Γεραπετρίτης: Η ελληνική κυβέρνηση έχει ανέκαθεν και σήμερα κατ’ εξοχήν ως πρώτη εθνική προτεραιότητα το Κυπριακό

Τη σημασία που έχει για την ελληνική κυβέρνηση το Κυπριακό ζήτημα επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ομογενειακό ραδιοφωνικό σταθμό της Νέας Υόρκης «Hellenic Public Radio – COSMOS FM».

Ο κ. Γεραπετρίτης, ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στις πρόσφατες κινήσεις της Λιβύης, που βασίζονται στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, υπογράμμισε ότι «με την σύμπνοια της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Κυπριακής Δημοκρατίας καταφέραμε να αναβαθμιστεί το Κυπριακό, το οποίο για μια επταετία μετά το Crans Montana βρισκόταν σε μια κατάσταση ύφεσης και αδράνειας».

«Ήταν οι συντονισμένες μας προσπάθειες, οι οποίες ανέδειξαν εκ νέου το Κυπριακό στην κορυφή της ατζέντας του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Δεν είναι καθόλου ασήμαντο το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας όρισε Προσωπική Απεσταλμένη και μάλιστα δύο φορές για το Κυπριακό, ότι επανεκκίνησαν οι άτυπες συζητήσεις – και μεταξύ απευθείας των δύο ηγετών και στη συνέχεια σε διευρυμένη μορφή – και ότι σήμερα φαίνεται ότι υπάρχει ένα momentum σε σχέση με την εξέλιξη στο Κυπριακό», όπως είπε.

Ο υπουργός Εξωτερικών, αν και παραδέχθηκε ότι «δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ένα άλμα, το οποίο έγινε προς την κατεύθυνση της επίλυσης», τόνισε, ωστόσο, πως «είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι αυτή τη στιγμή έχουμε έναν προγραμματισμό, ένα χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα βήματα και ότι υπάρχει ένας κατάλογος από Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία είναι απολύτως αναγκαία, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα».

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, μάλιστα, «η αλήθεια είναι ότι είχε υπάρξει μια διάρρηξη εμπιστοσύνης για επτά χρόνια. Για εμάς, το πρώτο και σημαντικό βήμα ήταν να μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη αυτή. Προφανώς», προσέθεσε, «βοήθησε και το γεγονός ότι βελτιώθηκαν σχετικά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Υπάρχει μια πιο λειτουργική σχέση και αυτό προφανώς βοηθά στο να αναπτυχθεί η συζήτηση, έστω και με την άτυπη μορφή της».

«Αδιανόητο η Κύπρος να παραμένει διχασμένη»

Αναφερόμενος σε όσα διαδραματίσθηκαν το τελευταίο διήμερο, είπε ότι «είχαμε παραγωγικές συζητήσεις. Έγινε μια μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα για να προχωρήσουν με σταθερά βήματα οι συζητήσεις αυτές. Διαπιστώθηκε ότι σε τέσσερα από έξι κεφάλαια, τα οποία είχαμε θέσει ως πρώτα μέτρα στη Γενεύη τον Μάρτιο, όταν είχαμε και την πρώτη άτυπη συζήτηση σε διευρυμένη μορφή, είχαμε εξέλιξη, είχαμε θετικά νέα. Άρα, σε ένα ικανοποιητικό ποσοστό νομίζω ότι έχουν γίνει βήματα».

Και σημείωσε πως «στον κατάλογο αυτών των θετικών μέτρων προστέθηκαν 4 ακόμα κεφάλαια και συμφωνήθηκε το επόμενο διάστημα πρώτα οι δύο ηγέτες να βρεθούν εδώ στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον επόμενο Σεπτέμβριο, υπό τον Γενικό Γραμματέα, και στη συνέχεια, προς το τέλος του έτους, το τελευταίο τρίμηνο του έτους να υπάρξει και μια νέα πενταμερής».

«Θέλω να πω, για να είμαι εξαιρετικά σαφής και προς τους αδελφούς μας τους Κυπρίους, ότι η Ελληνική Κυβέρνηση έχει ανέκαθεν και σήμερα κατ’ εξοχήν ως πρώτη εθνική προτεραιότητα το Κυπριακό», υπογράμμισε ο Γιώργος Γεραπετρίτης, προσθέτοντας πως «η εθνική μας συνείδηση μας επιβάλλει ότι σε κάθε περίσταση θα επενδύουμε τη μεγαλύτερη προσπάθεια από οτιδήποτε άλλο στο να προχωρήσει η προσπάθεια για την επανένωση του νησιού, στο πλαίσιο των Αποφάσεων και Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών».

Παράλληλα, επισήμανε πως είναι «αδιανόητο στη σημερινή εποχή που υπάρχουν τόσες πολλές προκλήσεις, υπάρχουν τόσες ένοπλες συρράξεις, τόσοι διχασμοί, η Κύπρος να παραμένει διχασμένη. Θέλουμε η ενωμένη Κύπρος να αποτελέσει ένα σάλπισμα προς την ειρήνη και προς την ευημερία της περιοχής και του κόσμου. Και θα συνεχίσουμε με αμέριστη την προσπάθειά μας προς την κατεύθυνση αυτή».

Λιβύη: Δεν έχουμε καμία περίπτωση παραβίασης

Μιλώντας για τις τελευταίες κινήσεις της Λιβύης, η οποία κατέθεσε στον ΟΗΕ χάρτες Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, καταγγέλλοντας την Ελλάδα, ο υπουργός Εξωτερικών υπενθύμισε πως «τα ζητήματα ανακινήθηκαν τώρα, εξαιτίας μιας πρωτοβουλίας την οποία ανέλαβε η Ελληνική Κυβέρνηση. Ποια ήταν η πρωτοβουλία αυτή; Ήταν, πρώτον, να δημοσιοποιήσει έναν Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, ο οποίος κατελάμβανε τη δυνητική ελληνική υφαλοκρηπίδα, στο σύνολο της υφαλοκρηπίδας και της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Άρα, μια μεγάλη οριοθέτηση εκ μέρους της Ελλάδας, η οποία πλέον αποτελεί και μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου, διότι κοινοποιήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Και το δεύτερο, προσέθεσε, «ήταν ότι προκηρύξαμε οικόπεδα προς εκμετάλλευση, τα οποία είναι μέσα σε αυτή την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, κατόπιν ενδιαφέροντος, το οποίο εξέφρασε ένας αμερικανικός κολοσσός, η Chevron. Και αυτό νομίζω αποτελεί και μια ένδειξη για την εμπιστοσύνη που επιδεικνύει και η Chevron, αλλά και συνολικά η αμερικανική πολιτική σκηνή και η αγορά στην ελληνική Πολιτεία».

Ο κ. Γεραπετρίτης εξήγησε πως «σε αντίδραση της πρωτοβουλίας αυτής υπήρξαν κινήσεις, οι οποίες έγιναν εκ μέρους της Λιβύης. Οι κινήσεις αυτές ήταν η αποστολή ρηματικών διακοινώσεων στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, με τις οποίες ουσιαστικά οι Λίβυοι εξέφρασαν τη δική τους θέση σε σχέση με τα όρια της δικής τους Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Και βεβαίως, η συνεργασία για τη διερεύνηση πιθανών κοιτασμάτων».

«Θέλω να επισημάνω ότι εδώ υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα, το οποίο πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας. Ότι τα συμβόλαια, τα οποία δίνουν οι Λίβυοι δεν παραβιάζουν, από ό,τι τουλάχιστον φαίνεται σε πρώτη εμφάνιση, την ελληνική υφαλοκρηπίδα και την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Οι Λίβυοι, δηλαδή, φαίνεται να σεβάστηκαν τη μέση γραμμή, όπως την αντιλαμβάνεται η ελληνική Πολιτεία. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι ο καθένας μπορεί να έχει μια αντίληψη, η οποία μπορεί να είναι και μαξιμαλιστική για τη δυνητική υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη», υπογράμμισε, σημειώνοντας όμως πως «όλα κρίνονται στο πεδίο. Και η Λιβύη, τα συμβόλαια που έδωσε είναι εντός της δικής της ΑΟΖ, με βάση την αντίληψη της Ελλάδος. Άρα κάτω από τη μέση γραμμή, νοτίως της μέσης γραμμής, όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς. Άρα, δεν έχουμε καμία περίπτωση παραβίασης».

«Επιτυχείς οι συζητήσεις στη Λιβύη»

Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, επισημαίνοντας πως «εξαρχής ήταν άκυρο και ανυπόστατο», ενώ ως προς την επίσκεψή του στη Λιβύη, είπε πως είχε δύο σκέλη: «Επισκέφθηκα και την Τρίπολη και τη Βεγγάζη. Επισκέφθηκα στη Βεγγάζη τον στρατάρχη Χαφτάρ και είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με τον ίδιο και με τα μέλη της οικογένειάς του, τα οποία έχουν θεσμικό ρόλο. Και επισκέφθηκα επίσης και την Τρίπολη, όπου είχα συνομιλίες με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου, με τον πρωθυπουργό και με τον υπουργό Εξωτερικών. Άρα, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα και εμένα προσωπικά, είχα επαφές στο υψηλότερο επίπεδο».

Χαρακτήρισε τις συζητήσεις «επιτυχείς», διευκρινίζοντας πως «οι διακοινώσεις, οι οποίες είχαν σταλεί στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ήταν προγενέστερες των επισκέψεων, άρα δεν υπήρξε οποιαδήποτε μεταγενέστερη αντίδραση», ενώ υπογράμμισε πως και στην Τρίπολη και στη Βεγγάζη ήταν δύο μεγάλα θέματα, τα οποία συζήτησε: «Το ένα ήταν ακριβώς οι οριοθετήσεις. Εγώ είπα σε πάρα πολύ σαφείς όρους ότι η Ελλάδα, πρώτον, εμμένει στο Διεθνές Δίκαιο, δεν κάνει καμία υποχώρηση σε αυτό και δεύτερον, ότι θα ασκεί τα δικαιώματά της, χωρίς να λαμβάνει υπόψη αντιδράσεις, οι οποίες δεν είναι σύμφωνες με το Δίκαιο. Άρα, δεν πρόκειται να επιφυλαχθούμε και δεν πρόκειται να αποτραπούμε. Και καλέσαμε τη Λιβύη να ξεκινήσουμε συζητήσεις για να δούμε το κομμάτι των δικών μας οριοθετήσεων, χωρίς βεβαίως να έχουμε υπόψη μας άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες».

«Το δεύτερο θέμα, το οποίο είναι εξίσου σημαντικό», προσέθεσε ο κ. Γεραπετρίτης, «είναι το θέμα της παράτυπης μετανάστευσης», υποστηρίζοντας, μάλιστα, ότι μετά την επίσκεψή του στη Βεγγάζη «δεν έχουμε θέμα παράτυπων ροών πλέον», ενώ μίλησε για τον ρόλο που έπαιξε η απόφαση της κυβέρνησης να αποσταλούν πλοία του Πολεμικού Ναυτικού, έτσι ώστε να επιτηρούν στη θάλασσα νοτίως της Κρήτης, αλλά και η τροπολογία Πλεύρη, με την οποία ανεστάλη η αίτηση για άσυλο για τρεις μήνες.

Ελληνοτουρκικά: Καλές σχέσεις, χωρίς καμία απολύτως παραχώρηση στα εθνικά μας δίκαια

Ο Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας για το βελτιωμένο κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ανέφερε ότι «ήδη έχουν παραχθεί συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα», αναφέροντας ότι «έχουν ελαχιστοποιηθεί οι παραβιάσεις του Εθνικού Εναέριου Χώρου».

«Δεύτερον, έχουμε ελαχιστοποιήσει τις μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία. Μπορεί να παρατηρήθηκε το φαινόμενο της αύξησης ροών από τη Βόρεια Αφρική, αλλά οι ροές από την Τουρκία έχουν ελαχιστοποιηθεί. Και αυτό είναι κάτι, το οποίο δεν είναι ασήμαντο. Και θέλω να το συνδυάσω με το γεγονός ότι αντί να έχουμε μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία, αντιθέτως, με πρωτοβουλία δική μας, έχουμε εισαγάγει το μέτρο της γρήγορης θεώρησης εισόδου, τις ολιγοήμερες δηλαδή βίζες για Τούρκους πολίτες και τις οικογένειές τους να επισκέπτονται 12 ελληνικά νησιά. Θέλω να πω ότι το μέτρο αυτό έχει αποδώσει πολύ θετικά αποτελέσματα. Και αυτό είναι κάτι που εισπράττουμε από τις τοπικές κοινωνίες», προσέθεσε.

Και παρότι σημείωσε πως «τα ιστορικά βάρη του παρελθόντος πάντοτε ρίχνουν μια σκιά στις σχέσεις αυτές», επισήμανε πως «εκείνο το οποίο είπαμε, είναι ότι χωρίς να αποκλίνουμε από τις θέσεις μας, χωρίς καμία απολύτως παραχώρηση στα εθνικά μας δίκαια, στις εθνικές μας θέσεις, θα προσπαθήσουμε να έχουμε μια σχέση, η οποία θα μας επιτρέπει να μην έχουμε τουλάχιστον τα προβλήματα του παρελθόντος».