Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια της Κοζάνης
ΔΗΜΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ
Αγιος Νικόλαος
Ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου, που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της πόλης, κτίστηκε το 1664. Οι αγιογραφίες του έγιναν το 1730. Από το 1986, η ειδική υπηρεσία προστασίας αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού ξεκίνησε την ανακαίνιση του ναού και τον καθαρισμό των αγιογραφιών του. Το καμπαναριό του είναι κατασκευασμένο το 1855, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο, όπως και τα άλλα ξυλόγλυπτα, αποτελεί εξαιρετικό δείγμα τέχνης. Υπάρχουν επίσης ασημένια σκαλιστά καντήλια και δύο μπρούτζινα μανουάλια ύψους 2,05μ., με βάση που στηρίζεται σε τρία λιοντάρια.
Αγιος Δημήτριος
Μεταβυζαντινή εκκλησία, η παλαιότερη της Κοζάνης, που περιβάλλεται από όμορφο πάρκο
Ι. Μονή της Ανάληψης
Ιδρύθηκε το 1945 και είναι μετόχι της Μονής Διονυσίου του Αγίου Ορους. Ονομαστά είναι τα υφαντά, τα χαλιά και τα κεντήματα που κατασκευάζουν οι καλόγριες.
ΔΗΜΟΣ ΑΙΑΝΗΣ
Αγιος Δημήτριος
Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου είναι τρίκλιτη βασιλική και κτίστηκε τον 11ο αιώνα. Παρουσιάζει ομοιότητες με εκκλησίες της Κωνσταντινούπολης, ενώ οι αγιογραφίες της χρονολογούνται από το 15ο αιώνα.
Εκκλησάκια: Ταξιάρχη Μιχαήλ, Αγίου Νέστορος, Αγίου Νικολάου
Ανήκουν στον τύπο της μονόκλιτης βασιλικής με ξύλινη στέγη και παρουσιάζουν ομοιότητες με αυτές του Αγίου Ορους.
ΔΗΜΟΣ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ
Αγιος Μηνάς
Η εκκλησία βρίσκεται στην είσοδο της πόλης και είναι το μοναδικό βυζαντινό μνημείο της. Κτισμένη το 12ο αιώνα, είναι μονόχωρη εκκλησία με νάρθηκα στη δυτική πλευρά, ανοιχτή στοά προς τα νότια και ξύλινη στέγη. Στον ανατολικό τοίχο του ναού υπάρχει διάκοσμος. Οι παραστάσεις που σώζονται είναι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου και η Μεταμόρφωση του Σωτήρα. Το βόρειο και το δυτικό τμήμα του ναού έχουν τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.
Αγιος Νικόλαος
Ο ναός κτίστηκε το 16ο αιώνα και βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το ναό του Αγίου Μηνά. Είναι μονόχωρη εκκλησία με ξύλινο χαγιάτι, στοιχείο απαραίτητο στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Ολες οι επιφάνειες των τοίχων κοσμούνται με τοιχογραφίες του 1588. Το επιχρυσωμένο τέμπλο, σύμφωνα με επιγραφή, αποτελεί δωρεά του ζεύγους Γεωργίου Μουτάφη το έτος 1591. Είναι το παλαιότερο και πιο σημαντικό τέμπλο στον ελλαδικό χώρο. Εχει φυτική διακόσμησή και είναι βαμμένο χρυσό με βάθος κόκκινο και γαλάζιο. Σημαντική επίσης είναι η επιγραφή που βρίσκεται στη δυτική είσοδο του ναού, όπου αναγράφονται πληροφορίες για την ανάγερσή του, καθώς και άλλες λεπτομέρειες που αποτελούν ολόκληρο χρονικό της περιόδου εκείνης.
Αγιος Δημήτριος
Στον οικισμό της Γρατσιάνης, λίγα χιλιόμετρα δυτικά του Βελβεντού, βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Είναι τρίκλιτη βασιλική με ξύλινη δίριχτη στέγη. Οι τοιχογραφίες της χρονολογούνται από το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα. Το τέμπλο του ναού είναι ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο και οι παραστάσεις του απεικονίζουν φυτά και πουλιά.
Προφήτης Ηλίας Παλαιογρατσάνου
Βρίσκεται κτισμένος στην κορυφή ενός λόφου και δεσπόζει στην εύφορη κοιλάδα του Βελβεντού. Το ταπεινό εξωτερικό του βρίσκεται σε αντίθεση με τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο. Ολοι οι τοίχοι είναι γεμάτοι τοιχογραφίες και, σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται πάνω από την είσοδο, οι τοιχογραφίες φιλοτεχνήθηκαν το 1539 παρόντος του ιερομονάχου Μακαρίου.
Κοίμηση της Θεοτόκου
Η εκκλησία αυτή κτίστηκε το 1804 στο κέντρο του οικισμού του Βελβεντού και ήταν η μεγαλύτερη. Είναι τρίκλιτη βασιλική με ξύλινη στέγη, νάρθηκα και γυναικωνίτη. Το εσωτερικού του ναού είναι ιδιαίτερα μεγαλοπρεπές και εντυπωσιακό και το ξυλόγλυπτο τέμπλο, μαζί με την Αγία Τράπεζα και το γυναικωνίτη, αποτελεί ένα αξιόλογο δείγμα ξυλογλυπτικής του 19ου αιώνα (1807).
Αγιος Νικόλαος
Στον οικισμό του Καταφυγίου βρίσκεται ο ναός του Αγίου Νικολάου, που κτίστηκε το 18ο αιώνα και διατηρεί ενδιαφέρουσες αγιογραφίες.
Ι. Μονή Αγίας Τριάδας
Είναι κτισμένη σε δασώδη πλαγιά των Πιερίων, οκτώ χιλιόμετρα από το Βελβεντό και σε υψόμετρο 900 μέτρων. Η ίδρυση της μονής τοποθετείται στο 15ο αιώνα. Είναι ευρύχωρη μονόχωρη ξυλοστεγής βασιλική με νάρθηκα. Από το πρώτο κτίσμα σώζονται το καθολικό και η δυτική πτέρυγα. Το υπόλοιπο του ναού είναι σύγχρονη κατασκευή. Το δάπεδο κοσμείται με βοτσαλωτό μωσαϊκό, το τέμπλο είναι ξύλινο μεταγενέστερο και μία από τις εικόνες, με τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, φέρει χρονολογία 1633.
Μετόχι Μονής Αγίας Τριάδας
Στους πρόποδες των Πιερίων βρίσκεται το Μετόχι, σε απόσταση δύο περίπου χιλιομέτρων από το Βελβεντό. Αποτελούνταν από εκκλησία, διώροφο ξενώνα, αποθηκευτικούς χώρους, μαγειρείο και φούρνο. Το 1790 πυρκαγιά αποτέφρωσε ένα μέρος του και ξανακτίστηκε το 1792. Σήμερα σώζονται μόνο ο φούρνος και το μαγειρείο, ενώ πρόσφατα κτίστηκε και ένας διώροφος ξενώνας.
ΔΗΜΟΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ
Αγία Παρασκευή
Κτισμένη το 1677, η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής είναι τρίκλιτη βασιλική, θολοσκέπαστη, με πλούσιες τοιχογραφίες. Το τέμπλο της είναι ξυλόγλυπτο, επίχρυσο, ενώ οι εικόνες του έχουν γίνει από τον Κρητικό αγιογράφο Θεόδωρο Πουλάκη.
Προφήτης Ηλίας
Ο ναός βρίσκεται στην κορυφή του λόφου που χωρίζει τους δύο οικισμούς. Κτίστηκε το 1701 και ανακαινίστηκε το 1740. Εχει επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο, ξύλινο ταβάνι και πλούσιες τοιχογραφίες.
Αγιος Δημήτριος
Είναι ο μητροπολιτικός ναός, ο οποίος κτίστηκε το 1647 και ανακαινίστηκε το 1801. Το 1910 καταστράφηκε από φωτιά και ξανακτίστηκε.
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης
- Μπενφίκα – Σπόρτινγκ 1-1: Χωρίς νικητή το ντέρμπι της Λισαβόνας
- ΗΠΑ: Η κυβέρνηση Τραμπ θα επεκτείνει την ταξιδιωτική απαγόρευση για πολίτες πάνω από 30 χωρών
- Μάιντς – Γκλάντμπαχ 0-1: Ο Ντα Κόστα καταδίκασε την ομάδα του
- Άκρως Ζωδιακό: Τα Do’s και Don’ts στα ζώδια σήμερα [Σάββατο 06.12.2025]
- Αταμάν: «Ήμασταν χάλια, δεν αξίζαμε τη νίκη»
- Λιγότερη δουλειά, περισσότερος τζόγος για την Gen Z





