Φόβοι ότι οι ΗΠΑ θα σαμποτάρουν την COP30 παρά την απουσία τους

Οι κυβερνήσεις που στέλνουν εκπροσώπους τους στη φετινή σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα (COP30) ετοιμάζονται για το ενδεχόμενο να προσπαθήσει η κυβέρνηση Τραμπ να υπονομεύσει τις συνομιλίες, παρά την ηχηρή απουσία αμερικανών αξιωματούχων.

Ο Λευκός Οίκος έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα στείλει υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία στη σύνοδο, σημειώνοντας ότι ο Τραμπ έκανε σαφές τις απόψεις του τον Σεπτέμβριο στη Γενική Συνεύλευση του ΟΗΕ, όπου δήλωσε ότι η κλιματική αλλαγή είναι «η μεγαλύτερη απάτη» του κόσμου.

Παρόλα αυτά, οι ΗΠΑ διατηρούν το δικαίωμα να στείλουν ανά πάσα στιγμή διαπραγματευτές στην COP30, η οποία θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 10-21 Νοεμβρίου στο Μπέλεμ τη Βραζιλίας, δίπλα στο τροπικό υγρό δάσος του Αμαζονίου. Ο Τραμπ ξεκίνησε τη διαδικασία αποχώρησης των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού, όμως αυτό θα συμβεί επίσημα τον Ιανουάριο.

Ορισμένες κυβερνήσεις μπορεί να αυτολογοκριθούν για τον φόβο αντιποίνων ακόμα και αν οι ΗΠΑ απουσιάζουν από την COP30

Τρεις ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters ότι η ΕΕ προετοιμάζεται για διάφορα σενάρια, στα οποία οι ΗΠΑ είτε παραμένουν εκτός συνομιλιών, είτε συμμετέχουν και επιχειρούν να μπλοκάρουν συμφωνίες, είτε διοργανώνουν παράλληλες πρωτοβουλίες για να καταδικάσουν τις κλιματικές πολιτικές.

Στην COP30 θα δοκιμαστεί η θέληση των ηγετών να εντείνουν τις προσπάθειες κατά της παγκόσμιας θέρμανσης, παρά την αντίθεση των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν απελευθερώσει στην ατμόσφαιρα περισσότερο CO2 από οποιαδήποτε άλλη χώρα.

Η ανησυχία ορισμένων κυβερνήσεων εντάθηκε αφότου η κυβέρνηση Τραμπ παρενέβη τον περασμένο μήνα προκειμένου να μπλοκάρει συμφωνία του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας (IMO) για χρέωση των εκπομπών άνθρακα στα πλοία.

Μετά τις αμερικανικές απειλές για πρόσθετους δασμούς και περιορισμούς βίζας, αρκετές χώρες απέσυραν την υποστήριξή του και η εφαρμογή του μέτρου αναβλήθηκε για έναν χρόνο.

«Το γεγονός ότι μια χώρα απειλεί με διάφορα μέτρα τόσο εναντίον άλλων χωρών αλλά και εναντίον διαπραγματευτών, όπως είδαμε στη διαδικασία του IMO… με ανησυχεί» δήλωσε στο Reuters ο νορβηγός υπουργός κλίματος Αντρέας Μπιέλαντ Έρικσεν.

Πιέσεις

Ένας από τους ευρωπαίους αξιωματούχος δήλωσε ότι προτεραιότητα των κυβερνήσεων είναι να κρατήσουν ενωμένη την COP30 από τυχόν παρεμβάσεις των ΗΠΑ.

Ανησυχούν όμως ότι η απειλή της Ουάσιγκτον για δασμούς και περιορισμούς βίζας μπορεί να τρομάξουν ορισμένες χώρες και να τις αποτρέπουν από το να υποστηρίξουν τις διαπραγματεύσεις της συνόδου.

«Αν εφαρμόσουν τις ίδιες τακτικές, θα έλεγα ότι υπάρχει μηδενική πιθανότητα να συνασπιστούμε ως αντίδραση γύρω από τη Συμφωνία του Παρισιού» είπε, αναφερόμενος στον διεθνή στόχο να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας έως τέλη του αιώνα στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Στις ΗΠΑ, ορισμένοι Δημοκρατικοί πολιτικοί κάλεσαν τις κυβερνήσεις να μην υποκύψουν στις πιέσεις Τραμπ.

«Αν επιτρέψετε σε αυτή την κυβέρνηση να σας εκφοβίσει, θα καταλάβει όλα τα εδάφη που της παραχωρείτε και μετά θα επιστρέψει για να πάρει κι άλλα» δήλωσε ο γερουσιαστής Σέλντον Ουάιτχαους της περιβαλλοντικής επιτροπής της Γερουσίας.

Φέτος, διπλωμάτης νησιωτικού κράτους δήλωσε στο Reuters ανήσυχος ότι ορισμένες κυβερνήσεις μπορεί να αυτολογοκριθούν για τον φόβο αντιποίνων ακόμα και αν οι ΗΠΑ απουσιάζουν από την COP30.

Τη θέση των ΗΠΑ καταλαμβάνει στο μεταξύ η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, η χώρα με τις μεγαλύτερες ετήσιες εκπομπές άνθρακα. Η χώρα έχει συμφέρον να συνεχιστεί η πράσινη μετάβαση, δεδομένου ότι κυριαρχεί στην κατασκευή συστημάτων χαμηλού άνθρακα, από φωτοβολταϊκά πάνελ μέχρι μπαταρίες.

Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών επανέλαβε τη στήριξη του Πεκίνου στην πολυμερή συνεργασία.

Οι κλιματικές πολιτικές που επηρεάζουν το εμπόριο θα μπορούσαν να προκαλέσουν την αντίδραση της Ουάσιγκτον. Για παράδειγμα, τυχόν σχέδια για σταδιακή εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων, όπως είχε αποφασιστεί στην COP28, πιθανότατα θα περιέπλεκε τις σχέσεις με την ΕΕ, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και άλλες χώρες που έχουν υπογράψει συμφωνίες για αγορές αμερικανικού αερίου και πετρελαίου.