Ακόμα ένα μυθιστόρημα που αναφέρεται στην εποχή της δικτατορίας: «Οι Δεινόσαυροι» του Μανώλη Γιαλουράκη. Και δεν «αναφέρεται» απλώς. Επιχειρεί μιαν ανατομία της αθηναϊκής κοινωνίας, καθώς παρουσιάζει μια μικρογραφία της να κινήται μέσα στο κλίμα που δημιούργησε η χούντα. Καθένας από τους ήρωες αντιδρά διαφορετικά. Έτσι, στο καλειδοσκόπιο του ρεαλιστικού αυτού μυθιστορήματος βλέπομε καθέναν από τους ήρωές του ν’ αντικρύζει τη δικτατορία από τη δική του θέση, με το δικό του πρίσμα. Καθένας αντιδρά διαφορετικά. Και βλέπομε να ξεχωρίζουν οι ιδεαλιστές, οι μαχητές, οι προσαρμοζόμενοι.


«ΤΑ ΝΕΑ», 14.8.1976, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο συγγραφέας βάζει τον δάχτυλο στον «τύπο των ήλων»· αποκαλύπτει πληγές· μας δείχνει το πύον τους. Κι’ ύστερα έρχεται η αλλαγή. Αλλά ποια αλλαγή; Ο συγγραφέας είναι αμείλικτος στις διαπιστώσεις του: Καμμιά αλλαγή δεν μπορεί να γίνη όσο μένει ανέπαφη η δομή. Και τη δομή δεν την έθιξε κανείς — ούτε διανοήθηκε να τη θίξη.


«ΤΑ ΝΕΑ», 14.8.1976, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ποιοι είναι όμως οι «δεινόσαυροι» που έδωσαν τον τίτλο στο βιβλίο; Είναι οι σκοτεινές δυνάμεις που δεν μας αφήνουν να βρούμε το σωστό δρόμο. Αλλά δεν είναι μονάχα οι απέξω — είναι και τα μέσα μας «ταμπού». Γράφει ο συγγραφέας:

«Όσο θα μας βασανίζουν προλήψεις, όσο θ’ αδυνατούμε να δούμε πιο πέρα απ’ το αδιέξοδο της παράδοσης, οι δεινόσαυροι θα ’ναι και μέσα μας. Πρέπει να νικήσουμε τούς μέσα δεινόσαυρους για να μπορέσουμε, λυτρωμένοι, να χτυπηθούμε και με τους άλλους, με κείνους που συγκρατούμε τη σαπισμένη κοινωνική μας δομή».


Όμως ο συγγραφέας είναι αισιόδοξος. Όλα θα πάνε καλά:

«Όλα. Φτάνει μονάχα να το πιστεύουμε. Ως το τέλος. Τι ήταν η Ελλάδα πριν το Γουδί; Τι είναι σήμερα; Καμμιά σύγκριση. Προχωρούμε. Όλα προχωρούνε. Οι νέοι άνθρωποι έρχονται. Πότε; Θα ’ρθουνε όμως. Όταν θα έχουμε γκρεμίσει οριστικά τα οχυρά που χαλκεύουν δεσμά και πολέμους, όταν οι θρησκείες θα ’χουν περάσει στη χορεία του μύθου και τα κράτη, παύοντας να θεοποιούν τη μισθωτή εργασία, την περιορίσουν στο ελάχιστο. Το θέλουμε δεν το θέλουμε, εκεί θα φτάσουμε».

*Βιβλιοκριτικό άρθρο που έφερε τον τίτλο «Μαχητές και… προσαρμοζόμενοι» και είχε δημοσιευτεί στο φύλλο των «Νέων» που είχε κυκλοφορήσει το Σάββατο 14 Αυγούστου 1976. Αφορούσε το τότε εκδοθέν μυθιστόρημα του Μανώλη Γιαλουράκη «Οι δεινόσαυροι».


Ο κρητικής καταγωγής Μανώλης Γιαλουράκης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1921 και απεβίωσε στην Αθήνα στις 7 Μαρτίου 1987.

Εργάστηκε επί μακρόν ως δημοσιογράφος, συνέγραψε μυθιστορήματα, δοκίμια, ταξιδιωτικές εντυπώσεις και κριτικές μελέτες, ενώ επιδόθηκε και στη μετάφραση έργων της ξένης λογοτεχνίας.


Τιμήθηκε με κρατικά βραβεία ταξιδιωτικής λογοτεχνίας (ταξιδιωτικών εντυπώσεων) και κριτικής – δοκιμίου.

Ειδήσεις Σήμερα: