Δεν υπάρχουν ουδέτερες λύσεις στην οικονομία

Η επόμενη μέρα της μάχης κατά της πανδημίας και μαζί της μεγάλης οικονομικής ύφεσης φέρνει στο προσκήνιο ανοιχτά ερωτήματα για την οικονομική και κοινωνική πολιτική: για τα όρια και τη μορφή της κρατικής παρέμβασης, για τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ολόκληροι κλάδοι, για το πώς θα στηριχτούν οι εργαζόμενοι και δεν θα υπάρξει μια έκρηξη ανεργίας, για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα αξιοποιηθούν.

Μόνο που δεν μιλάμε για κάποιες ουδέτερες «τεχνικές» λύσεις, ακόμη και εάν προφανώς έχουν και τεχνικές πλευρές. Γιατί το βασικό ερώτημα που τίθεται δεν είναι εάν απλώς θα υπάρξει μια επανεκκίνηση της οικονομίας ή μια γρήγορη επιστροφή στην ανάπτυξη, με όρους δεικτών, όσο σημαντικοί και εάν είναι αυτοί. Το βασικό ζήτημα είναι με ποιον τρόπο θα αποφύγουμε να γίνει αυτό που έγινε στην προηγούμενη κρίση, δηλαδή να μεταφερθεί το κόστος κατά βάση στις πλάτες των εργαζομένων, με αύξηση της ανεργίας και μισθολογική λιτότητα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ο φόβος ενός εργασιακού Μεσαίωνα και η επιστροφή των κοινωνικών διεκδικήσεων

Αλλωστε, όλοι παραδέχονται ότι είμαστε σε ένα μεταίχμιο. Η πανδημία και η συνακόλουθη οικονομική κρίση λειτουργούν ως καταλύτες και μας επιτρέπουν να συνειδητοποιήσουμε τα όρια του προηγούμενου οικονομικού και αναπτυξιακού υποδείγματος. Δεν μπορούμε πλέον να πούμε ότι απλώς θα αφήσουμε τις «δυνάμεις της αγοράς» να διαμορφώσουν νέα ισορροπία. Χρειάζονται πολιτικές παρεμβάσεις και χρειάζεται πολιτική απόφαση για την επεξεργασία ενός νέου αναπτυξιακού υποδείγματος που θα βάζει στο κέντρο την εργασία.

Δεν είναι τυχαίο ότι συζητιέται διεθνώς το ζήτημα ενός νέου «New Deal». Μόνο που καλό είναι να θυμόμαστε ότι η βασική αρχή του New Deal ήταν ότι η οικονομική ανάκαμψη θα περνούσε μέσα από την ανάκαμψη της απασχόλησης και την ενίσχυση της θέσης των εργαζομένων.

Στη χώρα μας αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με την έμφαση στην ενδογενή ανάπτυξη, την τεχνολογική υποδομή, την εκπαίδευση και κατάρτιση, τη συνεργασία με την επιστημονική και ερευνητική κοινότητα.

Οι οργανώσεις των εργαζομένων θα πρέπει όχι μόνο να προβάλουν άμεσα αιτήματα αλλά και να διεκδικήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτήν τη συζήτηση για την επόμενη μέρα.