Η μυθολογία θέλει τη Νάξο να είναι το νησί του θεού Δία (η ψηλότερη βουνοκορφή του νησιού λέγεται Ζας από το ‘Ζευς’). Εδώ (σύμφωνα με το μύθο) γεννήθηκε ο θεός Διόνυσος από το σμίξιμο του Δία με τη Σεμέλη. Επίσης, εδώ ο Θησέας εγκατέλειψε την Αριάδνη, η οποία παντρεύτηκε το Διόνυσο. Μάλιστα,, όπως αναφέρει ο Ησίοδος στη ‘Θεογονία’ του, το στεφάνι του γάμου τους ο θεός το τοποθέτησε ανάμεσα στα αστέρια.

Οι πρώτοι κάτοικοι της Νάξου θεωρείται ότι ήταν Θράκες. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν οι Κάρες με επικεφαλής το Νάξο, από τον οποίο πήρε το όνομά του το νησί. Πολεοδομικά συγκροτήματα που ήλθαν στο φως με τις ανασκαφές αποδεικνύουν την ανάπτυξη της Νάξου κατά την 3η χιλιετία π.Χ. Το 14ο αι. π.Χ. η Νάξος αποτελεί γέφυρα για την εξάπλωση προς Ανατολάς του μυκηναϊκού πολιτισμού. Τον 7ο αι. π.Χ. στο νησί υπάρχουν πολλοί πλούσιοι και ισχυροί ευγενείς, οι λεγόμενοι ‘παχείς’. Αποικίζεται επίσης η Αμοργός. Την περίοδο αυτή, όπως δείχνουν τα μνημεία, η Νάξος κυριαρχεί και εκμεταλλεύεται τη Δήλο. Τα παλαιότερα οικοδομήματα και τα σημαντικότερα αφιερώματα της Δήλου είναι ναξιακά. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο ‘Οίκος των Ναξίων’ στη Δήλο είναι το σημαντικότερο μνημείο.

Η Νάξος κατακτήθηκε κατά διαστήματα από τους Πέρσες, τους Αθηναίους, τους Λακεδαιμόνιους, τους Πτολεμαίους της Αιγύπτου, τους Μακεδόνες, τους Ρωμαίους και τους Βυζαντινούς. Το 1207, μετά την άλωση της Πόλης από τους Φράγκους, ο Ενετός Μάρκος Σανούδος κατέλαβε τις Κυκλάδες και ίδρυσε το Δουκάτο του Αιγαίου με έδρα τη Νάξο. Μετά το 1579 το νησί πέρασε στον έλεγχο των Τούρκων, οι οποίοι ωστόσο δεν το κατοίκησαν ποτέ, αφού ενδιαφέρονταν μόνο για την είσπραξη των φόρων. Ο συνεχής διωγμός τους και οι αιχμαλωσίες τους από χριστιανούς κουρσάρους τούς ανάγκασε όλους να εγκαταλείψουν το νησί. Το Δεκέμβριο του 1820 ορκίστηκαν στη Νάξο οι πρώτοι Φιλικοί και η σημαία της Επανάστασης υψώθηκε στις 6 Μαΐου 1821.

in.gr Αγροτουρισμός