Όταν βλέπουν όρκες, οι ενήλικοι λευκοί καρχαρίες στον Κόλπο της Καλιφόρνιας σπεύδουν να εξαφανιστούν. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τους άμαθους νεαρούς καρχαρίες, οι οποίοι γίνονται εύκολη λεία για το πανέξυπνο αρπακτικό.
Κοπάδι από όρκες βιντεοσκοπήθηκε να επιτίθεται σε νεαρούς λευκούς καρχαρίες, να τους ακινητοποιεί και να τους τρώει το συκώτι πριν αφήσει το κουφάρι να βυθιστεί.
«Η συμπεριφορά αυτή αποτελεί απόδειξη της προηγμένης νοημοσύνης της όρκας, της στρατηγικής σκέψης της και της σύνθετης κοινωνικής μάθησης, καθώς οι τεχνικές του κυνηγιού κληροδοτούνται από γενιά σε γενιά» δήλωσε ο Έρικ Χιγκουέρα Ρίβας του ερευνητικού οργανισμού Conexiones Terramar, πρώτος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύεται στο Frontiers in Marine Science.
Οι όρκες (Orcinus orca) είναι γνωστό ότι κυνηγούν ακόμα και ενήλικους λευκούς καρχαρίες (Carcharodon carcharias) στη Νότια Αφρική, ενώ στον Κόλπο της Καλιφόρνιας έχουν παρατηρηθεί να σκοτώνουν ταυροκαρχαρίες και φαλαινοκαρχαρίες.
Η μελέτη είναι η πρώτη που καταγράφει επανειλημμένες επιθέσεις σε λευκούς καρχαρίες της περιοχής. Όλα τα περιστατικά αφορούσαν το ίδιο κοπάδι από όρκες, το οποίο παρακολουθούν εδώ και χρόνια οι ερευνητές.
Παράλυση
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι όρκες αρχικά αναποδογυρίζους τους νέους καρχαρίες, κάτι που τους προκαλεί «τονική ακινησία», μια μυστηριώδη κατάσταση σαν ύπνωση που παρατηρείται σε κάποια ζώα όταν βρίσκονται σε κατάσταση κινδύνου.
Η προσωρινή παράλυση «αφήνει τον καρχαρία ανυπεράσπιστο και επιτρέπει στις όρκες να αφαιρέσουν το πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά συκώτι του και πιθανώς και άλλα όργανα» είπε ο Χιγκουέρα-Ρίβες.
Όρκα κολυμπά με έναν τραυματισμένο καρχαρία στο στόμα (Marco Villegas)
Το πρώτο περιστατικό καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2020, όταν πέντε όρκες παρατηρήθηκαν να σπρώχνουν έναν νεαρό λευκό καρχαρία στην επιφάνεια του νερού και μετά να τον αναποδογυρίζουν. Στη συνέχεια τον τράβηξαν στα βάθη και επανεμφανίστηκαν στην επιφάνεια με το συκώτι του στο στόμα. Λίγο αργότερα σκότωσαν και έναν δεύτερο νεαρό καρχαρία.
Στο τρίτο περιστατικό, τον Αύγουστο του 2022, πέντε όρκες αναποδογύρισαν έναν λευκό καρχαρία και έφαγαν το συκώτι ενός καρχαρία που αιμορραγούσε από τα βράγχια.
«Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε όρκες να επιτίθενται επανειλημμένα σε νεαρούς λευκούς καρχαρίες» δήλωσε ο Σαλβαντόρ Γιόργκενσεν του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
«Οι ενήλικοι λευκοί καρχαρίες αντιδρούν γρήγορα όταν δουν όρκες. Εγκαταλείπουν την περιοχή για μήνες. Όμως οι νεαροί καρχαρίες ίσως είναι αφελείς απέναντι στις όρκες. Δεν γνωρίζουμε ακόμα αν η αντίδραση φυγής είναι ενστικτώδης ή αποτέλεσμα μάθησης».
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι επιθέσεις δεν αποκλείεται να αυξηθούν στο μέλλον, καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω κλιματικής αλλαγής φέρνει περισσότερους λευκούς καρχαρίες στον Κόλπο της Καλιφόρνια.