Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Η’)

Η διακωμώδηση μύθων, όπως και στην περίπτωση των προαναφερθέντων φλυάκων της Κάτω Ιταλίας, έλαβε μεγάλη έκταση στο έργο του Επίχαρμου.

Ο Ηρακλής αποτελεί και εδώ έναν ιδιαίτερα αγαπητό τύπο. Και πρόκειται για έναν καθ’ όλα δωρικό Ηρακλή, έναν αφρόντιστο παλικαρά, με απίστευτες επιδόσεις στο φαγητό, στο ποτό και στα ερωτικά.

Στη σκηνή του Επίχαρμου εμφανιζόταν, εξάλλου, και ο Οδυσσέας, με τις διάφορες περιπέτειές του να διασκευάζονται σε φαιδρά έργα.

Παράλληλα με το μύθο, στο έργο του Επίχαρμου υπάρχει και η καθημερινή ζωή, και μάλιστα ιδωμένη ρεαλιστικά. Ο σικελιώτης ποιητής χρησιμοποίησε τύπους που τους ξέρουμε καλά από τη μεταγενέστερη εξέλιξη της αττικής κωμωδίας, όπως τον παράσιτο και τον άξεστο χωριάτη.

Συστατικά στοιχεία του έργου του αποτελούν, επίσης, ο εριστικός διάλογος, οι αναμνήσεις από το έπος, πολλά αποφθέγματα και διδασκαλίες όπως εκείνη του Ηράκλειτου για τη διαρκή ροή των πραγμάτων. Απουσιάζουν το προσωπικό σκώμμα (ο προσωπικός περιπαικτικός λόγος) και η αισχρολογία, η βωμολοχία της αττικής κωμωδίας.

Βάσει των ανωτέρω, τα δράματα του Επίχαρμου αποτελούν δημιουργήματα στα οποία συνυπάρχουν στοιχεία από τη δωρική λαϊκή φάρσα και από τα σύγχρονα πνευματικά κινήματα, ενώ μια ξεχωριστή θέση μέσα σε αυτά κατέχει το μιμικό στοιχείο της ελληνικής Δύσης, η κατωιταλική-ελληνική φάρσα.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι στα δημιουργήματα του Επίχαρμου, πολύ πριν από τους Αττικούς, απαντά τέλεια εξελιγμένος ο διάλογος των υποκριτών.

Αυτό που δε γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας είναι ο αριθμός των υποκριτών στα έργα του, αλλά και το εάν τα έργα αυτά είχαν χορό ή όχι. Πάντως, η σύγχρονη έρευνα θεωρεί πιθανή την περιστασιακή χρήση χορού στη σικελική κωμωδία.

Τη συνέχιση και την ανύψωση του μιμικού στοιχείου των δραμάτων του Επίχαρμου βλέπουμε στα δημιουργήματα του Σώφρονος, που αποτελούσαν σημείο αναφοράς για τον Πλάτωνα. Ο Σώφρων έδρασε όπως και ο Επίχαρμος στις Συρακούσες, με την ακμή του να τοποθετείται περί τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ.

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Α’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Β’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Γ’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Δ’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Ε’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος ΣΤ’)

Οι απαρχές του δράματος – η γένεση της κωμωδίας (Μέρος Ζ’)