεται η κοινή γνώμη; Ότι η δικαιοσύνη δε σχημάτισε πεποίθηση για την ενοχή του Μεταξά. Να τον σκοτώση δεν το πηγαίνει η καρδιά της. Να τον αθωώση; Οι αόρατες όμως χείρες διέσπειραν ότι αθώωση του Μεταξά θα εσήμαινε διάλυση της Αεροπορίας. Και, φυσικά, από τη διάλυση προτιμούν να στείλουν σε ισόβια τον αξιωματικό που τίμησε τα Ελληνικά φτερά.


Πέμπτο θέμα, οι βασανιστές. Μη τους είδατε; Μη τους απαντήσατε; Ούτε λέξη γι’ αυτούς. Και είναι ό,τι κυρίως ενδιαφέρει όλο τον Ελληνικό λαό. Ότι έγιναν βασανιστήρια, στον έναν τουλάχιστον από τους κατηγορουμένους, το δέχεται το Δικαστήριο. Γνωστοί οι βασανιστές και ο προϊστάμενός τους. Στις θέσεις τους όλοι. Με τη στολή του αξιωματικού και με το αυτοκίνητο του Δημοσίου ο κ. Αρχηγός της Αεροπορίας και αρχηγός των βασανιστών· με τις μισθοδοσίες τους και με τη στολή τους οι άλλοι, ελεύθεροι να κόβουν βόλτες στους δρόμους της πόλεως. Αν επρόκειτο για κανέναν Δεκεμβριανό έφηβο, θα τον είχαμε λιανίσει. Τώρα που οι βασανιστές φορούν τη μάσκα της εθνικοφροσύνης, τους επιτρέπουμε να λερώνουν τον πολιτισμό της χώρας τους.


Άπειρες ακόμα οι πλευρές. Ποιος έχει κουράγιο να τις εξαντλήση; Σταματήσαμε στα λίγα αυτά σημεία, τα πιο αδρά, τα πιο απτά, όσα υποπίπτουν στην άμεση αντίληψη και προκαλούν τις απορίες του κοινού ανθρώπου. Από κανέναν δεν περιμένουμε να μας τις λύση. Τίποτα περισσότερο από ένα ξέσπασμα. Μια προσωπική τακτοποίηση, αν θέλετε, σ’ ένα ζήτημα ηθικής τάξεως, πάνω στο οποίο, αν δεν ήταν ατροφική η συνείδηση του ελεύθερου πολίτη, όλοι μας, μονάδες και οργανώσεις, θα είχαμε βρη τον τρόπο να πάρουμε μια σαφή θέση.

*Κείμενο-κόλαφος του Παύλου Παλαιολόγου για τη διαβόητη Δίκη των Αεροπόρων. Έφερε τον τίτλο «Απορίες από τη Δίκη» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» την Τρίτη 1η Δεκεμβρίου 1953.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 29.11.1953, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα, τη νύχτα του Σαββάτου 28 Νοεμβρίου 1953, είχε γραφτεί ο επίλογος της πολύκροτης Δίκης των Αεροπόρων, που είχε συγκλονίσει την ελληνική κοινή γνώμη.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 29.11.1953, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Πιο αναλυτικά, στις 11:15 μ.μ. της 28ης Νοεμβρίου, ύστερα από διάσκεψη 13 ολόκληρων ωρών, το Αναθεωρητικό Δικαστήριο είχε εκδώσει την απόφασή του για τους έντεκα κατηγορουμένους στη λεγόμενη Δίκη των Αεροπόρων. Την απόφαση είχε αναγνώσει παρουσία πλήθους κόσμου και πολλών δημοσιογράφων ο πρόεδρος του Δικαστηρίου, ο αρεοπαγίτης Κυριακόπουλος.

Στο σκεπτικό της απόφασης αναφερόταν ότι από τα μέσα του 1950, με εντολή του ΚΚΕ, είχε συγκροτηθεί στη Σχολή της Αεροπορίας οργάνωση που είχε ως σκοπό τη διενέργεια δολιοφθορών και τον προσηλυτισμό άλλων αξιωματικών και σμηνιτών.


Οι κατηγορούμενοι Μεταξάς (αντισμήναρχος ε.α.) και Παναγουλάκης (σμηναγός) είχαν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη, οι Θεοδωρίδης (υποσμηναγός) και Χριστοφής (αρχισμηνίας) είχαν κηρυχθεί παμψηφεί αθώοι, ενώ οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι (ο αρχισμηνίας Παπαντωνίου, ο ανθυποσμηναγός Λεμπέσης, ο ιδιώτης – τέως επισμηνίας Κοντός, ο αρχισμηνίας Κοντογεωργάκης, ο σμηναγός Ζαφειρόπουλος, ο ιδιώτης Ντίνου και ο υποσμηναγός Μαδεμλής) είχαν καταδικαστεί σε ποινές καθείρξεως και φυλακίσεως από είκοσι έως πέντε έτη.


Η απόφαση του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου επρόκειτο να γνωστοποιηθεί στους κατηγορουμένους (κρατούνταν στις Φυλακές Αβέρωφ) από το Βασιλικό Επίτροπο το πρωί της επομένης, 29ης Νοεμβρίου 1953.