Δημήτρης Φοινίτσης: «με ενοχλεί το δήθεν και η διαπλοκή «κραταιών» συντεχνιών του συρμού!»

Συστήστε μας την Ωραία Ελένη;
Η Ωραία Ελένη του έργου είναι αναπόσπαστο κομμάτι της νέας γενιάς Ελλήνων μεταναστών στις τοκογλυφικές χώρες της Δύσης. Εγκαταλείπει την Ελλάδα κυνηγημένη από την κρίση που μας επέβαλαν. Εξ αναγκάζεται από τις απαράδεκτες συνθήκες που επικρατούν στο εσωτερικό ώστε να διασφαλίσει την επιβίωσή της, εκεί στην αφιλόξενη αλλοδαπή με ένα σωρό υποχωρήσεις. Από θεραπαινίδα στο ναό της Αρτέμιδος κερδίζει τώρα τα προς το ζην, χορεύοντας pole dance μπροστά στα λαίμαργα μάτια ξένων -πεινασμένων, σεξουαλικά- ανδρών. Μάχεται, όμως, δεν παραιτείται. Δεν παραδίδεται! Και παράλληλα προσπαθεί να διασώσει την αξιοπρέπειά της επισημαίνοντας το μυθικό της εκτόπισμα σε όσους -αποχαυνωμένοι- στέκονται απέναντί της, περιγελώντας την για την τωρινή της μελανή κατάσταση. Μιλάει αγγλικά -φρικτά, πράγματι!- ώστε να μπορέσει να συνεννοηθεί. Εξ ανάγκης, δηλαδή. Προσαρμόζεται, άκεφη, στα νέα δεδομένα και υπομένει. Με άγνοια κινδύνου, οπωσδήποτε.

Η Ελένη του τότε συναντιέται με την Ελένη του σήμερα και εάν ναι, πού;
Είναι το ίδιο πρόσωπο, τραυματισμένο από τη φθορά των αιώνων και των νέων δεινών. Το σημείο συνάντησης-διασταύρωσης είναι η χώρα μας, σήμερα, σε μια διεφυλική εκδοχή. Η Ελλάδα ως τρανς. Ούτε γυναίκα ούτε άνδρας. Ούτε δύση ούτε ανατολή. Ούτε ζωή ούτε θάνατος. Μια χώρα στο μεταίχμιο της συγκυρίας. Της προαποφασισμένης Ιστορίας. Απροσδιόριστη χώρα-περσόνα, αφημένη στην πανάκριβη αοριστία της!

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσή σας;
Η νέα θλίψη. Η σύγχρονη και αφόρητα επώδυνη υποδούλωση, ο εξευτελισμός ενός λαού. Στο έργο ακούγεται δυνατά, στο τέλος και στη μητρική γλώσσα, η κραυγή της Ελλάδας. Η BELLEΛΕΝ λιποθυμά από την ένταση μετά τον εγκλεισμό της. Απελευθερώνει άτεχνα την οργή της και καταρρέει για να ξανασηκωθεί όταν βρεθεί ο νέος στόχος. Όταν, δηλαδή, ο από μηχανής θεός παρέμβει και σώσει κάπως την κατάσταση. Μέχρι την επόμενη παγίδα ή τον λάθος χειρισμό, βέβαια.

Ποιο ήταν το κριτήριο για την επιλογή της Φένιας Αποστόλου να υποδυθεί την Ελένη (με το ρόλο αυτό θα κάνει και την πρώτη της θεατρική εμφάνιση);
Όταν έγραφα το έργο είχα εκείνη στο νου. Είναι η ιδανική ερμηνεύτρια του έργου μου. Την πιστεύω ακράδαντα! Ακατέργαστη υποκριτικά, σκηνικά αθώα με μια φρεσκάδα και μια ορμή στα όρια του συγκινητικού. Ένα παλλόμενο σώμα. Ηδονικό και άγουρο θεατρικά. Δεν θα άντεχα καμμιά υπερεκτιμημένη μανιέρα «φτασμένης» πρωταγωνίστριας. Η Φένια κινείται στα όρια της αγριότητας γι’ αυτό και είναι σπάνια πολύτιμη ως BELLEΛΕΝ.

Ποιες εκπλήξεις επιφυλάσσει το έργο;
Αντιπαθώ, γενικά, τις εκπλήξεις! Ωστόσο, «αποκαλύπτω» τον λογοκεντρικό τρόπο γοητείας του Πάρι σε ένα μακροσκελές ερωτικό γράμμα προς την Ωραία Ελένη. Μια σειρά ακλόνητων «θέλω» που θα λύγιζαν και τον πλέον ανέραστο άνθρωπο…

Πώς επηρεάζει η κρίση στη δημιουργία;
Καθοριστικά, νομίζω. Όπως το να γράφονται νέα δραματικά κείμενα και να ανεβαίνουν ακόμη περισσότερες παραστάσεις, «τρελαίνοντας» τους ανθρώπους που ενημερώνουν τις λίστες θεαμάτων στα έντυπα! Εν κατακλείδι πιστεύω πως η τέχνη αποτελεί τη διαφυγή από το μίζερο του τώρα. Το θέατρο δεν το βάζει κάτω. Μάχεται αμαχητί.

Υπάρχει κάτι που σας ενοχλεί όσον αφορά στο θέατρο τις ημέρες που διανύουμε;
Αυτό που με ενοχλούσε πάντα: το δήθεν. Α, και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα «κραταιών» συντεχνιών του συρμού!

Είχατε παρουσιάσει παλαιότερα δουλειά σας σε πιο εναλλακτικούς χώρους, όπως σε μια γκαρσονιέρα, γιατί η ενοικίαση θεατρικών χώρων λόγω των υπέρογκων ποσών που ζητούν οι επιχειρηματίες τα καθιστούν απαγορευτικά. Πιο συγκεκριμένα είχατε δηλώσει σε συνέντευξή σας ότι σας «προκαλούν απέχθεια αυτοί οι τύποι, είναι σαν τους γερολαδάδες στην Κατοχή» αλλά η συγκεκριμένη παράσταση θα ανέβει στο Από Μηχανής τι μεσολάβησε;
Μεσολάβησαν δυο καθοριστικές κυρίες: η Κρίση και η Συμπαραγωγή! Στην προκειμένη περίπτωση δεν φέρω την παραμικρή εμπλοκή στην παραγωγή. Πρόκειται για μια χαμηλού οικονομικού κόστους συμπαραγωγή του Χοροθεάτρου «Λυδία Λίθος» και της Εταιρείας Θεάτρου «Συν Επί (+,Χ)». Προσωπικά είχα να επιληφθώ μόνον δραματουργικών και σκηνοθετικών ζητημάτων. Κάποιοι από τους «γερολαδάδες» (sic), ακούω, πως έβαλαν νερό στο κρασί τους και μαθαίνουν να συνεργάζονται με αμιγώς καλλιτεχνικά κριτήρια. Κάλλιο αργά παρά ποτέ!

Πόσο εκπαιδευμένο πιστεύετε ότι είναι το ελληνικό κοινό στην παρακολούθηση θεατρικών πειραματισμών;
Ένα περιορισμένο -αριθμητικά- κοινό στην Αθήνα, φρονώ πως είναι. Δυστυχώς, τα πράγματα είναι απαγορευτικά στην περιφέρεια. Εκεί οτιδήποτε «αποδεκτό» υποχρεούται να φέρει την τηλεοπτική επαλήθευση. Γι’ αυτό και πειραματικού χαρακτήρα δουλειές θα πρέπει να κάνουν ολοένα και περισσότερο αισθητή την παρουσία τους στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αρκετά με τις αρπαχτές των τηλεοπτικών κατεστημένων και τη διαστρέβλωση της θεατρικής πράξης αλλά και της αισθητικής, γενικότερα!

Μετά Το BELLEΛΕΝ τι έχετε στα σκαριά;
Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μάη κάνουμε πρεμιέρα στην Κρήτη με τη νέα δουλειά της Ομάδας Παραστατικών Τεχνών προΤΑΣΗ «opus IV – Ο Πελεκάνος». Πρόκειται για μια διασκευή του έργου δωματίου του Στρίντμπεργκ μετατοπισμένο στην Ελλάδα του σήμερα. Θα παίξουμε στα Χανιά, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο και τη Σητεία αναζητώντας το -θεατρικά- ανήσυχο κοινό της Μεγαλονήσου. Από το φθινόπωρο επιστροφή στην Αθήνα με μια νέα παράσταση σε «ανορθόδοξο» -θεατρικά- χώρο.

Συνέντευξη: Μαρία Παπουτσή

Το νέο έργο «ΒELLEΛΕΝ – Η (αιώνια) τραγωδία της Ελένης» σε κείμενο και σκηνοθεσία του Δημήτρη Φοινίτση, ερμηνεία – χορογραφία της Φένιας Αποστόλου, σκηνικά – κοστούμια του Νίκου Αναγνωστόπουλου και μουσική επιμέλεια της Νατάσας Λιτσαρδοπούλου θα ανέβει σε συμπαραγωγή της Εταιρείας Θεάτρου Συν – Επί και του Χοροθεάτρου Λυδία Λίθος στο Από Μηχανής θέατρο (Ακαδήμου 13 Μεταξουργείο) και θα παίζεται από τις 20 Απριλίου έως και τις 26 Μαϊου κάθε Δευτέρα και Τρίτη.