Έχει περάσει πάνω από ένας αιώνας από τότε  που αυτό που σήμερα αποκαλούμε βιομηχανία παραγωγής αυτοκινήτων για ιδιωτική χρήση έκανε τα πρώτα της βήματα. Έκτοτε το αυτοκίνητο αποτέλεσε ένας από τους παράγοντες αλλαγής της κοινωνίας παρέχοντας μια πρωτόγνωρη ελευθερία στις μετακινήσεις και κατ΄επέκταση μια πρωτόγνωρη ανεξαρτησία για το άτομο όσο και για τις κοινότητες.

Στο σήμερα, τα αυτοκίνητα είναι το κύριο μέσο μεταφοράς και κινητικότητας της ανθρωπότητας. Για την ακρίβεια, βάσει των σχετικών ερευνών, ο μέσος Ευρωπαίος διανύει πάνω από 12.000 χλμ. τον χρόνο οδηγώντας το αυτοκίνητο του.

Τι ορίζεται ως επιβατικό αυτοκίνητο;

Σύμφωνα με τον ορισμό της σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας πρόκειται για «οχήματα που έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί για την μεταφορά επιβατών και διαθέτουν έως 8+1 θέσεις ενώ το βάρος του δεν ξεπερνά τους 3,5 τόνους».

Οτιδήποτε ξεπερνά σε αριθμό καθισμάτων ή σε βάρος τον συγκεκριμένο ορισμό κατηγοριοποιείται στην Ευρώπη ως LCV (Light Commercial Vehicle-Ελαφρό επαγγελματικό όχημα), μια κατηγορία η οποία περιλαμβάνει οποιοδήποτε τροχόφορο, άνω των 3,5 τόνων, «ανάμεσα» στα επιβατικά και στα λεγόμενα βαρέα οχήματα που αξιοποιούνται για μεταφορές εμπορευμάτων και ανθρώπων ή αποτελούν οχήματα ειδικού σκοπού τα οποία αποτελούν και την επόμενη κατηγορία (φορτηγά, ελκυστήρες, λεωφορεία, ρυμουλκούμενα και ημιρυμουλκούμενα).

Ένα πολυσήμαντο μέσο

Επιστρέφοντας στη πιο νευραλγική επιβατική κατηγορία, εκτός από το να διανύουν οδικώς, με το προσωπικό τους όχημα, 12.000 χλμ. ετησίως  κατά μέσο όρο, οι Ευρωπαίοι έχουν αναδείξει το I.X στο προτιμητέο μέσο μετακίνησής τους καθώς σύμφωνα με υπολογισμούς έως και το 82% των μετακινήσεων στα… ηπειρωτικά της Γηραιάς Ηπείρου πραγματοποιείται με επιβατικά Ι.Χ αυτοκίνητα, ταξί ή με αυτοκίνητα που ανήκουν σε κάποια υπηρεσία κινητικότητας.

Ανεξαρτήτως περιβαλλοντικών στόχων και εύρεσης εναλλακτικών μέσων μετακίνησης για την εκπλήρωσή τους, η κινητικότητα με επιβατικά Ι.Χ εξακολουθεί να κερδίζει συνεχώς, ολοένα και περισσότερο έδαφος και σημασία καθώς σύμφωνα με έρευνες, οι αποστάσεις που διανύουμε καθημερινά ανάμεσα σε σπίτι, εργασία, εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και για αγορές ή αναψυχή επίσης αυξάνονται εκθετικά.

Περισσότερες «προσβάσεις»

Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με έρευνες του ACEA (Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Κατασκευαστών Αυτοκινήτου), αν ουσιαστικά δεν διαθέτει κανείς ένα μέσο ατομικής μετακίνησης, η επαρκής συμμετοχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή δυσχεραίνει, ιδίως αν πρόκειται για ανθρώπους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, μεγαλύτερους ηλικιακά και άτομα με αναπηρία. Η ίδια έρευνα αναφέρει ότι το ήμισυ των ετησίως διανυθέντων χιλιομέτρων με Ι.Χ. στην ΕΕ αφορούν μετακινήσεις από και προς την εργασία.

Σύμφωνα με τα ίδια ευρήματα, οι άνθρωποι που ζουν εντός των αστικών τειχών ενίοτε εναλλάσσουν το επιβατικό I.X τους με άλλα μέσα μετακίνησης όπως οι δημόσιες συγκοινωνίες, ταξί και υπηρεσίες κινητικότητας. Κυριότερα όσοι διαθέτουν Ι.Χ ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης έχουν καλύτερη πρόσβαση σε ιατρική βοήθεια σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

Ένα οικονομικό μέγεθος

Για όλους τους παραπάνω λόγους, δεν δημιουργεί έκπληξη το γεγονός ότι σύμφωνα με τα δημοσιονομικά στοιχεία των κρατών μελών της ΕΕ, κάθε χρόνο προκύπτουν περί τα 380 δισεκατομμύρια ευρώ κρατικών εσόδων κατά μέσο όρο, από την πώληση και χρήση επιβατικών αυτοκινήτων.

Η αλήθεια των αριθμών

  • Έως τις αρχές του 2025, μόνο τα επιβατικά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους ευρωπαϊκούς δρόμους (ΕΕ) υπολογίζονταν σε 249 εκατομμύρια. Για τους προφανείς λόγους, σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2024, η ΕΕ έχει πληθυσμό 449,3 εκατομμύρια ανθρώπους, εκπροσωπώντας το 5,6% του παγκόσμιου πληθυσμού και με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναλογία ανθρώπων/αυτοκινήτων.
  • Η μέση ηλικία ενός επιβατικού αυτοκινήτου στην ΕΕ ανέρχεται σε 12,5 χρόνια. Στην Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του ACEA, η μέση ηλικία των αυτοκινήτων ανέρχεται σε 17,3 χρόνια κάτι που φέρνει την χώρα μας στην τελευταία θέση της κατάταξης της ΕΕ σε ό,τι αφορά την «νεότητα» των αυτοκινήτων της.
  • Στην Ευρώπη αντιστοιχούν 24 ταξινομήσεις καινούριων αυτοκινήτων ανά 1.000 κατοίκους (στοιχεία του 2023).
  • Το 2024 διατέθηκαν στην Ευρώπη συνολικά 10,6 εκατομμύρια καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα, μέγεθος αυξημένο κατά 0,8% σε σχέση με το 2023.
  • Εκτός από πολλά αυτοκίνητα, η Ευρώπη φιλοξενεί και 98 εργοστάσια παραγωγής αυτοκινήτων τα οποία το 2023 κατασκεύασαν 12,2 εκατομμύρια αυτοκίνητα.
  • Βάσει των στοιχείων του ACEA, oι ευρωπαϊκές εξαγωγές αυτοκινήτων το 2024 ανήλθαν σε 4.553.344 μονάδες, αξίας 115 δισεκατομμυρίων ευρώ.
  • To 20% των αυτοκίνητων που διατίθενται σε όλο τον κόσμο κατασκευάζονται στην Ευρώπη.
  • Τα συμβατικά καύσιμα και οι κινητήρες εσωτερικής καύσης εξακολουθούν να καταλαμβάνουν ένα μεγάλο μέρος των πωλήσεων στην ΕΕ, εκπροσωπώντας το 45,2% των συνολικών πωλήσεων του 2024.
  • Την ίδια χρονιά (2024) τα ηλεκτρικής τεχνολογίας οχήματα (αμιγώς ηλεκτρικά και plug-in υβριδικά) αντιστοιχούσαν σε 20,8% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων στην ΕΕ.
  • Παρ΄όλα αυτά, προς το παρόν τα ηλεκτρικής τεχνολογίας οχήματα εκπροσωπούν μόλις το 3,9% των επιβατικών αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στους δρόμους της ΕΕ.
  • Το 2023 ο μέσος όρος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα των νέων αυτοκινήτων που διατέθηκαν στην ΕΕ ανήλθαν σε 107,8 γρ. /χλμ. μέγεθος μειωμένο κατά 14,7% σε σχέση με το 2013.
  • Από φέτος, –από την 1η Ιανουαρίου του 2025– ο θεωρητικός στόχος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τα πωληθέντα αυτοκίνητα στην ΕΕ κατά μέσο όρο, ανά κατασκευαστή, είναι τα 93,6 γρ./χλμ. CO2, ωστόσο για την επίτευξή του έχει δοθεί στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία μια πίστωση χρόνου τριών ετών, ενώ υπάρχουν ήδη και συνεργασίες ανάμεσα στις αυτοκινητοβιομηχανίες προκειμένου να μπορούν να συμψηφίζουν τα μεγέθη εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.