Πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος;

Πώς μπορεί να τελειώσει ο βάρβαρος πόλεμος στην Ουκρανία που συμπληρώνει μήνα από την έναρξή του; Υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια (ή παραλλαγές αυτών) για το τέλος αυτού του παράλογου πολέμου. Πρώτον, η πλήρης νίκη της μιας πλευράς (Ουκρανίας ή Ρωσίας) επί της άλλης. Αυτό το σενάριο φαίνεται απίθανο. Δεν θα υπάρξει τελικός καθαρός στρατιωτικός νικητής και ηττημένος σ’ αυτόν τον πόλεμο. Η Ρωσία που ήλπιζε ότι σχετικά εύκολα θα επικρατήσει, θα καταλάβει την Ουκρανία, θα εγκαθιδρύσει μια κυβέρνηση ανδρεικέλων και με ένα (ψευτο)δημοψήφισμα θα την προσαρτήσει ως επαρχία στη Ρωσία, «θα τη φέρει στον Ρωσικό κόσμο» / Russkiy mir, αποτυγχάνει. Ο στόχος της ολοκληρωτικής νίκης συνετρίβη πάνω στη σθεναρή ηρωική αντίσταση του ουκρανικού λαού. Αλλά βέβαια ούτε και η Ουκρανία μπορεί να πετύχει πλήρη, καθολική νίκη δεδομένων των συνθηκών επί του πεδίου. Επομένως ο πόλεμος δεν μπορεί να τελειώσει με αυτόν τον τρόπο, με την πλήρη νίκη του ενός και την πλήρη ήττα του άλλου. (Με τον τρόπο αυτόν τελείωσε ως γνωστόν ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος κ.ά.).

Το δεύτερο σενάριο διαλαμβάνει την κατάπαυση του πυρός και την υπογραφή συμφωνίας με τις ρυθμίσεις για το μελλοντικό καθεστώς της Ουκρανίας. Το σενάριο αυτό φαίνεται εξαιρετικά πιθανό αλλά και δύσκολο. Ορισμένες συγκλίσεις ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία φαίνεται να έχουν επιτευχθεί ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων που έχουν προηγηθεί. Ο πρόεδρος Ζελένσκι φαίνεται να δέχεται τώρα π.χ. να εγκαταλείψει το αίτημα για την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ενώ αποδέχεται την ουδετερότητα της χώρας του – δύο καίρια αιτήματα της Ρωσίας. Από την πλευρά της, η Ρωσία θα δεχθεί την Ουκρανία ως ανεξάρτητο κράτος με πιθανότατα το δικαίωμα ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Εκτός από το θέμα των εγγυήσεων, το σενάριο αυτό μπορεί πιθανότατα να καταρρεύσει πάνω στις εδαφικές πτυχές της συμφωνίας. Εάν π.χ. η Ρωσία επιμείνει στην ανεξαρτησία των δύο περιοχών του Ντονμπάς (Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ) και την προσάρτηση της Κριμαίας, τότε ίσως να μην είναι εφικτή η επίτευξη τελικής συμφωνίας, πολύ περισσότερο εάν επιμείνει να κρατήσει και τον νότιο εδαφικό διάδρομο και να αποκόψει την Ουκρανία από τη θάλασσα καθιστώντας την περίκλειστη χώρα. Και ενώ για τις δύο περιοχές του Ντονμπάς θα μπορούσε ίσως να βρεθεί λύση με βάση τη δεύτερη Συμφωνία Μινσκ (χορήγηση ευρείας αυτονομίας κ.λπ.), στο ζήτημα της Κριμαίας η λύση είναι δύσκολη έως ανέφικτη. Δύσκολα η Ουκρανία θα μπορούσε να δεχθεί – να νομιμοποιήσει την προσάρτηση. Ετσι δεν αποκλείεται η κατάρρευση και του σεναρίου αυτού. (Σημειώνουμε ωστόσο ότι με τον τρόπο αυτόν τερματίσθηκε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος και μία σειρά άλλων συγκρούσεων).

Το τρίτο σενάριο είναι αυτό του αδιεξόδου, δηλαδή η μετατροπή της όλης κατάστασης είτε σε ένα οιονεί ευρωπαϊκό Αφγανιστάν για τη Ρωσία ή σε μια «παγωμένη σύγκρουση» (Frozen conflict) χωρίς καμιά (συμφωνημένη) διευθέτηση. Είναι ένα σενάριο που δεν μπορεί να αποκλεισθεί κατηγορηματικά. Σε τελευταία ανάλυση πολλά εξαρτώνται από τη βούληση και τις αποφάσεις του προέδρου Πούτιν. Για όσο παραμένει στην εξουσία. Και από το timing που θα μπει σε ουσιαστική διαπραγμάτευση. Επί του παρόντος επιμένει σε μια στρατηγική απάνθρωπης κλιμάκωσης.