Cyberia στο Λονδίνο των 90s – Το πρώτο Cyber Cafe στον κόσμο την εποχή του ντίτζιταλ Big Bang και της techno

Είναι νωρίς το πρωί μιας Κυριακής στα τέλη του 1994, και περνάτε μέσα από τη Φιτζρόβια του κεντρικού Λονδίνου, με το αίμα σας να χτυπάει ακόμα δυνατά μέσα στο σώμα σας μετά από μια μακρά νύχτα στο κλαμπ Bagley’s.

Ο ήλιος ανατέλλει καθώς κατεβαίνετε. Πηγαίνετε σε παράδρομους που γνωρίζετε σαν την παλάμη σας. Αλλά το χέρι σας είναι σφραγισμένο με το λογότυπο του πάρτι. Και τα πόδια σας κρατάνε, δε σας κρατάνε.

Καφές, ναι, καφές. Καλή ιδέα. Ξαφνικά, βρίσκεστε έξω από ένα μπλε καφέ με τζαμαρία-γωνία.

Cyberia Cafe στα 90s

Καλώς ήρθατε στη Cyberia, το πρώτο internet cafe στον κόσμο

Μπαίνοντας μέσα στο μπλε καφέ είναι σαν να μπαίνετε σε έναν εξωγήινο κόσμο- παρέες από παιδιά των κλαμπ, φρικιά της τεχνολογίας και προγραμματιστές παιχνιδιών κάθονται μπροστά σε υπολογιστές, χαμένοι στην πρωτόγονη εκδοχή μιας εντελώς νέας, απόκοσμης πραγματικότητας.

Από το ταβάνι κρέμονται δαιδαλώδη καλώδια. Η ambient techno αντηχεί από τοίχο σε τοίχο. Ο καπνός του τσιγάρου γεμίζει τον αέρα.

Καλώς ήρθατε στη Cyberia, το πρώτο internet cafe στον κόσμο.

Τα οποία internet café –για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι- είναι βασικά καφετέριες με υπολογιστές.

Το Cyberia στο Εδιμβούργο 

Το διαδίκτυο βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα

Όλα ξεκίνησαν όταν η Eva Pascoe, μια Πολωνή φοιτήτρια πληροφορικής που ζούσε στο Λονδίνο, συναντήθηκε με τον Tim Berners Lee και άλλους μανιακούς και πρωτοπόρους του διαδικτύου στην αυγή της δεκαετίας του ’90.

«Ενδιαφερόμουν πολύ για τον κυβερνοφεμινισμό και ήθελα να καταλάβω πώς οι γυναίκες θα μπορούσαν να διεκδικήσουν την τεχνολογία», θυμάται η ίδια.

Το διαδίκτυο βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα. Τα διαβολικά αργά dial-up modems εμφανίστηκαν μόλις το 1992- ο Παγκόσμιος Ιστός ήταν όνειρο θερινής νυκτός μέχρι το 1993 και σχεδόν κανείς δεν είχε internet στο σπίτι του.

Αλλά δεν υπήρχε μόνο έλλειψη javascript- η Eva θυμάται ότι δεν υπήρχε ούτε καλή java.

«Δεν υπήρχαν καφετέριες στο Λονδίνο», λέει, κάτι που σήμερα φαίνεται γελοίο. «Μόνο υγρά κουτάλια και όλοι έπιναν τσάι. Ήθελα μια καφετέρια ευρωπαϊκού τύπου».

Με αισθητική σε στυλ Hackers και φουτουριστικά έπιπλα, βασίστηκε σε μια διάταξη σε σχήμα U που σήμαινε ότι οι επισκέπτες μπορούσαν να βλέπουν ο ένας τις οθόνες του άλλου

Photo: YouTube

Με αισθητική σε στυλ Hackers και φουτουριστικά έπιπλα

Συνδεόμενη με τους ομοϊδεάτες της πρωτοπόρους της υψηλής τεχνολογίας, τον  David Rowe και το αντρόγυνο Keith και Gené Teare, η Eva βρήκε ένα σημείο στη γωνία της Whitfield Street και εγκαινίασε εκεί το Cyberia το 1994.

Με αισθητική σε στυλ Hackers και φουτουριστικά έπιπλα, βασίστηκε σε μια διάταξη σε σχήμα U που σήμαινε ότι οι επισκέπτες μπορούσαν να βλέπουν ο ένας τις οθόνες του άλλου.

«Ήθελα οι γυναίκες να αισθάνονται ασφαλείς, επειδή πολλά πράγματα στο διαδίκτυο ήταν ύποπτα», εξηγεί.

Πολλοί από τους φίλους της Eva βοήθησαν – αρχιτέκτονες, εσωτερικοί σχεδιαστές, γραφίστες, εκδότες και ravers ανάμεσά τους.

Δείτε τις φωτό από το Cyberia που δημοσιεύθηκαν σε πρόσφατο άρθρο του Vice 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη VICE (@vice)

Cyberia και Άμις – Δύο κόσμοι χωριστά

Και μετά ήταν και η κοινότητα των Άμις στην Πενσυλβάνια. Η Eva έπρεπε να πετάξει εκεί για να διαπραγματευτεί για το domain name «Cyberia.com» που είχαν παραδόξως και εντελώς σουρεαλιστικά αγοράσει.

«Ήταν ένας κανονικός αχυρώνας με άμαξες αλόγων και έναν τοίχο με μόντεμ, καθώς λειτουργούσαν έναν πίνακα ανακοινώσεων και μια πρώιμη εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου. Προφανώς, υπήρχε πάντα μια οικογένεια που διοριζόταν για την τεχνική υποστήριξη», θυμάται η Eva.

Επιστρέφοντας στο Λονδίνο, το καφέ Cyberia έγινε γρήγορα hotspot. «Σχεδόν από τη στιγμή που ανοίξαμε, είχαμε τρεις ουρές γύρω από το τετράγωνο», λέει.

Είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς τώρα, αλλά πουθενά αλλού στον κόσμο δεν γινόταν αυτό που έκαναν εκείνοι. Ήταν το πρώτο cybercafe στον κόσμο. «Αν θέλατε να διαβάσετε τα email σας, ήμασταν το μοναδικό μέρος στην πόλη», λέει η Eva.

Cyberia στο Δουβλίνο, 1999

Οι ατίθασοι κυβερνοναύτες ήταν έτη φωτός μπροστά

Το brand Cyberia εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο, ανοίγοντας τελικά περίπου 20 καφετέριες, συμπεριλαμβανομένων υποκαταστημάτων στην Μπανγκόκ, το Παρίσι και το Ρότερνταμ.

Για μια φευγαλέα στιγμή έγινε σαν μια πιο σέξι εκδοχή της αυτοκρατορίας της Virgin του Richard Branson: υπήρχε η Cyberia Records, το Cyberia Channel (μια πρωτοποριακή υπηρεσία streaming), η Cyberia Payments, το περιοδικό Cyberia, μια εκπομπή Cyberia στην τηλεόραση του Ηνωμένου Βασιλείου – ακόμη και ένας γάμος Cyberia.

Δυστυχώς, το κτίριο είναι τώρα ένα fancy γαλλικό εστιατόριο. Ωστόσο, στα τέλη Σεπτεμβρίου έγινε ένα πάρτι για τα 30α γενέθλια της Cyberia, που πραγματοποιήθηκε σε μια παμπ ιδιοκτησίας του καλλιτέχνη Sam Smith στη γωνία από το παλιό κτίριο.

Σε μια αίθουσα εκδηλώσεων στον επάνω όροφο, οι βασικοί καινοτόμοι του καφέ έκαναν κουβέντα για τις καλές στιγμές και τον όχι και τόσο καλό καφέ.

Η ομοφωνία φαίνεται να είναι ότι αυτοί οι ατίθασοι κυβερνοναύτες – τώρα προγραμματιστές, σύμβουλοι και προγραμματιστές AI – ήταν έτη φωτός μπροστά από όλους τους άλλους.

Τόσο ο Bowie όσο και ο Jagger ήταν επισκέπτες του Cyberia -η Eva έμαθε κάποτε στην Kylie Minogue πώς να στέλνει email στο καφέ του Λονδίνου

H Eva Pascoe μιλάει για το Cyberia πολλά χρόνια μετά

Οι διάσημοι θαμώνες του Cyberia και η δημοκρατία του ίντερνετ

Εκτός από τους μουσικούς, οι οποίοι ήταν έτσι κι αλλιώς έτη φωτός μπροστά. «Μας τελείωσαν γρήγορα τα δικά μας χρήματα, αλλά ευτυχώς ο Maurice Saatchi και ο Mick Jagger μας υποστήριξαν, επειδή νοιάζονταν για την κοινή χρήση της μουσικής. Στην άλλη πλευρά του φάσματος ήταν ο David Bowie, ο οποίος ήθελε τα πάντα να βγαίνουν εκεί έξω για δειγματοληψία», λέει η Eva.

Τόσο ο Bowie όσο και ο Jagger ήταν επισκέπτες του Cyberia -η Eva έμαθε κάποτε στην Kylie Minogue πώς να στέλνει email στο καφέ του Λονδίνου.

Στο αποκορύφωμα του 1994 υπήρχε διάχυτη έκσταση στον αέρα και η Eva ήθελε να κάνει τα πάντα ανοιχτού κώδικα. «Ήταν όλα πολύ ουτοπικά. Πιστεύαμε ότι το διαδίκτυο θα έλυνε τα προβλήματα όλων. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να συνδέσουμε τους πάντες και θα είχαμε δημοκρατία για πάντα. Δεν εξελίχθηκε ακριβώς έτσι», λέει η Eva. Χωρίς πλάκα.

«Έξυπνος και παράξενος και διασκεδαστικός και ο καλύτερος εαυτός σου»

Ο Douglas Rushkoff, πρωτοπόρος του cyberpunk, του οποίου το βιβλίο Cyberia το 1994 πιθανότατα ενέπνευσε το όνομα του καφέ, κατέγραψε αυτή την αίσθηση. «Ήταν μια στιγμή που όλα έμοιαζαν πιθανά», λέει στον πρόλογο.

«Όταν μια ολόκληρη υποκουλτούρα -σαν ένα παιδί σε ένα rave που δοκιμάζει για πρώτη φορά την εικονική πραγματικότητα- είδε τις άγριες δυνατότητες του παντρέματος των τελευταίων τεχνολογιών υπολογιστών με τα πιο στενά κρατούμενα όνειρα και τις πιο αρχαίες πνευματικές αλήθειες» εξηγεί.

«Ήμασταν καλλιτέχνες και φοιτητές και άνθρωποι της αντικουλτούρας που δεν είχαμε την οικονομική δυνατότητα να αποκτήσουμε δικούς μας υπολογιστές. Βλέπαμε το δίκτυο ως χώρο παιχνιδιού: ένα μέρος όπου ήθελες να είσαι έξυπνος και παράξενος και διασκεδαστικός και ο καλύτερος εαυτός σου», λέει.

Ήταν επίσης κάτι συλλογικό. «Η μετάβαση στο διαδίκτυο ήταν ένα κοινωνικό φαινόμενο, τόσο εκεί έξω στον κυβερνοχώρο όσο και εδώ στον πραγματικό κόσμο.

»Ένα μέρος όπως το Cyberia cafe αισθανόταν και λειτουργούσε σαν το ίδιο το διαδίκτυο. Ο καφές, οι φίλοι, η ανταλλαγή πληροφοριών, οι τρικυμιώδεις συζητήσεις… ήταν όλα μέρος της ίδιας πολιτιστικής εμπειρίας» συμπληρώνει.

«Όπως και τα rave- τα δωρεάν πάρτι ήταν ενσωματωμένα στο κυβερνητικό κίνημα. «Πήγαινες σε ένα κυβερνοκαφέ για να σχεδιάσεις ένα φυλλάδιο για το rave, να επεξεργαστείς φράκταλς για προβολές ή να μπεις σε μια υπηρεσία ανακοινώσεων για να μάθεις πού θα γινόταν το επόμενο πάρτι. Και ήταν επίσης το μέρος όπου άφηνες το φυλλάδιο ή το σημείο του χάρτη για το επόμενο πάρτι σου», συνεχίζει ο Douglas.

Είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς τώρα, αλλά πουθενά αλλού στον κόσμο δεν γινόταν αυτό που έκαναν εκείνοι. Ήταν το πρώτο cybercafe στον κόσμο. «Αν θέλατε να διαβάσετε τα email σας, ήμασταν το μοναδικό μέρος στην πόλη»

Δείτε το σχετικό βίντεο 

Ο δικός τους «Παπαθεμελής»

Μετά τον νόμο του 1994 The Criminal Justice and Public Order Act, ο οποίος ουσιαστικά έθεσε εκτός νόμου το κίνημα του rave, η Eva και η συμμορία της μπήκαν στη μέση.

«Βγήκαμε από το δρόμο μας για να παρέχουμε υποστήριξη στα κλαμπ με συνδεσιμότητα και γεννήτριες».

Ωστόσο το rave συνεχίστηκε και στη Cyberia. «Είχαμε κάτι που λεγόταν Cyber Breakfast τις Κυριακές. Κατεβαίναμε από το διαμέρισμα στον επάνω όροφο και οι άνθρωποι έρχονταν στις έξι το πρωί από τα κλαμπ γύρω από το King’s Cross και σέρφαραν στο διαδίκτυο», θυμάται η Eva.

Βασικά, ένα after party με desktops.

Το τέλος της Cyberia

Το υποκατάστημα του Λονδίνου είχε επίσης το δικό του οπτικοακουστικό σκηνικό. «Είχαμε έναν φίλο που ζούσε στη Γκόα και έκανε DJing για ώρες ολόκληρες, από τις πέντε το πρωί μέχρι τις πέντε το απόγευμα. Βάζαμε σεντόνια στα παράθυρα και τοποθετούσαμε προβολές οπτικού υλικού. Ο κόσμος ενθουσιάζεται τώρα με τα AI animations, αλλά εγώ λέω, φίλε, το κάναμε τη δεκαετία του ’90!».

Το gaming έδωσε επίσης στην Cyberia ένα νέο επίπεδο. «Δημιουργήσαμε έναν χώρο κάτω από την Cyberia που ονομάζεται Subcyberia. Οι άνθρωποι έπαιζαν για ώρες», λέει η Eva (υπήρχε επίσης ένας χώρος εργασίας που ονομαζόταν Trancyberia στον δεύτερο όροφο).

Αλλά αυτή ήταν και η αρχή του τέλους της Cyberia.

Μέχρι το 2004, το 57% των ανθρώπων στο Ηνωμένο Βασίλειο είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο στο σπίτι. Η Cyberia έκλεισε στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι συνεργάτες της Eva την παραχώρησαν σε μια εταιρεία στην Κορέα, όπου τα PC bangs -καφέ διαδικτύου με επίκεντρο τα παιχνίδια- ήταν και είναι ακόμη εξαιρετικά δημοφιλή.

«Η δεκαετία του ’90 ήταν μια διαφορετική εποχή. Οι περισσότεροι από εμάς ήταν εκτός εαυτού. Η νεότερη γενιά δεν έχει αυτόν τον τρελό τρόπο ζωής που είχαμε εμείς», λέει η Eva.

Photo: YouTube

«Και το διαδίκτυο είναι ένας βόθρος από σκ@τά σήμερα»

«Αντ’ αυτού, είμαστε όλοι στο έλεος των φανατικών της Silicon Valley. Η κοινωνία έχει γίνει τόσο αυστηρή και αυτό δεν είναι καλό για τους ανθρώπους. Το πρώιμο διαδίκτυο αναγνώρισε ότι οι άνθρωποι είναι άνθρωποι 360 μοιρών με σκοτεινά και υπέροχα πράγματα.

»Τώρα μας έχουν στριμώξει στη γωνία στο διαδίκτυο με βάση τις ηθικές αξίες τριών ανθρώπων στη Νεμπράσκα», θρηνεί η Eva.

«Και το διαδίκτυο είναι ένας βόθρος από σκατά που δημιουργούνται από την τεχνητή νοημοσύνη».

Πειρατές του κυβερνοχώρου που προσπάθησαν να αλλάξουν τον κόσμο

«Το διαδίκτυο ήταν ένα ταξίδι σε ένα μέρος όπου οι κανόνες της πραγματικότητας ήταν διαφορετικοί. Καλύτεροι. Αλλά το να ζεις στο διαδίκτυο, στο πάντα επίκαιρο τοπίο των αλγόριθμων που προγραμματίζουν τη συμπεριφορά μας… Αυτό είναι βέβαιο ότι θα είναι ένα κακό ταξίδι» λέει ο Douglas

Πίσω στο πάρτι της Cyberia, η Eva προκαλεί θολές αναμνήσεις με μια προβολή διαφανειών από τις πιο ηδονιστικές στιγμές του καφέ. «Το διαδίκτυο δεν ήταν απλώς κωδικοποίηση, ήταν μια ολόκληρη κουλτούρα. Ήταν ένας τρόπος ζωής», λέει και οι κανάτες με τη μπύρα Taddy σπρώχνονται στον αέρα από δακρυσμένους πειρατές του κυβερνοχώρου που προσπάθησαν να αλλάξουν τον κόσμο.

*Με στοιχεία από vice.com | Αρχική Φωτό: H Eva Pascoe, ιδιοκτήτρια του Cyberia / Photo: YouTube