«Όλοι έχουμε μια διπλή προσωπικότητα. Μερικές φορές μπορεί να νιώσεις σαν τον βασιλιά του κόσμου και μισή ώρα μετά, ένα τίποτα» δηλώνει ο Αλεχάνδρο Γκονσάλες Ινιάριτου, ο σκηνοθέτης της ταινίας Birdman (Η απρόσμενη αρετή της αφέλειας). Αποσπώντας τη Χρυσή Σφαίρα για το καλύτερο σενάριο και δίνοντας Χρυσή Σφαίρα α’ ανδρικού ρόλου στον πρωταγωνιστή της Μάικλ Κίτον, η ταινία οδεύει με φόρα στην κούρσα των Όσκαρ.

Ο σκηνοθέτης μιλά στη New York Times για την ταινία αυτή, που διαφοροποιείται από τις προηγούμενες.

Ο Ινιάριτου, σκηνοθέτης των ταινιών 21 γραμμάρια και του ισπανόφωνου Biutiful αναρωτιέται «πόσα likes χρειαζόμαστε για να αισθανθούμε αποδεκτοί», ενώ απολαμβάνει να τον ρωτούν για το πώς συνδέεται η τέχνη με την εμπορικότητα.

Η ταινία Birdman έφερε τον ίδιο και τους ηθοποιούς του (συμπεριλαμβανομένων των Έντουαρντ Νόρτον και Έμα Στόουν) στο επίκεντρο. Ιδιαιτέρως ο Μάικλ Κίτον, ξεχώρισε για την ερμηνεία του και πέτυχε μια δυναμική επιστροφή.

«Ειλικρινά, για μένα ήταν πολύ αστεία η πραγματικότητα μετά την ταινία» υποστηρίζει ο Ινιάριτου. Έχοντας υπάρξει, όμως, στην κούρσα των Όσκαρ με το Βαβέλ το 2007, αντιμετωπίζει με ηρεμία το ότι φέτος βρίσκεται στο επίκεντρο.

Όπως λέει ο ίδιος, «μπορείς από ένας επιτυχημένος υποψήφιος να μετατραπείς σε έναν αποτυχημένο μέσα σε δευτερόλεπτα. Το μόνο για το οποίο νιώθω μεγάλη ευχαρίστηση είναι το γεγονός ότι η ταινία ήταν πειραματική, προσπαθήσαμε όλοι να πάμε πέρα από τα κινηματογραφικά όρια και η ανταπόκριση ήταν καλή.»

Έχει δηλώσει ότι η ταινία αποτελεί μια προσωπική ιστορία, ένα σύμβολο της δικής του εσωτερικής φωνής. Ο ίδιος αναγνωρίζει ότι υπήρξε κάτι «θεραπευτικό», ένας «εξορκισμός» κατά μια έννοια.

«Αναγνωρίζω τον εαυτό μου σε καθέναν από τους χαρακτήρες της ταινίας, γιατί είτε έχω υπάρξει σαν εκείνους, είτε τους έχω παρατηρήσει, είτε έχω δουλέψει μαζί τους. Έχουν αποτελέσει ‘καθρέφτη’ της ζωής μου.»

Το Birdman αποτελεί μια «στιλιστική απομάκρυνση» από τις προηγούμενες δουλειές του σκηνοθέτη και είναι η πρώτη του κωμωδία. Απαντώντας στο γιατί επέλεξε αυτή την αλλαγή τώρα, τοποθετείται ως εξής:

«Δεν νομίζω ότι άλλαξε η θεματική μου. Άλλαξε ο τρόπος που την αντιμετωπίζω. Συνειδητοποίησα ότι μπορώ να είμαι πολύ ‘σκοτεινός’, αλλά με αιχμηρή αίσθηση του χιούμορ παράλληλα. Οι άνθρωποι έχουμε μια διπλή προσωπικότητα. Μπορούμε να νιώσουμε χαρά και θλίψη ταυτόχρονα. Μερικές φορές μπορεί να νιώσεις σαν τον βασιλιά του κόσμου και μισή ώρα μετά, είσαι ένα τίποτα. Συχνά με ρωτούν ‘είσαι χαρούμενος άνθρωπος, γιατί κάνεις όλα αυτά τα σκοτεινά πράγματα’; Είμαι η ημέρα και η νύχτα, κάθε μέρα και το έχω αποδεχτεί αυτό.»

Για την υλοποίηση της ταινίας, συνεργάστηκε με άλλους τρεις σεναριογράφους.

«Ανέκαθεν μου άρεσαν οι συνεργασίες. Προσκάλεσα τον Νικολά (Γιακομπόνε), τον Αρμάνδο (Μπο) και τον Αλεξάντερ (Ντινελάρις), με τους οποίους αν γνωρίζατε τι έχουμε κάνει στις ταινίες μας, δεν θα βρίσκατε καλή ιδέα την συνεργασία μας. Τους είπα, λοιπόν, ‘θα σας προτείνω την χειρότερη ιδέα των εποχών’. Την αγάπησαν. Οι συνεδρίες μας ήταν μια συναρπαστική διαδικασία, ξεκαρδιστική με συνάμα εξομολογητικό χαρακτήρα.»

Παράλληλα, εξηγεί ότι τον έχει κουράσει η τάση να προσεγγίζονται όλα με μια «διανοούμενη οπτική».

«Προσπάθησα να είναι η ταινία ειλικρινής και σοβαρή. ‘Εχει ‘σοβαρό χιούμορ’ και είναι αληθινή».

Για τον σκηνοθέτη, το μεγάλο στοίχημα ήταν το πως θα εκτελεστεί η ιδέα. «Αυτό που ήθελα να επιτύχω ήταν η παράταση της συναισθηματικής κατάστασης του ήρωα. Ήταν να διατηρηθεί το συναίσθημα, ο εσωτερικός του ρυθμός και η οπτική του γωνία. Ήξερα ότι αν επιτύχω τον στόχο μου, μια ατυχής στιγμή θα παραβλεφθεί, γιατί θα καταφέρω να κάνω το μυαλό του κοινού να εστιάσει στο χαρακτήρα του ήρωα. Είμαι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα.»

Οι σπουδές του μεξικανού σκηνοθέτη ήταν κοντά στον Πολωνό σκηνοθέτη Λούντβιχ Μαργκούλες.

«Έχει καταστρέψει περισσότερες ζωές από οποιονδήποτε άλλο. Τον θεωρώ μέντορά μου, μας προκαλούσε πάντα να κάνουμε περισσότερα πράγματα με λιγότερα μέσα», ενώ θυμάται ότι «πάντα μου έλεγε ότι αν δεν μπορείς να πείσεις το κοινό χωρίς κανένα εργαλείο, τότε δεν είσαι σκηνοθέτης. Αν χρειάζεσαι πολλά μέσα για να πείσεις, τότε είσαι απλά διαχειριστής.»

Σχετικά με τον Birdman, ο Ινιάριτου ζήτησε τη συμβουλή του σκηνοθέτη Μάικ Νίκολς (απεβίωσε το 2014). «Του είπα ‘είναι η πρώτη μου κωμωδία και είμαι τρομοκρατημένος’, ενώ του εξήγησα πώς σκοπεύω να κάνω τα γυρίσματα. ‘Αλεχάνδρο, ετοιμάζεις μια καταστροφή, πρέπει να σταματήσεις τώρα. Δεν μπορούσα να σταματήσω όμως, ήμασταν μια εβδομάδα πριν τα γυρίσματα», καταλήγοντας ότι «τελικά νομίζω ότι το πείραμα πέτυχε.»

«Ο Αλεξάντερ μου είπε αστειευόμενος ότι ‘ο Νίκολς πέθανε βλέποντας την ταινία’. Δεν ξέρουμε αν την είδε και δεν θα μάθουμε ποτέ αν έκρινε ότι η κωμωδία καταστράφηκε για πάντα. Ήταν ένας σοφός άνθρωπος. Η σημαντικότερη συμβουλή που μου έχει δώσει είναι ‘Αλεχάνδρο, όταν κρίνεις ότι κατέχεις κάτι, κάντο γρήγορα’.»

Το Birdman θα προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 22 Ιανουαρίου.

Επιμέλεια: Μαρία Πετροπούλου

in.gr