μινσκ

Με τις μάχες στην ανατολική Ουκρανία να μαίνονται και το διπλωματικό πεδίο να μην καλλιεργεί πολλές ελπίδες για διέξοδο, οι ηγέτες Ρωσίας, Ουκρανίας, Γαλλίας και Γερμανίας θα συναντηθούν τελικά στο Μινσκ. Ακόμη και η ίδια η συνάντηση ήταν μετέωρη μέχρι την τελευταία στιγμή, την ώρα που η γαλλογερμανική πρωτοβουλία αναφέρεται στην Ευρώπη ως «μία από τις τελευταίες ευκαιρίες» για την ουκρανική κρίση.

Η κατάσταση στο έδαφος της ανατολικής Ουκρανίας δείχνει ακόμη και τα ξημερώματα της Τετάρτης πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη συμφωνίας για εκεχειρία στην τετραμερή συνάντηση που προγραμματίζεται για την ίδια ημέρα στο Μινσκ: Όλμος χτύπησε το πρωί σταθμό λεωφορείων στο Ντονέτσκ, στοιχίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον ένα άτομο. Οι συγκρούσεις είχαν συνεχιστεί αμείωτες και τις βραδινές ώρες -ενδιάμεσες αναφορές περί συμφωνίας για παύση πυρός διαψεύστηκαν από τις εξελίξεις.

Την ανάγκη πολιτικής λύσης στην Ουκρανία, ώστε να τελειώσει η αιματοχυσία τόνισαν ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Μπαράκ Ομπάμα κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας, το βράδυ της Τρίτης. Ιδιαίτερα κρίσιμη θεωρείται η Σύνοδος που θα γίνει στο Μινσκ την Τετάρτη, παρουσία των προέδρων Γαλλίας, Ρωσίας, Ουκρανίας και της καγκελαρίου Μέρκελ.

Επιχείρηση εναντίον θέσεων των φιλορώσων γύρω από τη Μαριούπολη έχουν ξεκινήσει οι ουκρανικές δυνάμεις, σύμφωνα με το Κίεβο. Οι συγκρούσεις στην υπόλοιπη ανατολική Ουκρανία συνεχίζονται, με τους φιλορώσους να μιλούν για προέλαση στο Ντεμπαλτσέβε βόρεια του Ντονέτσκ -συνθέτοντας ένα δύσκολο σκηνικό για τη γαλλογερμανική πρωτοβουλία με στόχο την ειρήνευση, την ώρα που οι προσπάθειες επικεντρώνονται στο να πραγματοποιηθεί η τετραμερής στο Μινσκ.

Χαρακτηρίζοντας «λυπηρή» την στάση της Δύσης απέναντι στη Ρωσία σε σχέση με την ουκρανική κρίση, το Κρεμλίνο λέει πως η συζήτηση για στρατιωτικό εξοπλισμό στο Κίεβο και νέες κυρώσεις «στοχεύει σε αποσταθεροποίηση» και υποστηρίζει πως η ίδια «ενδιαφέρεται για επίλυση». Την ίδια στιγμή, ενώ γίνονται προετοιμασίες με στόχο να πραγματοποιηθεί η τετραμερής συνάντηση στο Μινσκ, οι ρωσικές δυνάμεις προχωρούν σε στρατιωτικά γυμνάσια στην Κριμαία.

Ενώ η συνάντηση που επιδιώκεται στο Μινσκ για διέξοδο στην ουκρανική κρίση είναι ακόμη στον αέρα, το Βερολίνο διαμηνύει -μετά τις ανάλογες αναφορές και από το Παρίσι- πως εάν δεν υπάρξει συμφωνία τώρα, η σύγκρουση θα κλιμακωθεί και θα περάσει «στο επόμενο στρατιωτικό επίπεδο». Οι περισσότεορι στην ΕΕ παραμένουν αντίθετοι σε αποστολής όπλων, όμως ο γερμανός ΥΠΕΞ φτάνει στο σημείο να προειδοποιήσει πως ναυάγιο της γαλλογερμανικής προσπάθειας «σίγουρα θα φέρει στη συζήτηση και στην Ευρώπη το ζήτημα αποστολής εξοπλισμών».

«Κανείς δεν μίλησε στον πρόεδρο με τελεσίγραφα, και δεν θα μπορούσε ακόμη κι αν το ήθελε» διαμηνύει το Κρεμλίνο εν μέσω φημολογίας που θέλει την Άνγκελα Μέρκελ να προειδοποίησε τον Βλ.Πούτιν με νέες κυρώσεις εάν δεν συμφωνήσει στην νέα ειρηνευτική πρωτοβουλία. Ο ίδιος ο Πούτιν κατηγορεί εκ νέου τη Δύση ότι πυροδότησε την κρίση στην Ουκρανία, ενώ ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί η τετραμερής της Τετάρτης στο Μινσκ. Στον «πάγο» εν αναμονή των εξελίξεων μπαίνουν πρόσθετες κυρώσεις της ΕΕ. Με τον Ομπάμα συναντάται η Μέρκελ...

Στο τραπέζι του Μινσκ στοχεύουν να βρεθούν ξανά Ρωσία και Ουκρανία μαζί με τις ηγεσίες Γαλλίας και Γερμανίας, με φόντο την γαλλογερμανική πρωτοβουλία για αναζήτηση διεξόδου ενώ η κατάσταση στην ανατολική Ουκρανία έχει αναζωπυρωθεί. Η απόφαση για την προετοιμασία της τετραμερούς ελήφθη στην τηλεφωνική συνομιλία της Κυριακής μεταξύ των τεσσάρων ηγετών. «Η συνάντηση θα γίνει εάν καταφέρουμε να έχουμε συμφωνήσει μέχρι τότε στις θέσεις μας», λέει η Μόσχα.

Αλληλοκατηγορίες και αίσθημα απέλπιδας προσπάθειας για σύγκλιση: Το φετινό Συνέδριο για τη Διεθνή Ασφάλεια στο Μόναχο δεν δίνει παρά ελάχιστες ελπίδες για υπέρβαση στην ουκρανική κρίση, με τις ομιλίες να σχηματίζουν εικόνα που θα ταίριαζε ίσως περισσότερο στις δεκαετίες του Ψυχρού Πολέμου. Ούτε το Βερολίνο, που μαζί με το Παρίσι πήρε πρωτοβουλία για νέα συμφωνία στη βάση του Μινσκ, δεν κρύβει την αβεβαιότητά του για την έκβαση της προσπάθειας, ενώ Ολάντ, Μέρκελ, Πούτιν και Ποροσένκο στοχεύουν σε συνάντηση στο Μινσκ την Τετάρτη.

Μικρή πρόοδος σημειώθηκε στις συνομιλίες ανάμεσα στη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ και τον ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι ηγέτες συμφώνησαν να συνομιλήσουν τηλεφωνικά ξανά την Κυριακή -με τη συμμετοχή και του ουκρανού προέδρου- στη βάση μιας πρότασης ειρηνευτικού σχεδίου.

Διακόπηκαν λίγες ώρες μετά την έναρξή τους οι συνομιλίες μεταξύ του Κιέβου και των φιλορώσων αυτονομιστών που είχαν ξεκινήσει στο Μινσκ, με τη συμμετοχή της Ρωσίας και του ΟΑΣΕ και στόχο μια νέα συμφωνία εκεχειρίας. Με φόντο τη νέα κλιμάκωση, οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν κατηγορίες για την ευθύνη της αθέτησης της εκεχειρίας, παρά την οποία ο αριθμός των νεκρών στην ανατολική Ουκρανία έχει πολλαπλασιαστεί. Τηλεφωνική συνομιλία Πούτιν-Μέρκελ-Ολάντ.

«Τορπιλίστηκαν» πριν καν αρχίσουν οι προγραμματισμένες συνομιλίες στο Μινσκ προς επανέναρξη της ειρηνευτικής διαπραγμάτευσης εξαιτίας της σοβαρής κλιμάκωσης στο μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας. Τουλάχιστον 12 πολίτες έχασαν τη ζωή τους την Παρασκευή -οι πέντε σε κέντρο διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας στο Ντονέτσκ- με το Κίεβο και το φιλορώσους αυτονομιστές να αλληλοκατηγορούνται για τις οβίδες που σκότωσαν αμάχους. Συγκρούσεις για τον έλεγχο της στρατηγικής πόλη Ντεμπαλτσέβε.

Ενώ οι Βρυξέλλες συνεδριάζουν για την στάση τους απέναντι στη Ρωσία, και στο κάδρο έχει μπει και η δυσφορία που έχει εκφράσει η Αθήνα, ο γερμανός αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ Γκάμπριελ ανέφερε ότι «φυσικά και κανείς δεν θέλει σκληρότερες κυρώσεις, όμως η Μόσχα πρέπει να τηρήσει τις συμφωνίες του Μινσκ». Δύσκολο το ζήτημα μεταξύ των «28», με τις ανατολικές χώρες να κρατούν την ισχυρότερη στάση και την Πολωνία να προσέρχεται ζητώντας άμεσα περισσοτερα μέτρα.

Μέχρι τα μεσάνυχτα κράτησε στο Βερολίνο η τετραμερής συνεδρίαση των ΥΠΕΞ Ρωσίας, Ουκρανίας, Γερμανίας και Γαλλίας για την αναζωπυρωθείσα κρίση στην ανατολική Ουκρανία, και στο τέλος της υπήρξε μία κάποια συνεννόηση: Ρωσία και Ουκρανία κατέληξαν σε συμφωνία για να αρχίσει να υλοποιείται η σύσταση ζωνών ασφαλείας χωρίς βαρύ οπλισμό. «Μπορεί να μην είναι εντυπωσιακή υπέρβαση, αλλά είναι πρόοδος» λέει για την έκβαση των συνομιλιών το Βερολίνο.

Ο γενικός γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ ζήτησε την Τετάρτη από την κυβέρνηση της Ρωσίας να πάψει να παρέχει υποστήριξη στους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία.

Συνεχίζεται σήμερα, Σάββατο, η μαζική ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Κιέβου και φιλορώσων αυτονομιστών που ξεκίνησε στο πλαίσιο συμφωνίας που επετεύχθη στο Μινσκ της Λευκορωσίας. Την Παρασκευή οι δύο πλευρές προχώρησαν σε ανταλλαγή εκατοντάδων κρατουμένων σε πόλη κοντά στο Ντονέτσκ, υπό την επίβλεψη εκπροσώπων του ΟΑΣΕ.

Ξεκίνησε πριν από λίγο η διαδικασία ανταλλαγής εκατοντάδων αιχμαλώτων στο πλαίσιο συμφωνίας στην οποία κατέληξαν ουκρανική κυβέρνηση και φιλορώσοι αυτονομιστές την Τετάρτη στις διαπραγματεύσεις στο Μινσκ. Συνολικά αναμένεται να ανταλλαγούν 222 φιλορώσοι αυτονομιστές με 150 Ουκρανούς, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά από τις δύο πλευρές.

Ο νέος, αποφασιστικής σημασίας, γύρος των ειρηνευτικών συνομιλιών που θα καθορίσει το μέλλον των αυτονομιστικών περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας δεν θα γίνει σήμερα, Παρασκευή, στο Μινσκ, όπως προβλεπόταν αρχικά, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Λευκορωσίας.

Επανερχόμενη στις καταγγελίες για εμπλοκή ουκρανικού μαχητικού αεροσκάφους στην κατάρριψη του Boeing 777 της Malaysia Airlines στα εδάφη που ελέγχουν οι αυτονομιστές, η Ρωσία υποστηρίζει ότι έχει στη διάθεσή της μάρτυρα -ουκρανό στρατιωτικό που αυτομόλησε- ο οποίος κατονομάζει πιλότο ουκρανικού μαχητικού Su-25 που φέρεται να εκτόξευσε πύραυλο αέρος-αέρος σε λάθος αεροσκάφος. Διαψεύδει το Κίεβο. Επαναλαμβάνονται την ίδια στιγμή στο Μινσκ οι συνομιλίες αυτονομιστών-ουκρανικής κυβέρνησης.

Οι φιλορώσοι των ουκρανικών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ αναφέρουν πως έχει προγραμματιστεί νέα συνάντηση της «Ομάδας Επαφής» με το Κίεβο στο Μινσκ της Λευκορωσίας για την Τετάρτη. Οι συνομιλίες στο Μινσκ είχαν καταλήξει σε συμφωνίες για προσωρινή εκεχερία, οι οποίες δεν τηρήθηκαν μεν αλλά έχουν συντελέσει σε σχετική μείωση της έντασης στις δύο ουκρανικές επαρχίες.

Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των φιλορώσων αυτονομιστών και του Κιέβου θα διεξαχθούν στο Μινσκ την προσεχή Τετάρτη και Παρασκευή, ανακοίνωσε το βράδυ της Τετάρτης ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τους Βλαντιμίρ Πούτιν, Άνγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ.

Τηλεφωνική επικοινωνία με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τον ομόλογό του της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο από τους οποίους ζήτησαν να συνεχίσουν τις συνομιλίες με σκοπό να «μην χάνουμε χρόνο», είχαν οι Φρανσουά Ολάντ και Ανγκελα Μέρκελ, όπως ανακοίνωσε η γαλλική προεδρία.

Το Κίεβο μιλά για την πρώτη ημέρα χωρίς θύματα μεταξύ ουκρανών στρατιωτών ή αμάχων από την έναρξη της κρίσης με τους φιλορώσους ενόπλους σε Ντονέτσκ και Λουχάνσκ, τρεις ημέρες αφού τέθηκε σε εφαρμογή η νέα εκεχειρία. Οι προηγούμενες συμφωνίες για κατάπαυση πυρός είχαν επανειλημμένα αποδειχθεί κενό γράμμα. Την ίδια ώρα, η Μόσχα αναφέρει πως συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για να συμφωνηθεί το πρόγραμμα των νέων συνομιλιών στο Μινσκ.

Για θάνατο τριών ουκρανών στρατιωτών σε επίεθση φιλορώσων ενόπλων το τελευταίο 24ωρο μιλά το Κίεβο, παρά την έναρξη της νέας εκεχειρίας με την «Ημέρα της Σιγής». Την ίδια ώρα, οι φιλορώσοι αναφέρουν ότι αποσύρουν μέσα του πυροβολικου μεγάλου διαμετρήματος από το Ντονέτσκ ενώ η διπλωματική κινητικότητα επικεντρώνεται γύρω από την προετοιμασία νέας συνάντησης στο Μινσκ.

Το Κίεβο ανακοίνωσε πως αναστέλλει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στις ανατολικές επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ για την «ημέρα της σιγής» των όπλων, προειδοποιώντας όμως πως θα αντιδράσει εάν επιτεθούν οι φιλορώσοι. Την ίδια ώρα, η Μόσχα προαναγγέλλει νέα συνάντηση στο Μινσκ με στόχο συμφωνία για οριστική παύση πυρός.