ArtCode: «Μας εμπνέει η σύγχρονη πραγματικότητα, με όλα τα αντιφατικά και πολύπλευρα στοιχεία της»

Ήταν πριν από μερικά χρόνια, όταν η Μαρία Σταμάτη και ο Κώστας Βίττης συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη γκαλερί TITANIUM-YIAYIANNOS. Μια συνάντηση που δεν οδήγησε απλά σε ανταλλαγή καλλιτεχνικών απόψεων και μια φιλία, αλλά στη «γέννηση» της ομάδας ArtCode.

Μια εικαστική πλατφόρμα που ξεκίνησε με τους δυο τους να πειραματίζονται πάνω στη δόμηση την αποδόμηση μορφών και όγκων, προτού καλέσουν σε αυτόν τον «διάλογο» και άλλους καλλιτέχνες.

Αυτή τη στιγμή η πλατφόρμα ArtCode αποτελείται από 13 καλλιτέχνες και στις 9 Οκτωβρίου ετοιμάζονται να επιστρέψουν στην Platforms Project, με τα έργα του να εστιάζουν στην έννοια της Ισορροπίας «εξετάζοντάς την τόσο σε προσωπικό και εσωτερικό επίπεδο όσο και μέσα από τις κοινωνικές της διαστάσεις», όπως μας είπαν.

Και λίγο πριν την επιστροφή τους στο Καπνεργοστάσιο, μας μιλούν για την έμπνευση, το μέλλον και την Τεχνητή Νοημοσύνη.

Ποια είναι η ιστορία πίσω από την ομάδα ArtCode; Πότε ξεκίνησε αυτή η συνεργασία;

Η εικαστική ομάδα ArtCode συγκροτήθηκε αρχικά από εμάς τους δύο (Μαρία Σταμάτη και Κώστα Βίττη). Η γνωριμία μας έγινε στη γκαλερί TITANIUM-YIAYIANNOS, με την οποία συνεργαζόμασταν και οι δύο. Εκεί ξεκινήσαμε να συζητάμε για ζητήματα που αφορούσαν όχι μόνο την τέχνη αλλά και ευρύτερα κοινωνικά θέματα.

Οι συζητήσεις αυτές ανέδειξαν μια σύμπτωση απόψεων, η οποία γρήγορα εξελίχθηκε σε γόνιμο διάλογο και έδωσε νέα ώθηση στη δημιουργική μας διαδικασία, οδηγώντας σε νέες ιδέες, έργα και πρακτικές. Μέσα από αυτήν τη δυναμική γεννήθηκε το 2018 η ομάδα ArtCode, η οποία με τον καιρό διευρύνθηκε, εντάσσοντας και άλλους καλλιτέχνες που σήμερα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της πλατφόρμας μας.

Τι είναι αυτό που σας έφερε κοντά;

Αυτό που μας έφερε εξαρχής κοντά ήταν η αμοιβαία εκτίμηση, τόσο προς το πρόσωπο όσο και προς την εικαστική πρακτική του καθενός. Σταδιακά, μέσα από τις συζητήσεις μας, ανακαλύψαμε κοινούς τόπους σκέψης και δημιουργίας, που αποτέλεσαν τη βάση για μια ουσιαστική ανταλλαγή ιδεών. Παράλληλα με την ατομική μας πορεία, ο καθένας μας είχε ήδη αναπτύξει έργα που εστίαζαν σε συγγενείς προβληματισμούς και παρόμοια ερωτήματα, γεγονός που διευκόλυνε ακόμη περισσότερο τη σύγκλιση.

Η συμμετοχή μας στο Platforms Project υπήρξε καθοριστική· μας έδωσε την ευκαιρία να συγκροτήσουμε επίσημα την ομάδα, να εμβαθύνουμε στη συνεργασία μας και να δουλέψουμε συλλογικά πάνω σε έννοιες και καλλιτεχνικά concepts που μας απασχολούσαν. Πρόκειται για μια διοργάνωση που όχι μόνο ενθαρρύνει και στηρίζει τέτοιες συλλογικές πρωτοβουλίες, αλλά και προσφέρει τον αναγκαίο χώρο και βήμα για την παρουσίαση ομαδικών έργων, αναδεικνύοντας έμπρακτα τη δημιουργική δυναμική της συνεργασίας.

Από που εμπνέεστε για τις δημιουργίες σας;

Η έμπνευσή μας πηγάζει κυρίως από τη σύγχρονη πραγματικότητα, με όλα τα αντιφατικά και πολύπλευρα στοιχεία της. Μας απασχολούν ιδιαίτερα τα κοινωνικά ζητήματα καθώς και οι υπαρξιακές αγωνίες που συνοδεύουν την ανθρώπινη συνθήκη. Μέσα από την καλλιτεχνική πρακτική επιχειρούμε να επεξεργαστούμε αυτά τα ερεθίσματα, μετατρέποντάς τα σε εικαστικά έργα που αντανακλούν τον κόσμο γύρω μας. Για παράδειγμα το 2019, 2020, 2021 και το 2022 είχαμε δημιουργήσει έργα πάνω στο δίπολο ‘’Αποδομώ-Δομώ’’.  Το 2023 δουλέψαμε στο θέμα ‘’Τόπος και κατοικία’’ και το 2024 πάνω στην έννοια της ‘’Επιβίωσης’’.

Πόσοι καλλιτέχνες συμμετέχουν αυτή τη στιγμή στην πλατφόρμα;

Μέσα στα χρόνια έχουν προστεθεί καλλιτέχνες και μεγάλωσε η ομάδα.

Φέτος είμαστε 13 καλλιτέχνες. Μαρία Σταμάτη με εγκαταστάσεις. Κώστας Βίττης, Ιωάννα Δήμου και Γιώργος Καζάζης με φωτογραφία. Χρήστος Αλατσάκης ,Χριστίνα Αγγελά, Νίκος Κρυωνίδης με ζωγραφική. Γιάννης Κουκουβάνης, , Δανάη Κότσυφα, sa ricco με φωτογραφία και κατασκευές , Ανναλίνα Φωτοπούλου με ζωγραφική και κατασκευές. Κλεονίκη Γ. Μυστεγνιώτη με φωτογραφία και εγκαταστάσεις. Σοφία Ανδρόνικος με κατασκευές και performance.

Η ArtCode μας ενώνει και μας βοηθάει να «συνομιλήσουμε» σαν καλλιτέχνες και σαν άνθρωποι που από μόνο του είναι σημαντικό αν σκεφτεί κανείς την απομόνωση και την αποξένωση του  ανθρώπου στη σύγχρονη κοινωνία.

Και τα διαστήματα που αργούμε να βρεθούμε μπλεγμένος ο καθ’ ένας στα ατομικά  του έργα ή στα προσωπικά του θέματα, έρχεται το deadline του Platforms Project που μας ενεργοποιεί και δυναμώνει την ομάδα.

Αν και τα έργα σας, όπως και τα μέσα που χρησιμοποιείτε, είναι διαφορετικά μεταξύ τους, σε ποιο σημείο πιστεύετε ότι συγκλίνουν;

Παρόλο που τα έργα μας –όπως και τα μέσα που χρησιμοποιούμε– διαφέρουν μεταξύ τους, το σημείο σύγκλισης βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο αναδύεται κάθε φορά το κοινό μας ενδιαφέρον. Μέσα από τις συναντήσεις και τις συζητήσεις μας προκύπτει το επόμενο θέμα που μας απασχολεί συλλογικά, λειτουργώντας ως αφετηρία για την καλλιτεχνική διαδικασία.

Ο καθένας επιλέγει να το προσεγγίσει με τα δικά του μέσα και εκφραστικά εργαλεία, γεγονός που θεωρούμε ιδιαίτερα γόνιμο: πολλοί διαφορετικοί καλλιτέχνες επεξεργάζονται ένα κοινό concept, καταθέτοντας την προσωπική τους εικαστική οπτική. Έτσι, το αρχικό θέμα εμπλουτίζεται και διευρύνεται, ενώ τα έργα, τοποθετημένα σε διάλογο μεταξύ τους, αποκτούν ένα νέο επίπεδο συνοχής και νοηματικής πολυπλοκότητας, προσφέροντας στον θεατή μια πολυφωνική εμπειρία.

Τον τελευταίο χρόνο όλο και περισσότεροι μιλούν για την «εισβολή» της Τεχνητής Νοημοσύνης στο χώρο των Τεχνών. Ποια είναι η γνώμη σας;

Μαρία Σταμάτη: Η συζήτηση αυτή υπάρχει και στην δική μας ομάδα και υπάρχουν πολλοί προβληματισμοί. Χωρίς να εκφράζω την γνώμη ολόκληρης της ομάδας, μπορώ να σας πω την δική μου άποψη. Πιστεύω ότι η AI θα φέρει αλλαγές, αλλά για κάθε έργο τέχνης έχει μεγάλη σημασία η Πρόθεση του καλλιτέχνη που το δημιουργεί. Αυτό σημαίνει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα «παράγει» έργα μετά από το αίτημα κάποιου καλλιτέχνη ή μη, αλλά το νήμα μεταξύ του καλλιτέχνη και του έργου θα κοπεί. Αυτό θα είναι κάτι άλλο που μπορεί να έχει το δικό του ενδιαφέρον. Δεν ξέρω πως θα ονομαστεί, αλλά η «τέχνη των δεδομένων» θα είναι άλλο πράγμα από  την Τέχνη των ανθρώπων.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχετε στην Platforms Project. Τι θα δούμε από εσάς τον Οκτώβριο στο Παλιό Καπνεργοστάσιο;

Συμμετέχουμε στο Platforms Project σταθερά από το 2019, έχοντας κάθε χρόνο την ευκαιρία να παρουσιάζουμε νέες προσεγγίσεις και να δοκιμάζουμε διαφορετικά καλλιτεχνικά σχήματα συνεργασίας.

Για τη φετινή χρονιά, η πλατφόρμα μας εστιάζει στην έννοια της Ισορροπίας, εξετάζοντάς την τόσο σε προσωπικό και εσωτερικό επίπεδο όσο και μέσα από τις κοινωνικές της διαστάσεις. Η έννοια αυτή λειτουργεί για εμάς ως αφετηρία προβληματισμού αλλά και ως κοινό πεδίο πειραματισμού, όπου τα έργα επιχειρούν να αναδείξουν την εύθραυστη σχέση ανάμεσα στην ατομική εμπειρία και τις συλλογικές δυναμικές της εποχής μας.

Πως φαντάζεστε την πλατφόρμα ArtCode σε πέντε χρόνια από τώρα; Ή δεν θέλετε να κάνετε τέτοια σχέδια;

Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να σχεδιάζουμε καινούριες δράσεις και να επεξεργαζόμαστε νέες ιδέες. Μέχρι τότε, η ομάδα μας θα έχει ήδη «δουλέψει» πάνω σε διαφορετικά θέματα, κάτι που μας εξελίσσει τόσο ως καλλιτέχνες όσο και ως ανθρώπους.

Η διαδικασία αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να μοιραζόμαστε σκέψεις και απόψεις, να επικοινωνούμε ουσιαστικά, να αναλύουμε και να μελετούμε όσα μας απασχολούν. Παράλληλα, μας επιτρέπει να καταθέτουμε εικαστικές προτάσεις που ευχόμαστε να έχουν ενδιαφέρον όχι μόνο για εμάς τους ίδιους αλλά και για το κοινό που τις συναντά.