Η (τελευταία) ώρα της Ευρώπης;

Τελικά το μέλλον και η προοπτική της διεθνούς φιλελεύθερης τάξης ίσως να βρίσκονται στην Ευρωπή, στους λεγόμενους «Ταλιμπάν των Βρυξελλών». «Ταλιμπάν» στις Βρυξέλλες αποκαλούνται, ως γνωστόν, οι αφοσιωμένοι, φανατικοί υποστηρικτές της βαθύτερης ευρωπαϊκής ενοποίησης. Και ίσως να ήρθε η ώρα τους μαζί με την «ώρα της Ευρώπης» μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους ισλαμιστές Ταλιμπάν στην Καμπούλ και την επιστροφή της ισλαμικής θεοκρατίας στο Αφγανιστάν. Και κυρίως μετά τη δεινή ήττα των ΗΠΑ και της Δύσης γενικότερα στον εικοσαετή πόλεμο μαζί τους για την οικοδόμηση ενός άλλου, πιο ανεκτικού συστήματος στο Αφγανιστάν.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τις αντίθετες διακηρύξεις του Τζο Μπάιντεν, ενήργησαν μονομερώς για την αποχώρησή τους. Δεν διαβουλεύτηκαν με τους συμμάχους και εταίρους τους. Τους άφησαν στο σκοτάδι. Τους έφεραν μπροστά σε τετελεσμένα. Επιπρόσθετα ο Τζο Μπάιντεν πήρε την απόφαση για αποχώρηση όχι στη βάση μιας κάποιας επεξεργασμένης στρατηγικής. Δεν υπήρξε, ως φαίνεται, καμιά στρατηγική. Η απόφαση για αποχώρηση υπαγορεύτηκε από (ρηχούς) λόγους εσωτερικής πολιτικής, όπως επισημαίνει σε ενδιαφέρον άρθρο του ο Τόνο Μπλερ, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, που συνέπραξε στην αρχική απόφαση του Τζορτζ Μπους το 2001 για την επέμβαση στο Αφγανιστάν.

Με στόχο την εξουδετέρωση της τρομοκρατίας αλλά και την προώθηση της δημοκρατίας και των φιλελεύθερων αξιών, κάτι που αρνείται σήμερα ο Τζο Μπάιντεν. Ως εάν ο στόχος προώθησης της δημοκρατίας, αξιών και ανοιχτής κοινωνίας να είναι βρώμικος. Δεν είναι.

Ανεξάρτητα αν στο Αφγανιστάν ήταν ανέφικτος. Είναι θεμιτός και έντιμος. Και δεν θα πρέπει να εγκαταλειφθεί παρά τα σημαντικά πολλαπλά λάθη που έχουν γίνει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες όμως τον εγκαταλείπουν και έτσι πανηγυρίζουν όλοι οι αυταρχικοί ηγέτες σε Κίνα, Ρωσία, Πακιστάν, Τουρκία αλλα και όλοι οι εξτρεμιστές του απάνθρωπου φανατισμού. Υπάρχει ελπίδα;

Η μόνη ελπίδα τώρα βρίσκεται ίσως στους «Ταλιμπάν των Βρυξελλών». Αυτή είναι πράγματι «η ώρα της Ευρώπης». Και ίσως η τελευταία. Το έχουμε πει πολλές φορές στο παρελθόν και διαψευστήκαμε. Αλλά τώρα δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια διάψευσης. Η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της. Και για να τις αναλάβει θα πρέπει να εμβαθύνει την ενοποίησή της στη λογική της ομοσπονδίας πρωτίστως στους τομείς εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, όσο δύσκολο κι αν είναι. Για να μπορέσει να υπερασπιστεί τη δημοκρατία, φιλελεύθερες αξίες, ανοιχτή κοινωνία, κοσμικό κράτος μακριά από τις τοξικές θρησκευτικές ιδέες που η Ιστορία δείχνει το πόσο επικίνδυνες είναι. Οθεν ο ρόλος των Βρυξελλών να προωθήσουν ΤΩΡΑ τη βαθύτερη ενοποίηση. Αν όχι τίποτα άλλο, η πανωλεθρία των ΗΠΑ έχει αναδείξει ακριβώς τον ευεργετικό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν θα παραμείνουν ένας σημαντικός διεθνής συντελεστής-εταίρος της ΕΕ και στο μέλλον.

Και η Ελλάδα ας πλαισιώσει αποφασιστικά τις τάξεις των οπαδών της βαθύτερης ενοποίησης. Την εξυπηρετεί….

Ο καθηγητής Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος του ΥΠΕΞ και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του FEPS και ΕΛΙΑΜΕΠ. Από τις εκδόσεις Θεμέλιο κυκλοφορεί το νέο του βιβλίο «Επιτεύγματα και στρατηγικά λάθη της εξωτερικής πολιτικής της Μεταπολίτευσης»