Βρέθηκα στην Κρήτη πριν δυο βδομάδες. Είναι πάντα μεγάλη μου χαρά που περνώ χρόνο στη Μεγαλόνησο. Η κρητική φιλοξενία, το τοπίο, οι παραλίες, το φαγητό, οι αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία, οι μεγάλες πόλεις: όλα τέλεια! Τον Ιούλιο πέρασα μια αξέχαστη βδομάδα εκεί για διακοπές – κοντά στην Κίσσαμο, στη ΒΔ γωνία του νησιού. Αυτή τη φορά, ήμουν για δουλειά, στην πρωτεύουσα, το Ηράκλειο, ως προσκεκλημένος του Ιδρύματος Μποδοσάκη.

Από τον Ιανουάριο, το Ίδρυμα Μποδοσάκη υλοποιεί στην Ελλάδα το πρόγραμμα “Είμαστε Όλοι Πολίτες”, το οποίο χρηματοδοτείται από κοινού από τα κράτη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία), με κονδύλια ύψους €7.34 εκατ.

Σκοπός του προγράμματος είναι η ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών και η ενίσχυση της συνεισφοράς των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) στη κοινωνική δικαιοσύνη, τη δημοκρατία και την αειφόρο ανάπτυξη. Δυο κύκλοι δράσεων βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Σε αυτή την περίπτωση, προσκλήθηκα να πάρω μέρος στην κρητική φάση ενός προγράμματος επισκέψεων σε όλη την Ελλάδα, ώστε να διαφημιστούν οι δυο νέες, ανοιχτές προσκλήσεις ενδιαφέροντος για προτάσεις έργων: η μια για την προώθηση των δημοκρατικών αξιών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπινων δικαιωμάτων, στην Ελλάδα, κι η άλλη για την ανάπτυξη εδώ των ικανοτήτων των ΜΚΟ για την προώθηση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την κοινωνία των πολιτών.

Η προώθηση των αξιών της κοινωνίας των πολιτών είναι σκοπός που εκτιμώ ιδιαίτερα.

Ο τομέας των φιλανθρωπικών, εθελοντικών και κοινοτικών οργανώσεων στη Βρετανία είναι τεράστιος. Έχει 81€ δις. έσοδα το χρόνο. Απαρτίζεται από 164,000 οργανώσεις, που χαρακτηρίζονται από ποικιλομορφία. Για τους Βρετανούς ο εθελοντισμός και οι δωρεές είναι κάτι φυσικό.

Παρόλο που υπάρχουν πολλές σημαντικές φιλανθρωπικές οργανώσεις στην Ελλάδα, με έκπληξη διαπίστωσα ότι ο τομέας δεν είναι τόσο μεγάλος ούτε τόσο ευρέως αποδεκτός όσο είναι στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτό μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους: π.χ. στους κυρίαρχους ρόλους της οικογένειας και της Εκκλησίας, ή σε ένα παραδοσιακά ισχυρό κράτος που τα μονοπωλεί όλα. Έχουμε, πλέον, ισχυρές ενδείξεις ότι εξαιτίας της οικονομικής κρίσης οι Έλληνες βλέπουν πια με άλλο μάτι τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών και τη θέση της στον ελληνικό τρόπο ζωής. Και κατά την άποψή μου, αυτή είναι η σωστή προσέγγιση. Με την συρρίκνωση του κράτους, θα χρειαστεί να βρεθούν νέοι τρόποι κάλυψης των αναγκών και απαιτήσεων των πολιτών, και νέες μορφές συλλογικής οργάνωσης και αλληλεγγύης στα χρόνια που θα έρθουν.

Το Ίδρυμα Μποδοσάκη μου είχε ζητήσει να περιγράψω τι ισχύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Παρ’ όλες τις πρόσφατες προκλήσεις που αντιμετώπισε, ο βρετανικός τομέας έχει πολλά πλεονεκτήματα, π.χ. ένα σταθερό κανονιστικό πλαίσιο (με την ηγεσία της Charity Commission (της Επιτροπής Φιλανθρωπικών Οργανώσεων), ένα φορολογικό σύστημα που ενθαρρύνει τους φορολογούμενους να κάνουν δωρεές, την μακράς διάρκειας παράδοση φιλανθρωπικών οργανώσεων και εθελοντικής προσφοράς, την ισχυρή εθελοντική συμμετοχή των ενεργών πολιτών (στην Αγγλία και μόνο περισσότεροι από 19 εκατ. ανθρώπους προσφέρουν εθελοντική εργασία τουλάχιστον μια φορά το χρόνο), και ένα συνεχές πνεύμα καινοτομίας μέσα στον τομέα. Είχα επίσης τη μεγάλη χαρά να αναφερθώ στα φιλανθρωπικά και εθελοντικά ενδιαφέροντα της Βρετανικής Πρεσβείας στην Ελλάδα.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν πολλές φιλανθρωπικές οργανώσεις, πολλοί πολίτες, εκπρόσωποι της περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, του Εμπορικού Επιμελητηρίου, και βεβαίως του Ιδρύματος Μποδοσάκη. Υπήρχε χειροπιαστή δέσμευση και ενθουσιασμός μέσα στην αίθουσα συνεδρίου. Και είχα τη χαρά να μιλήσω και σε δημοσιογράφους των τοπικών τηλεοπτικών καναλιών.

Για μας τους ομιλητές και για τους διοργανωτές το συνέδριο ολοκληρώθηκε με παραδοσιακό κρητικό τρόπο: σε ένα μεγάλο τραπέζι, έξω, κάτω από τον ήλιο, με την μεγάλη χαρά μιας πολλών και εκλεκτών κρητικών πιάτων. Η συζήτηση για την σπουδαιότητα της κοινωνίας των πολιτών κυλούσε ελεύθερα, μαζί με την τσικουδιά, την καταπληκτική τσικουδιά.

Όντως, είμαστε όλοι μας πολίτες, και εύχομαι σε όσους συμμετέχουν ή πρόκειται να συμμετέχουν στη πρωτοβουλία αυτή «καλή επιτυχία».

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα στο: http://www.weareallcitizens.gr

Τζων Κίττμερ

Ειδήσεις Σήμερα: