Ο Κ.Π. Καβάφης σε γραφή braille από το Αρχείο Καβάφη του Ιδρύματος Ωνάση

Η ανθολογία είναι η πρώτη του είδους της και αποτελεί μια έκδοση αναφοράς η οποία θα χαράξει το δρόμο για ανάλογες πρωτοβουλίες. Η κίνηση αυτή έρχεται να αναπληρώσει σε μερικό βαθμό την έλλειψη βιβλίων ποίησης για μη βλέποντες.

Τα αντίτυπα θα διατεθούν σε βλέποντες και μη βλέποντες από τη Στέγη και το ΚΕΑΤ προσκαλώντας όσους δεν γνωρίζουν αυτή την απτική γλώσσα να έρθουν σε επαφή μαζί της.

Το in.gr επικοινώνησε με το Αρχείο Καβάφη του Ιδρύματος Ωνάση και μίλησε για αυτή την πρωτοβουλία με τον Θοδωρή Χιώτη (Φιλόλογος, Project Manager Αρχείου Καβάφη):

Πως αποφάσισε το Ίδρυμα Ωνάση να εκδώσει ποιήματα του Καβάφη σε γραφή braille;

Η καινοτόμος πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση να εκδώσει ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη σε γραφή braille δεν αποσκοπεί απλά στον εμπλουτισμό της υπάρχουσας βιβλιογραφίας στην αλφάβητο braille, μα επιθυμεί να επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της πρόσβασης των πολιτιστικών αγαθών σε όλους και την επιτακτική ανάγκη για ανάλογες πρωτοβουλίες.

Τι στόχο έχει αυτή η πρωτοβουλία;

Θα ήταν ευχής έργο αν η εκτύπωση της ανθολογίας των ποιημάτων του Κ.Π. Καβάφη σε braille από το Ίδρυμα Ωνάση σε συνεργασία με το ΚΕΑΤ αποτελούσε πηγή έμπνευσης για αντίστοιχες πρωτοβουλίες: η άρση των περιορισμών και αποκλεισμών κοινωνικά ευαίσθητων ομάδων οφείλει να είναι προτεραιότητα για όλους.
Η έκδοση των ποιημάτων του Καβάφη σε γραφή braille συμβάλλει στην ελάττωση της κοινωνικής απόστασης ανάμεσα σε βλέποντες και μη-βλέποντες καθώς δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης στο καβαφικό έργο σε άτομα με προβλήματα όρασης.

Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή των ποιημάτων;

Η ανθολογία περιέχει 16 ποιήματα*. Θα θέλαμε να είχαμε συμπεριλάβει και τα 154 αναγνωρισμένα ποιήματα του καβαφικού κανόνα σε αυτή την έκδοση. Δυστυχώς για πρακτικούς και τεχνικούς λόγους, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό και έτσι περιοριστήκαμε στην επιλογή ορισμένων αντιπροσωπευτικών ποιημάτων από το καβαφικό έργο. Στο εγγύς μέλλον, θα προχωρήσουμε και σε άλλες μεταγραφές του καβαφικού έργου σε γραφή braille συμπληρώνοντας σταδιακά τα κενά της παρούσας έκδοσης.
*(Η λίστα των ποιημάτων τα οποία μεταγράφηκαν σε braille είναι η ακόλουθη:
Όσο μπορείς, Ιθάκη, Περιμένοντας τους βαρβάρους, Τείχη, Μέρες του 1903, Εις τα περίχωρα της Aντιοχείας, Μύρης Αλεξάνδρεια του 340 μ. Χ., Απολείπειν ο θεός Αντώνιον, Η διορία του Νέρωνος, Η Σατραπεία, Η πόλις, Θερμοπύλες, Τρώες, Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης, Επέστρεφε, Εν μεγάλη Ελληνική αποικία, 200 π.Χ.)

Πως θα γίνει η διανομή των βιβλίων και με τι κριτήριο (από την μεριά σας);

Η διανομή των βιβλίων θα γίνει μέσα από τη Στέγη σε συνεργασία με το ΚΕΑΤ και άλλους οργανισμούς για άτομα με προβλήματα όρασης και αναπηρίες (όπως ο Φάρος Τυφλών). Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθυνθούν στη Στέγη στο 2130178001 και στο kavafis@sgt.gr. Η ανθολογία διατίθεται δωρεάν. Θα δοθεί προτεραιότητα σε άτομα με προβλήματα όρασης και τους οργανισμούς που εκπαιδεύουν άτομα στη γλώσσα braille.

Πως έγινε η συνεργασία σας με το ΚΕΑΤ;

Προσεγγίσαμε το ΚΕΑΤ με την ιδέα της εκτύπωσης της ανθολογίας. Το ΚΕΑΤ ανταποκρίθηκε θετικά στην ιδέα και προχωρήσαμε στη συνεργασία. Η ανθολογία εκτυπώθηκε στα μέσα του 2014 και «ντύθηκε» με ανάγλυφο, ειδικά σχεδιασμένο για την έκδοση, εξώφυλλο από την Beetroot.
Μπορείτε να δείτε το βίντεο σχετικά με την έκδοση Καβάφη σε brailleεδώ:

Ποιες άλλες δράσεις ετοιμάζετε που αφορούν το Αρχείο Καβάφη;

Ο προγραμματισμός του Αρχείου Καβάφη για το έτος 2014-2015 είναι ιδιαίτερα πλούσιος. Έχουν προγραμματιστεί και έχουν ήδη πραγματοποιηθεί εκδηλώσεις στα πλαίσια του κύκλου «Λέξεις και σκέψεις» («Σεξουαλικότητα, πολιτική και λογοτεχνία», «Αρχειακή πολιτική και εθνική κουλτούρα») και έχει προγραμματιστεί και η εκδήλωση «Πάντα η Αλεξάνδρεια είναι»: Επιστρέφοντας στην Καβαφική Αλεξάνδρεια για τις 15 Απριλίου 2015. Το Αρχείο Καβάφη συνδιοργανώνει με το Πάντειο Πανεπιστήμιο ημερίδα σχετικά με τον αντίκτυπο του καβαφικού έργου στον οπτικό πολιτισμό.

Το Αρχείο Καβάφη επίσης διοργανώνει για δεύτερη συνεχή χρονιά τα σχολικά εργαστήρια «Ο Καβάφης πάει σχολείο» σε Αθήνα και Γιάννενα για μαθητές Γυμνασίου-Λυκείου. Για δεύτερη χρονιά, διοργανώνονται μαθήματα Καβάφη για ενήλικες (17.01-21.02.15) στο χώρο της Στέγης. Και ο φετινός κύκλος αλλά και ο περσινός κύκλος μαθημάτων «Καβάφης για ενήλικες» θα είναι διαθέσιμοι πολύ σύντομα και στο διαδίκτυο.

Έχει ήδη σχεδιαστεί και πρόκειται να διατεθεί στο κοινό η γραμματοσειρά Καβάφη εμπνευσμένη από το γραφικό χαρακτήρα του Αλεξανδρινού. Σε συνεργασία με τον Γιώργο Κουμεντάκη, καλέσαμε καλλιτέχνες να συνθέσουν μονόλεπτα μουσικά θέματα εμπνευσμένα από το καβαφικό έργο – τα κομμάτια έχουν ήδη οπτικοποιηθεί και θα είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο.

Το Αρχείο Καβάφη σχεδιάζει επίσης πρωτοποριακές πλατφόρμες όπως το ψηφιακό αποθετήριο προσωπικών και ιστορικών μαρτυριών «And then I found Cavafy» ενώ ο καινούργιος διαδικτυακός τόπος του Αρχείου θα φιλοξενεί το ψηφιοποιημένο αρχείο προτείνοντας παράλληλα καινούργιους τρόπους ανάγνωσης του καβαφικού έργου. Τέλος, βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης σειρά ψηφιακών εφαρμογών γύρω από το έργο του Καβάφη ενώ προγραμματίζεται και ένα Cavafy hackathon για τις αρχές του 2016 σε συνεργασία με την Europeana. Μπορείτε να πληροφορηθείτε και να δείτε βίντεο από όλες τις δράσεις του Αρχείου Καβάφη στο sgt.gr.

Το Αρχείο Καβάφη τι περιλαμβάνει;

Το Αρχείο Καβάφη περιλαμβάνει τα χειρόγραφα, τις φωτογραφίες, τη βιβλιοθήκη και κάποια προσωπικά αντικείμενα του ποιητή. Το Αρχείο Καβάφη πρόκειται να ψηφιοποιήσει το αρχείο στο σύνολό του και να προτείνει ένα καινούργιο μοντέλο πολιτισμικής διαχείρισης, ένα μοντέλο το οποίο θα χαρακτηρίζεται από προσβασιμότητα και ανοιχτότητα.

Αρχείο Καβάφη
Ακαδημαϊκός σύμβουλος: Αναστάσιος-Ιωάννης Δ. Μεταξάς
Σχεδιασμός δράσεων Αρχείου: Αφροδίτη Παναγιωτάκου
Project Manager: Θοδωρής Χιώτης

Περισσότερες πληροφορίες
www.sgt.gr, t.chiotis@sgt.gr.

Συνέντευξη: Πάνος Βασιλάκης