Ατλαντικό δουλεμπόριο: Μια θηριωδία που δεν τελείωσε το 1867

Μέχρι πρότινος οι ιστορικοί πίστευαν ότι το ατλαντικό δουλεμπόριο έλαβε τέλος το 1867, αλλά στην πραγματικότητα συνεχίστηκε και κατά την ακόλουθη δεκαετία, σύμφωνα με νέα έρευνα. Η δρ Χάνα Ντέρκιν, ιστορικός και πρώην λέκτορας του Πανεπιστημίου του Newcastle, ανακάλυψε στοιχεία που μαρτυρούν ότι δύο δουλεμπορικά πλοία αποβιβάστηκαν στην Κούβα το 1872.

«Είτε πρόκειται για τις φυτείες ζαχαροκάλαμου στην Κούβα είτε για τις φυτείες βαμβακιού στο νότο των ΗΠΑ, όπου και αν λάμβανε χώρα η δουλεία, ήταν ένα βάρβαρο σύστημα που εξευτέλιζε πλήρως τους ανθρώπους»

Το ένα πλοίο, που έφερε πορτογαλική σημαία, είχε 200 αιχμαλώτους ηλικίας από 10 έως 40 ετών ενώ το δεύτερο εκτιμάται ότι ήταν αμερικανικό πλοίο με 630 αιχμαλώτους στοιβαγμένους στο αμπάρι του.

Οι κάλπικες διαβεβαιώσεις της ισπανικής κυβέρνησης

Η Ντέρκιν δήλωσε ότι εντόπισε αναφορές σε αμερικανικές εφημερίδες εκείνης της χρονιάς σχετικά με τις αποβιβάσεις αυτών των πλοίων. «Αυτό δείχνει πόσο πρόσφατα έληξε το δουλεμπόριο. Οι κλοπές των ζωών των ανθρώπων έχουν γραφτεί από την ιστορία αλλά δεν έχουν καταγραφεί».

Photo: Detroit Publishing Co. via Library of Congress

Σε άλλα πρόσφατα ανακαλυφθέντα στοιχεία συμπεριλαμβάνεται μια κοινοβουλευτική καταγραφή του 1872 από την Hansard, όπου ένας Βρετανός πολιτικός θέτει υπό αμφισβήτηση «τις διαβεβαιώσεις της ισπανικής κυβέρνησης ότι δεν υπήρξε εισαγωγή σκλάβων στην Κούβα τα τελευταία χρόνια».

Η Ντέρκιν δήλωσε ότι, ενώ η Ισπανία διέκοψε επισήμως το δουλεμπόριο το 1867, βρέθηκε μπροστά σε μια αναφορά του εξερευνητή Χένρι Μόρτον Στάνλεϊ, ο οποίος είχε ταξιδέψει στο Μπενίν και είχε επισκεφθεί το λιμάνι των σκλάβων Ουϊντά το 1873. Έγραψε ότι είδε 300 ανθρώπους κλειδωμένους σε ένα barracoon, ένα κλουβί για δούλους, και σημείωσε ότι δύο δουλεμπορικά πλοία είχαν αποπλεύσει πρόσφατα από αυτό το λιμάνι.

Το τελευταίο αμερικανικό πλοίο του διαατλαντικού δουλεμπορίου

Το Ouidah ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι σκλάβων σε ολόκληρη την Αφρική, μετά μόνο από τη Λουάντα, στην Αγκόλα, είπε η Ντέρκιν. «Η περιοχή έφερε το ευρωπαϊκό παρατσούκλι «ακτή των σκλάβων» λόγω του τεράστιου αριθμού ανθρώπων που εκδιώχθηκαν βίαια από εκεί μεταξύ του 17ου και του 19ου αιώνα. Σχεδόν 2 εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου ένας στους έξι από όλους τους δούλους που στάλθηκαν στην Αμερική, εκτιμάται ότι μεταφέρθηκαν από τον κόλπο του Μπενίν».

«Υπάρχουν πολλά αποδεικτικά στοιχεία για ένα σύστημα στο οποίο οι δουλέμποροι ήθελαν να «παράγουν» μικρά παιδιά σκλάβων, επειδή αυτό θα τους έκανε πλουσιότερους»

Παρόλο που η μαρτυρία του Στάνλεϊ είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα New York Herald εκείνη την εποχή, η Ντέρκιν δήλωσε ότι αποτέλεσε άλλο ένα αγνοημένο βασικό αποδεικτικό στοιχείο. Υπήρχαν φήμες για μεταγενέστερο εμπόριο, αλλά αυτό το στοιχείο υποστήριζε τις διαπιστώσεις Κουβανών ιστορικών ότι το εμπόριο εξακολουθούσε να υφίσταται και τη δεκαετία του 1870.

Συλλογή του Εθνικού Μουσείου Αφροαμερικανικής Ιστορίας και Πολιτισμού Smithsonian

Πρόσφατα ψηφιοποιημένες εφημερίδες του 19ου αιώνα αποδείχθηκαν εξαιρετικά αποκαλυπτικές, είπε η ίδια: «Οι ιστορικοί δεν μπορούσαν εύκολα να ανατρέξουν σε αυτές τις πηγές στο παρελθόν, και αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο μπόρεσα να βρω τόσα πολλά».

Η έρευνα θα συμπεριλαμβάνεται στο επερχόμενο βιβλίο της, Επιζώντες: Οι Χαμένες Ιστορίες των τελευταίων αιχμαλώτων του Διατλαντικού Δουλεμπορίου. Στηριζόμενο σε άγνωστο μέχρι σήμερα αρχειακό υλικό, αφηγείται την ιστορία του Clotilda, του τελευταίου αμερικανικού πλοίου του ατλαντικού δουλεμπορίου.

«Τα σημάδια στα πόδια της δεν επουλώθηκαν ποτέ»

Αναγνώρισε για πρώτη φορά τους περισσότερους από τους 110 αιχμαλώτους του Clotilda και εντόπισε τους απογόνους τους. Ένας από αυτούς είχε μια αδημοσίευτη συνέντευξη του 1984 με τον εγγονό της Amey Greenwood Phillips που είχε φυλάξει η οικογένειά της. Ήταν ανήλικη όταν την υποδούλωσαν και την έβαλαν να δουλέψει σε μια φυτεία της Αλαμπάμα.

Η Ντέρκιν τόνισε: «Ο δουλοκτήτης της Amey ήταν ένας άνδρας που ονομαζόταν Greenwood. Σύμφωνα με τον εγγονό της Percy Phillip Marino, ο δουλέμπορος της Amey ήταν «καλός άνθρωπος», αλλά νοίκιαζε την Amey σε άγνωστους δουλοπάροικους σε άλλη πολιτεία, οι οποίοι την χτυπούσαν. Πήρε πίσω την Amey όταν έμαθε για την κακοποίηση, αλλά τα σημάδια στα πόδια της δεν επουλώθηκαν ποτέ».

Συλλογή του Εθνικού Μουσείου Αφροαμερικανικής Ιστορίας και Πολιτισμού Smithsonian.

Άλλοι μίλησαν στην Ντέρκιν για τη σεξουαλική κακοποίηση που είχαν υποστεί οι πρόγονοί τους. Βρήκε την περιγραφή μιας γυναίκας που είχε υποδουλωθεί σε ηλικία 13 ετών. Η θηριωδία που υπέμεινε περιελάμβανε ότι την ανάγκαζαν να κοιμηθεί με Μαύρους Αμερικάνους και ιθαγενείς Αμερικανούς άνδρες, ώστε να αποκτήσει παιδιά – τα οποία θα γινόταν επίσης σκλάβοι.

Η Ντέρκιν είπε: «Υπάρχουν πολλά αποδεικτικά στοιχεία για ένα σύστημα στο οποίο οι δουλέμποροι ήθελαν να «παράγουν» μικρά παιδιά σκλάβων, επειδή αυτό θα τους έκανε πλουσιότερους».

«Είτε πρόκειται για τις φυτείες ζαχαροκάλαμου στην Κούβα είτε για τις φυτείες βαμβακιού στο νότο των ΗΠΑ, όπου και αν λάμβανε χώρα η δουλεία, ήταν ένα βάρβαρο σύστημα που εξευτέλιζε πλήρως τους ανθρώπους».

*Με πληροφορίες από: Guardian | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Library of Congress