Με τις στιγμές των αδυναμιών της η σημερινή μέρα. Η ψυχή του θεού που, με την ανθρώπινη ιδιότητά του, ταράζεται. Υπάρχει κανείς που δεν ένιωσε κάποτε τον εαυτό του πάνω σε σταυρό και δεν ψιθύρισε το «νυν η ψυχή μου τετάρακται»;

Και το άλλο, το παράπονο. Αν απευθυνθήτε στον πνευματικό σας οδηγό και του εξομολογηθήτε ότι σε ώρες δύσκολες στραφήκατε με έντονο παράπονο στους ουρανούς, θα θεωρήση ανευλάβεια το ξέσπασμά σας.

Την έκφραση, όμως, της πίκρας του δεν απέφυγε αυτή η ίδια η θεότητα, κι’ ας ήξερε ότι λίγες στιγμές θα κρατούσε το μαρτύριο του σταυρικού θανάτου. Και πάλι έδωσε ελεύθερη διέξοδο στην οδύνη του: «ίνα τι με εγκατέλιπες;»

Και επιβάλλεις, πάτερ, κυρώσεις σ’ εμάς που, χωρίς θεία ιδιότητα, κάτω από το βάρος, όμως, ενός αφανούς σταυρού, ξεσπούμε κάπου-κάπου και εκπέμπουμε στους ουρανούς τον πόνο της εγκαταλείψεως;


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 15.4.1971, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Σειρά από αδυναμίες συνθέτουν τη ζωή του ανθρώπου. Ένας άνθρωπος χωρίς αδυναμίες είναι το ανθρώπινο τέρας που όλοι το προσκυνούμε, αλλά συγχρόνως το νιώθουμε σα στοιχείο ξένο και μακρυά από μας. Εξωανθρώπινος ο χωρίς αδυναμίες δυνατός, προκαλεί το δέος και το θαυμασμό, όπως ο Δίας, όπως ο Ιεχωβά. Τους προσκυνάς χωρίς να ζεσταίνεσαι απ’ αυτούς, δίχως να τους αισθάνεσαι δικούς σου.

Τον Ιησού τον νιώθουμε. Είναι οι ανθρώπινες αδυναμίες του που μας θερμαίνουν και μας φέρνουν κοντά του.

Δεν χρησιμοποίησε αυτός το θαύμα για να θαμπώση. Ελάχιστες οι περιπτώσεις που προσέφυγε σ’ αυτό, κατά τα τριαντατρία χρόνια της επίγειας παρουσίας του. Περισσότερο από το θαύμα στην αγάπη και στην κατανόηση θέλησε να θεμελιώση την πίστη των ανθρώπων.

Κι’ ακόμα, στη θυσία. Δεν ξέρω θρησκεία με θεούς που προσφέρονται σε θυσία. Αντίθετα καλούν σε θυσίες.

Με την ανθρώπινη ιδιότητα ο Ιησούς, ανεβαίνει το Γολγοθά και προσφέρεται στο σταυρικό θάνατο. Πρέπει να είσαι άνθρωπος για να θυσιασθής. Κατ’ εξοχήν ανθρώπινο είδος η προσφορά στους άλλους με δική σου ανάλωση. Οι θεοί, και φορείς αγαθών όταν είναι, δεν αναλίσκονται.

Με μορφή ανθρώπου ο Ιησούς, ακολούθησε την οδό της θυσίας. Έτσι έγινε δικός μας· με τις εξάρσεις, με τους θυμούς, με τα ουαί υμίν γεννήματα εχιδνών, με τα ήλθον βαλείν μάχαιραν.

Αλλά και η παρειά που στρέφεται σε δεύτερο ράπισμα, και τα αγαπήσης τον πλησίον σου ως σεαυτόν· η χωρίς όρια συγγνώμη, η προσφορά του ενός από τους δύο χιτώνες, το ειρήνη υμίν, που αποτελεί το πανανθρώπινο όνειρο. Θεία ρήματα και ανθρώπινες εκδηλώσεις, δυνάμεις και αδυναμίες που καταλήγουν στη σταύρωση.


«ΤΟ ΒΗΜΑ», 15.4.1971, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο πιο συνταρακτικός εσπερινός απόψε. Αύριο η ταφή, μεθαύριο η Ανάσταση. Απόψε, όμως, δεν υπάρχει άνθρωπος που, ατενίζοντας το Σταυρό, δεν θα νιώση κάποιον ατομικό σταυρό, όπου, καθηλωμένος ο ίδιος, χλευάζεται, λογχίζεται, αδικείται, παρεξηγείται, δέχεται τη χολή της αχαριστίας, ώσπου, πονεμένος κι’ εγκαταλελειμμένος, παραδίνει το πνεύμα.

Ένας Σταυρός για το θεάνθρωπο. Αλλά και για κάθε άνθρωπο ένας Γολγοθάς. Γι’ αυτό απόψε, προσκυνώντας τα πάθη του Κυρίου, ο καθένας λυγίζει κάτω και από του δικού του σταυρού το βάρος.

*Κείμενο του Παύλου Παλαιολόγου, που έφερε τον τίτλο «Στιγμές αδυναμιών» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» στις 15 Απριλίου 1971, Μεγάλη Πέμπτη.

Στη φωτογραφία του παρόντος άρθρου, η Σταύρωση του Χριστού (18ος αιώνας, αμφιπρόσωπη εικόνα εκτιθέμενη στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, πηγή: mbp.gr). Στο μέσον δεσπόζει η μορφή του σταυρωμένου Χριστού, πλαισιωμένη από την Παναγία και τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, αριστερά και δεξιά αντίστοιχα. Το χώρο του βάθους καταλαμβάνει το τείχος της Ιερουσαλήμ.

Ειδήσεις Σήμερα: