Τράπεζες, κρίση και ψηφιακή εποχή

Η κρίση της πανδημίας που βρίσκεται σε εξέλιξη παγκόσμια από την αρχή του έτους, έχει προκαλέσει ένα ντόμινο εξελίξεων στο πεδίο της οικονομίας σε όλη την υφήλιο, δημιουργώντας ταυτόχρονα και επιμέρους περιφερειακές κρίσεις, όπως συμβαίνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τις αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις με στόχο μία ενιαία πολιτική προσέγγιση, για την ενίσχυση των κρατών μελών και τα σχετικά χρηματοδοτικά εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν.

Βέβαια τόσο στην ευρωζώνη όσο και στην Ελλάδα, ισχυρές πιέσεις δέχονται οι τράπεζες που ενώ ο βασικός τους ρόλος είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, μέσω των χορηγήσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων τελικά βρίσκονται αντιμέτωπες με το φάσμα σχηματισμού νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) τα οποία δημιουργούν πίεση στους ισολογισμούς τους και μειώνουν μεσοπρόθεσμα την κερδοφορία τους.

Πέραν της ρευστότητας που μπορούν να αντλήσουν οι τράπεζες από την ΕΚΤ και τις πράξεις νομισματικής πολιτικής, καθώς πλέον γίνονται δεκτά πάσης φύσεως ομόλογα ακόμη και χωρίς την επενδυτική διαβάθμιση, πρέπει να τεθούν άμεσα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και επιπλέον χρηματοδοτικές ενισχύσεις, μέσω διαρθρωτικών ταμείων, ώστε το τραπεζικό σύστημα να υπηρετήσει επαρκώς τον ρόλο του και να στηρίξει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις κυρίως στην Ελλάδα, που διακρίνεται από την μειωμένη ανταγωνιστικότητα.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ψηφιακής οικονομίας και των επενδύσεων, που είχαν ήδη ξεκινήσει οι τράπεζες να πραγματοποιούν τα τελευταία χρόνια, για να στηρίξουν τους πελάτες τους μέσα από εναλλακτικά και διαφοροποιημένα κανάλια πληρωμών και επικοινωνίας.

Πλέον λόγω της πανδημίας με την μείωση της επισκεψιμότητας στα τραπεζικά καταστήματα, οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να αυξήσουν τις επενδύσεις και τις δαπάνες τους, με στόχο να ενισχυθεί η πελατειακή εμπειρία, σε διαδικασία απομακρυσμένης πρόσβασης.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούσε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, σε συνεργασία με το Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων που περιλαμβάνει την ψηφιακή οικονομία, να εντάξει επιπλέον κονδύλια αποκλειστικά για τις τράπεζες, μέσω του νέου Ταμείου Ανασυγκρότησης που σχεδιάζεται για την κρίση, ώστε οι νέες επενδύσεις που γίνονται, να μην επιβαρύνουν τους τραπεζικούς ισολογισμούς και να στηριχθεί έτσι τόσο η διατηρησιμότητα της πελατειακής βάσης, όσο και η απασχόληση των τραπεζικών στελεχών, που κινδυνεύει από την μείωση της κερδοφορίας.

Οι έκτακτες συνθήκες, απαιτούν άμεσες και ρηξικέλευθες λύσεις στην οικονομία, έτσι ώστε τόσο η ΕΕ να βρει τον αναπτυξιακό της βηματισμό, όσο και η Ελλάδα με την αρωγή ενός θωρακισμένου κεφαλαιακά τραπεζικού συστήματος, να ανταποκριθεί με επιτυχία στις προκλήσεις μειώνοντας στο ελάχιστο την επικείμενη ύφεση στο οικονομικό σύστημα.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός