Κλιματική αλλαγή : Η υπερθέρμανση της Αρκτικής ίσως προκαλεί τον χιονιά που σαρώνει το Τέξας
Μπορεί να μην είναι η πρώτη μας σκέψη όταν ακούμε τη φράση «κλιματική αλλαγή» όμως τα κλιματικά συστήματα αλληλεπιδρούν με περίπλοκους και αναπάντεχους τρόπους
Το άκουσμα της φράσης «κλιματική αλλαγή» μας κάνει να φανταζόμαστε ένα κυριολεκτικά καυτό, δυστοπικό μέλλον. Κι όμως, δεν αποκλείεται η υπερθέρμανση του πλανήτη να συνδέεται και με τον χιονιά που προκάλεσε τεράστια προβλήματα στο Τέξας, φέρνοντας μαζί του πολικές θερμοκρασίες για τις νότιες ΗΠΑ. Όσο παράξενο και αν ακούγεται αυτό, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η ραγδαία άνοδος της θερμοκρασίας στην Αρκτική ωθεί τους παγωμένους ανέμους του βορρά σε πολύ νοτιότερες περιοχές -ενδεχομένως, ακόμη και μέχρι τα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό.
Αυτή την εβδομάδα, ο χιονιάς εισέβαλε βαθιά στην καρδιά των ΗΠΑ, προκαλώντας αρκετούς θανάτους και αφήνοντας χωρίς ηλεκτροδότηση περίπου 5 εκατομμύρια άτομα. Η παγωνιά λύγισε την Οκλαχόμα και το Αρκάνσας, ενώ αρκετοί κάτοικοι του Τέξας παραμένουν αποκλεισμένοι, εν μέσω συνθηκών που καθιστούν επικίνδυνη κάθε μετακίνηση, σε σπίτια χωρίς ρεύμα.
«Οι τρέχουσες συνθήκες στο Τέξας είναι ιστορικές -σίγουρα μοναδικές για τη γενιά μας», υποστηρίζει μιλώντας στον Guardian ο Τζούντα Κοέν, διευθυντής εποχιακών προβλέψεων της Atmospheric and Environmental Research. «Όμως δεν μπορούμε να τις αποδεχτούμε απλώς ως φυσικές. Δεν πρόκειται για κάτι που συμβαίνει παρά την κλιματική αλλαγή, είναι κάτι που συμβαίνει εν μέρει εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».
Πέρσι, ο Κοέν συμμετείχε σε έρευνα που διαπίστωσε απότομη άνοδο των χειμερινών καταιγίδων στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ, στη διάρκεια της δεκαετίας που ολοκληρώθηκε το 2018. Αυτό, σύμφωνα με τον Κοέν και άλλους επιστήμονες, είναι άλλο ένα σύμπτωμα της υπερθέρμανσης της Αρκτικής, οι θερμοκρασίες της οποίας ανεβαίνουν με ταχύτητες διπλάσιες σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο, διαταράσσοντας τα κλιματικά συστήματα.
Ο ψυχρός αέρας υπό φυσιολογικές συνθήκες συγκεντρώνεται στον βόρειο πόλο και συγκεκριμένα στην πολική δίνη, μια περιοχή χαμηλής πίεσης που κυκλοφορεί σε σφιχτό σχηματισμό στη στρατόσφαιρα στη διάρκεια του χειμώνα. Αυτή η περιστροφή παρομοιάζεται από τους επιστήμονες με μια σβούρα που μπορεί να μετακινηθεί αν κάποιος της θέσει εμπόδια.
Και αυτό το εμπόδιο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, πράγματι τίθεται μέσω των αλλαγών στον αεροχείμαρρο, μια ομάδα ισχυρών ανέμων που τυλίγεται γύρω από τη γη σε χαμηλότερα υψόμετρα σε σχέση με την πολική δίνη. Όπως υποστηρίζουν, η υπερθέρμανση της Αρκτικής προκαλεί τη μετατόπιση του αεροχειμάρρου. «Η ενέργεια που δραπετεύει από τον αεροχείμαρρο προσκρούει στην πολική δίνη με αποτέλεσμα εκείνη να παρασύρεται και να κινείται προς κάθε κατεύθυνση», εξηγεί ο Κοέν στον Guardian. «Και όπου πηγαίνει η πολική δίνη, πηγαίνουν και οι ψυχροί άνεμοι».
Αυτό το φαινόμενο έχει δείξει με τεράστια ένταση τα δόντια του στη διάρκεια του περασμένου μήνα, με την πολική δίνη να σπάει και να προκαλεί χιονιά στην Ευρώπη αλλά και χαμηλές θερμοκρασίες-ρεκόρ σε σημεία των ΗΠΑ που συνήθως διακρίνονται από πιο ήπιους χειμώνες.
«Θα έλεγα ότι η κατάσταση αυτό το χειμώνα συνάδει με τις έρευνες που έχουν συνδέσει αυτό που συμβαίνει στην Αρκτική με τα ακραία μοτίβα καιρού σε μέσα υψόμετρα», σημειώνει από την πλευρά της η Τζένιφερ Φράνσις, έμπειρη επιστήμονας στο Κέντρο Κλιματικής Έρευνας Woodwell που έχει μελετήσει το ζήτημα. «Η πολική δίνη μπορεί να επιμηκυνθεί, να τεντωθεί λαμβάνοντας διάφορα σχήματα ή ακόμη και να σπάσει. Έχουμε δει πολύ έντονη αναταραχή της στη διάρκεια της φετινής χρονιάς».
Οι επιστήμονες δεν έχουν φτάσει σε συμφωνία για τις επιδράσεις της αλληλεπίδρασης της αυξημένης αρκτικής θερμοκρασίας και του παγωμένου χειμώνα σε πιο νότιες περιοχές. Η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί θερμότερους χειμώνες και οι χαμηλές θερμοκρασίες-ρεκόρ του φετινού χειμώνα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα θερμά ρεκόρ. Όμως η περίπλοκη αλληλεπίδραση των κλιματικών συνθηκών εξακολουθεί να απαιτεί περαιτέρω μελέτη.
«Ακόμη έχουμε να μάθουμε πολλά γύρω από αυτό», τονίζει η Φράνσις μιλώντας στον Guardian. «Πιστεύω ότι θα μελετάμε τη φετινή χρονιά για πολύ καιρό».
- Γάζα: Αλλους δύο Παλαιστίνιους σκότωσε το Ισραήλ, σύμφωνα με ανακοίνωσή του
- Ιαπωνία: Προϋπολογισμό-ρεκόρ 665 δισ. ευρώ εγκρίνει η κυβέρνηση
- Μεξικό: Τουλάχιστον 10 νεκροί και 32 τραυματίες από πτώση λεωφορείου σε χαράδρα
- Νιγηρία: Ο Τραμπ προειδοποιεί και για άλλους βομβαρδισμούς αν δεν σταματήσει η «σφαγή χριστιανών»
- Υεμένη: Η Σαουδική Αραβία ζητά από τους αυτονομιστές του ΣΜΝ να αποχωρήσουν από τα εδάφη που κατέλαβαν
- Ονδούρα: «Συγχαίρει» η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ισπανίας τον εκλεκτό του Τραμπ


