Οι μεγάλοι έρωτες του Μάριο Βαργκάς Λιόσα – Η θεία του Τζούλια, η ξαδέλφη του Πατρίσια και η κοσμική Ισαβέλ

Ο σύντομος και θυελλώδης γάμος του Ερνέστο Βαργκάς και της Ντόρα Λιόσα άφησε ανεξίτηλο σημάδι στον μοναχογιό τους, τον Μάριο Βαργκάς Λιόσα. Οι γονείς του συγγραφέα χώρισαν πεντέμισι μήνες μετά το γάμο τους, πριν καν γεννηθεί το παιδί.

Ο μικρός Μάριο μεγάλωσε με την οικογένεια της μητέρας του, πιστεύοντας ότι ο πατέρας του είχε πεθάνει. Πολύ αργότερα, όταν είχε ήδη γκρίζα μαλλιά, ο νομπελίστας κατάλαβε τον λόγο για τον αποτυχημένο γάμο των γονιών του: την αγανάκτηση και το κοινωνικό κόμπλεξ.

«Επειδή ο Ερνέστο Βάργκας, παρά το λευκό του δέρμα, τα ανοιχτόχρωμα μάτια του και την όμορφη φιγούρα του, ανήκε -ή ένιωθε ότι ανήκε, που είναι το ίδιο πράγμα- σε μια οικογένεια κοινωνικά κατώτερη από εκείνη της συζύγου του» αποκάλυψε στα απομνημονεύματά του, με τίτλο «Το ψάρι στο νερό», που εκδόθηκαν το 1993.

Ο έρωτας με τη «θεία Τζούλια»

Με αυτό το υπόβαθρο, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Βαργκάς Λιόσα αναζήτησε την αγάπη μέσα στην ίδια του την οικογένεια. Το 1955, σε ηλικία 19 ετών, γνώρισε την Τζούλια Ουρκίντι, την αδελφή της θείας του Όλγα, την οποία θυμόταν από την παιδική του ηλικία.

Η «θεία Τζούλια», όπως την αποκαλούσε, ήταν δώδεκα χρόνια μεγαλύτερή του, είχε πάρει πρόσφατα διαζύγιο και επισκεπτόταν τη Λίμα για να περάσει μερικές εβδομάδες διακοπές με την οικογένειά της.

Ο συγγραφέας, ο οποίος βρισκόταν στο τρίτο έτος του πανεπιστημίου, ερωτεύτηκε αυτή την ώριμη γυναίκα με την ψηλή, χαριτωμένη φιγούρα, τη βραχνή φωνή και το εγκάρδιο γέλιο.

Οι γονείς του Μάριο Βαργκάς Λιόσα

Ο γάμος και η πρόποση με Coca-Cola

Το ζευγάρι κράτησε τη σχέση του μυστική για αρκετούς μήνες. Όταν η οικογένεια το ανακάλυψε, ο Ερνέστο Βαργκάς απείλησε να πυροβολήσει τον γιο του και τον προέτρεψε να λύσει την κατάσταση.

Ο νεαρός Μάριο, ο οποίος μόλις είχε δημοσιεύσει κάποιες ιστορίες σε λογοτεχνικά περιοδικά, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι έπρεπε να νομιμοποιήσει τη σχέση του με την Ουρκίντι.

Θεία και ανιψιός κλέφτηκαν και παντρεύτηκαν κρυφά στην πόλη Grocio Prado, στις περουβιανές ακτές. Ο δήμαρχος του Grocio, ένας ψαράς και ένας κάτοικος της περιοχής λειτούργησαν ως μάρτυρες. Οι νεόνυμφοι, χωρίς χρήματα ή υποστήριξη από τους συγγενείς τους, γιόρτασαν το γάμο τους κάνοντας πρόποση με Coca-Cola.

«…αυτό το αρχικό πάθος είχε ξεθωριάσει»

Πίσω στη Λίμα, οι οικογένειες Βαργκάς και Λιόσα προσπάθησαν να τους χωρίσουν. Το ζευγάρι μετακόμισε στο Παρίσι, όπου συνέχισε τις σπουδές και τη συγγραφή. Τότε άρχισε να αναρωτιέται αν ο γάμος του ήταν βιαστικός.

«Όχι επειδή η Τζούλια κι εγώ δεν τα πηγαίναμε καλά, γιατί δεν είχαμε περισσότερες διαφωνίες από κάθε συνηθισμένο παντρεμένο ζευγάρι, και η αλήθεια είναι ότι η Τζούλια με βοηθούσε στη δουλειά μου και, αντί να την εμποδίζει, ενθάρρυνε τη λογοτεχνική μου κλίση.

»Αλλά επειδή αυτό το αρχικό πάθος είχε ξεθωριάσει και είχε αντικατασταθεί από μια οικιακή ρουτίνα και μια υποχρέωση που, κατά καιρούς, άρχισα να αισθάνομαι σαν σκλαβιά» θα θυμηθεί ο συγγραφέας στα απομνημονεύματά του.

«Ο χρόνος, αντί να μειώνει το ηλικιακό χάσμα, το δραματοποιούσε μέχρι που η σχέση μας έγινε τεχνητή».

Θεία και ανιψιός κλέφτηκαν και παντρεύτηκαν κρυφά στην πόλη Grocio Prado, στις περουβιανές ακτές

Βαργκάς Λιόσα και «θεία Τζούλια»

Χώρισε τη θεία για να παντρευτεί την ξαδέρφη

Οι προβλέψεις του κατέληξαν να επαληθευτούν. Η ρομαντική ένωση τελειώσε το 1961, όταν ο Βαργκάς Λιόσα γνώρισε την ξαδέλφη του, Πατρίσια Λιόσα Ουρκίντι, κόρη της θείας και του θείου του, Λούτσιο και Όλγα, στο Παρίσι.

Εκείνος ήταν 25 ετών και τελείωνε το πρώτο του μυθιστόρημα, Η Ώρα του Ήρωα, ενώ εκείνη ήταν μόλις 16 ετών και παρακολουθούσε μαθήματα γαλλικής κουλτούρας στη Σορβόννη. Η Πατρίσια και η αδελφή της, Ουάντα, πέρασαν ένα χρόνο στο σπίτι του Βαργκάς Λιόσα και της Τζούλια Ουρκίντι στην περιοχή της Στρατιωτικής Σχολής, στο Champ de Mars.

Λιγότερο από τρία χρόνια αργότερα, ο συγγραφέας χώρισε από τη «θεία Τζούλια» για να παντρευτεί την εξαδέλφη του Πατρίσια.

Το μυθιστόρημα του Βαργκάς Λιόσα και η απάντηση της «θείας Τζούλια»

Η ιστορία αυτής της σχέσης έχει δύο λογοτεχνικές εκδοχές. Το 1977, ο Βαργκάς Λιόσα δημοσίευσε το μυθιστόρημα «Η Θεία Τζούλια και ο Γραφιάς», ένα μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τη δική του ερωτική ιστορία. Το 1983, η «θεία Τζούλια απάντησε με το βιβλίο «Τι δεν είπε ο Varguitas», μια εξομολογητική ιστορία που απεικονίζει τις ατυχίες της ζωής μαζί με έναν αδιόρθωτο γυναικά.

«Αυτές οι ιστορίες συμβαίνουν κάθε μέρα, σε όλο τον κόσμο. Δεν ήμουν η μόνη, η πρώτη, ούτε θα είμαι η τελευταία γυναίκα που έζησε ανάμεσα στον παράδεισο και την κόλαση στην προσπάθειά της να σώσει έναν έρωτα που υπήρχε μόνο γι’ αυτήν» δήλωσε η Ουρκίντι στο βιβλίο της.

Ο Βαργκάς Λιόσα εξήγησε: «Φυσικά, και στις δύο ιστορίες υπάρχουν περισσότερες επινοήσεις, παραποιήσεις και υπερβολές παρά αναμνήσεις, και όταν τις έγραφα, δεν είχα ποτέ την πρόθεση να είμαι ανέκδοτα πιστός σε γεγονότα και ανθρώπους που συνέβησαν πριν και δεν είχαν σχέση με το μυθιστόρημα».

Και πρόσθεσε: «Και στις δύο περιπτώσεις, όπως και σε ό,τι έχω γράψει, ξεκίνησα από εμπειρίες που είναι ακόμα ζωντανές στη μνήμη μου και διεγείρουν τη φαντασία μου, και φαντασιώθηκα κάτι που αντανακλά αυτά τα υλικά εργασίας με πολύ άπιστο τρόπο.

»Τα μυθιστορήματα δεν γράφονται για να αφηγηθούν την ιστορία της ζωής, αλλά για να τη μεταμορφώσουν, προσθέτοντας κάτι σε αυτήν».

Η ρομαντική ένωση τελειώσε το 1961, όταν ο Βαργκάς Λιόσα γνώρισε την ξαδέλφη του, Πατρίσια Λιόσα Ουρκίντι, κόρη της θείας και του θείου του, Λούτσιο και Όλγα, στο Παρίσι

Βαργκάς Λιόσα, «θεία Τζούλια» και ξαδέρφη Πατρίσια.

Η έντονη διαφωνία με τον φίλο του, Γκαμπρέλ Γκαρσία Μάρκες

Ο Μάρια Βαργκάς και η Πατρίσια Λιόσα παντρεύτηκαν τελικά και πέρασαν τα πρώτα τους χρόνια στο Παρίσι, όπου έγιναν φίλοι με τον Χιλιανό συγγραφέα και διπλωμάτη Χόρχε Έντουαρντς, τον γεννημένο στη Λίμα αφηγητή Χούλιο Ραμόν Ριμπέιρο, τον Πάμπλο Εσκομπάρ και μέλη της λατινοαμερικάνικης Gauche Divine της εποχής.

Απέκτησαν τρία παιδιά: τους Αλβάρο, που γεννήθηκε το 1966, Γκονζάλο, το 1967, και Μοργκάνα, το 1974. Ο γάμος είχε τα σκαμπανεβάσματά του. Δύο χρόνια μετά τη γέννηση της Μοργκάνα, ο Βαργκάς Λιόσα είχε μια έντονη διαφωνία με τον φίλο του, Γκαμπρέλ Γκαρσία Μάρκες.

Κανείς από τους δύο δεν εξήγησε τον λόγο, αλλά όσοι βρίσκονται κοντά στον νομπελίστα υποστηρίζουν ότι η Πατρίσια θα μπορούσε να είναι η αιτία.

«Η ξαδέρφη με τη μυτούλα…»

Στην τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ το 2010, ο Βαργκάς Λιόσα έκλαψε από συγκίνηση όταν αναφέρθηκε στην ξαδέρφη και τη σύζυγό του. «Το Περού είναι η Πατρίσια, η ξαδέλφη με τη μυτούλα και τον αδάμαστο χαρακτήρα, την οποία είχα την τύχη να παντρευτώ πριν από 45 χρόνια», είπε με σπασμένη φωνή.

«Χωρίς αυτήν, η ζωή μου θα είχε διαλυθεί προ πολλού σε μια χαοτική δίνη και ο Αλβάρο, ο Γκονζάλο, η Μοργκάνα και τα έξι εγγόνια μου δεν θα είχαν γεννηθεί ποτέ», πρόσθεσε.

«Κάνει τα πάντα και τα κάνει όλα καλά. Λύνει προβλήματα, διαχειρίζεται την οικογενειακή οικονομία, βάζει τάξη στο χάος, κρατάει μακριά τους δημοσιογράφους και τους εισβολείς, υπερασπίζεται τον χρόνο μου, αποφασίζει για τα ραντεβού και τα ταξίδια, πακετάρει και ξεπακετάρει τις βαλίτσες μου και είναι τόσο γενναιόδωρη που, όταν νομίζει ότι με μαλώνει, μου κάνει το μεγαλύτερο κομπλιμέντο».

O νομπελίστας με την Ισαβέλ Πρέισλερ

Η εμφάνιση της κοσμικής κυρίας

Τον Μάιο του 2015, συγκέντρωσαν όλη την οικογένειά τους στη Νέα Υόρκη για να γιορτάσουν τη χρυσή τους επέτειο. Λίγες ημέρες αργότερα, το περιοδικό ¡Hola! δημοσίευσε φωτογραφίες του νομπελίστα με την Ισαβέλ Πρέισλερ, μια Ισπανίδα κοσμική κυρία και παλιά φίλη που είχε γνωρίσει το 1986 όταν του πήρε συνέντευξη για το κουτσομπολίστικο περιοδικό.

(Στη δεκαετία του 1970, η Πρέισλερ ήταν παντρεμένη με τον δημοφιλή Ισπανό κροίσο Χούλιο Ινγκλέσιας, από τον οποίο είχε επίσης πάρει συνέντευξη όταν εργαζόταν ως δημοσιογράφος στο ¡Hola! Είναι οι γονείς του τραγουδιστή Ενρίκε Ιγκλέσιας).

«Φωτογραφήθηκαν μαζί σε ένα γεύμα για δύο στη Μαδρίτη», τιτλοφορεί το κουτσομπολίστικο περιοδικό. Το δημοσίευμα ανέφερε ότι το ζευγάρι Βαργκάς και Λιόσα είχε χωρίσει.

«Τα παιδιά μου και εγώ είμαστε έκπληκτοι και βαθιά θλιμμένοι από τις φωτογραφίες που εμφανίστηκαν σε ένα κουτσομπολίστικο περιοδικό. Μόλις πριν από μια εβδομάδα, βρισκόμασταν με όλη την οικογένεια στη Νέα Υόρκη, γιορτάζοντας την 50ή επέτειο του γάμου μας και την απονομή του διδακτορικού τίτλου από το Πανεπιστήμιο Princeton. Σας ζητάμε να σεβαστείτε την ιδιωτική μας ζωή».

Έγινε αυτό που χλεύαζε

Λίγες ημέρες αργότερα, το ¡Hola! δημοσίευσε νέες φωτογραφίες του Λιόσα και της Πρέισλερ που επιβεβαίωναν τη σχέση τους. «Πρόκειται για μια σχέση που γεννήθηκε από απιστία», δήλωσε ο Γκονζάλο, γιος του συγγραφέα.

Η σχέση του συγγραφέα με την κοσμική προσωπικότητα τον απομάκρυνε από την οικογένειά του και τον έφερε πιο κοντά στον κόσμο των glossy περιοδικών, έναν κόσμο που είχε επικρίνει έντονα στο δοκίμιό του «Ο πολιτισμός του Θεάματος», που δημοσιεύτηκε το 2012.

Ο Βαργκάς Λιόσα, ο οποίος είχε καταγγείλει τον ευτελισμό των τεχνών και της λογοτεχνίας και τον θρίαμβο της εντυπωσιοθηρικής και επιπόλαιης δημοσιογραφίας, ήταν τώρα μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες της.

«Ξέρετε πόσα αντίτυπα πουλάει το ¡Hola! στην Ισπανία κάθε εβδομάδα; Ένα εκατομμύριο», δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου για το μυθιστόρημά του «Η γειτονιά».

«Τι δεν θα έδινε ένας μυθιστοριογράφος για ένα εκατομμύριο αναγνώστες του περιοδικού… Το ¡Hola! είναι ένα πολιτιστικό φαινόμενο της εποχής μας. Προσφέρει ένα ροζ κομμάτι της ζωής. Σε αυτήν, όλοι είναι πλούσιοι, όλοι είναι ευτυχισμένοι, όλοι συμμετέχουν σε δραστηριότητες που φέρνουν ευχαρίστηση. Υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που θέλουν αυτό το υλικό που τους κάνει να ονειρεύονται. Παλαιότερα, ήταν τα μυθιστορήματα που το προσέφεραν αυτό».

Ήταν ασύμβατοι

Η σχέση του με την Πρέισλερ, η οποία είχε μεγάλη προβολή και διανθίστηκε με εμφανίσεις σε πάρτι με φωτοβολταϊκά που διοργάνωσε η εταιρεία κεραμικών πλακιδίων Porcelanosa, ακόμη και σε ένα τοπικό ριάλιτι σόου, απειλούσε να αμαυρώσει το λογοτεχνικό του κύρος.

Αλλά αυτό που ξεκίνησε ως σκάνδαλο κατέληξε με τον ίδιο τρόπο. Μετά από οκτώ χρόνια σχέσης, το περιοδικό ¡Hola! ανακοίνωσε τον χωρισμό τους. Το περιοδικό ανέφερε ότι η κοσμική κυρία τον είχε εγκαταλείψει λόγω ζήλιας.

Το περιβάλλον του ισχυρίστηκε ότι ήταν «ασύμβατοι».

«Εκείνος ενδιαφέρεται για την κουλτούρα και εκείνη για τις επιχειρήσεις του θεάματος», σημείωσαν. Η Πρέισλερ δήλωσε ότι ο χωρισμός δεν την πλήγωσε καθόλου. Ο Λιόσα δήλωσε τότε στην EL PAÍS ότι δεν μετάνιωσε για τίποτα, αλλά αναγνώρισε ότι προέρχονταν από δύο διαφορετικούς κόσμους.

Πίσω στην ξαδέρφη με τη μυτούλα, πάλι

Ο Βαργκάς Λιόσα βρήκε και πάλι υποστήριξη και συντροφιά στην ξαδέλφη του Πατρίσια, «την ξαδέλφη με την μυτούλα και τον αδάμαστο χαρακτήρα» με την οποία είχε ερωτευτεί περισσότερο από μισό αιώνα νωρίτερα.

Της αφιέρωσε το τελευταίο του μυθιστόρημα, Le dedico mi silencio, που εκδόθηκε το 2023. «Είναι μια όμορφη και άξια λόγου χειρονομία» δήλωσε το περιβάλλον του συγγραφέα στην EL PAÍS, αρνούμενο να χαρακτηρίσει τη σχέση.

«Δεν είμαστε σε θέση να πούμε αν αυτή η σχέση είναι ρομαντική, αλλά το σημαντικό είναι ότι η οικογένεια, η οποία είχε αποξενωθεί επί επτά χρόνια, είναι και πάλι ενωμένη» πρόσθεσαν. Ο Βαργκάς Λιόσα πέθανε στις 13 Απριλίου του 2025, στο σπίτι του στη Λίμα, συνοδευόμενος από την ξαδέλφη του Patricia και τα παιδιά τους.

*Με στοιχεία από elpais.com