Της Βίβιαν Τσαμαδού, Senior Manager, PwC


Ηγέτης γεννιέσαι ή γίνεσαι; Ποιο είναι το ‘συστατικό’ που κάνει τους ηγέτες να ξεχωρίζουν; Μοιράζονται όλοι συγκεκριμένα χαρακτηριστικά; Ή αναδεικνύονται μέσα από τις προκλήσεις και τις ανάγκες των καιρών;

Ποια στοιχεία χρειάζεται το άτομο που καλείται να ηγηθεί μιας επιχείρησης σε μία οικονομία που συνεχώς αλλάζει; Τι θα πρέπει να περιμένουν οι επιχειρήσεις από τα στελέχη που τις διοικούν, μπροστά στις αβεβαιότητες που επιφυλάσσει το μέλλον;

Σε μια περίοδο όπου το θέμα της ηγεσίας έχει μεγάλο ενδιαφέρον, η 16ης ετήσια παγκόσμια έρευνα της PwC για τους διευθύνοντες συμβούλους καταδεικνύει ότι χαρακτηριστικά όπως η ευελιξία, ο πραγματισμός και η εξυπνάδα είναι τόσο σχετικά και επίκαιρα όσο ήταν και τις προηγούμενες χιλιετίες.

Δημοφιλέστερος ο Τσώρτσιλ

Οι 1.400 διευθύνοντες σύμβουλοι από 68 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα υπέδειξαν τις ηγετικές φυσιογνωμίες που θαυμάζουν καθώς και τις αποφάσεις και ενέργειες που αποτέλεσαν ορόσημο στην πορεία τους. Τα στοιχεία βασίζονται σε ερώτηση που ετέθη στους συμμετέχοντες, στο πλαίσιο της παραπάνω έρευνας.

Η έρευνα κατηγοριοποίησε τις απαντήσεις, στους εξής τύπους ηγετών:
• ηγέτες στον πόλεμο, στρατηλάτες, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Ναπολέων
• μεταρρυθμιστές, όπως ο Τζακ Γουέλς, ο Φ. Ντ. Ρούσβελτ και η Ελισάβετ Α’ της Αγγλίας
• ηγέτες που χαρακτηρίζονται από αντιθέσεις, όπως ο Τσώρτσιλ και ο Λίνκολν
• ηγέτες που μπόρεσαν να εμπνεύσουν τις μάζες, όπως οι Μαχάτμα Γκάντι και Νέλσον Μαντέλα
• οι ηγέτες που μπόρεσαν να εξασφαλίσουν συναίνεση, μεταξύ των οποίων αναφέρθηκε ο Μπιλ Κλίντον.

Οι λιγότερο δημοφιλείς κατηγορίες περιλαμβάνουν συγγραφείς, καλλιτέχνες, φιλοσόφους, αθλητές, θρησκευτικούς ηγέτες και φανταστικούς χαρακτήρες.

Οι 10 δημοφιλέστεροι ηγέτες, σύμφωνα με τις απαντήσεις των ερωτηθέντων στην έρευνα είναι οι εξής:
1. Ουίντστον Τσώρτσιλ
2. Στηβ Τζομπς
3. Μαχάτμα Γκάντ
4. Νέλσον Μαντέλα
5. Τζακ Γουέλς
6. Αβραάμ Λίνκολν
7. Μάργκαρετ Θάτσερ
8. Ρόναλντ Ρέιγκαν
9. Τζων Φ. Κένεντι
10. Μπιλ Κλίντον και Ναπολέων Βοναπάρτης

Ο Στηβ Τζομπς έχει θαυμαστές στις περισσότερες χώρες (37). Ο Τσώρτσιλ έρχεται πρώτος με ευρεία απήχηση και είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη δυτική Ευρώπη. Είναι αξιοσημείωτο ότι στη Γαλλία καταλαμβάνει την πρώτη θέση, αφήνοντας δεύτερο το Ντε Γκωλ, όπως και στην Ιταλία όπου κερδίζει την κορυφή έναντι του Μακιαβέλι. Στην Ελλάδα έρχεται ‘ισόπαλος’ στην πρώτη θέση μαζί με τον Μέγα Αλέξανδρο και στην Τουρκία δεύτερος μετά τον Κεμάλ Ατατούρκ.

Γυναίκες στην κορυφή

Στην έρευνα αναδείχθηκαν δεκαπέντε γυναίκες, ανάμεσα στις οποίες μόνο η Θάτσερ περιλαμβάνεται στους 10 πρώτους παγκοσμίως. Οι δημοφιλέστερες γυναίκες που ακολουθούν είναι η Άνγκελα Μέρκελ, η Άυν Ραντ, η Μητέρα Τερέζα και η Βασίλισσα Ελισάβετ Α’ της Αγγλίας. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες διευθύνουσες σύμβουλοι ήταν 4 φορές πιθανότερο να επιλέξουν γυναίκα παρά άντρα ηγέτη.

Ελλάδα: Μέγας Αλέξανδρος, Στηβ Τζομπς, Τσώρτσιλ

Στην Ελλάδα, την πρώτη θέση μοιράζονται μια ιστορική μορφή, ο Μέγας Αλέξανδρος, ένας καινοτόμος επιχειρηματίας, ο Στηβ Τζομπς και ένας πολιτικός, ο Τσώρτσιλ. Ξεχωρίζουν επίσης ηγέτες της νεώτερης ιστορίας – η Μάργκαρετ Θάτσερ, ο Ν. Μαντέλα, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ιωάννης Καποδίστριας.

«Θαυμάζω τον Καποδίστρια γιατί τη διορατικότητα αλλά και το χιούμορ του, τη σταθερότητα, την τιμιότητα και το ήθος του. Ίδρυσε την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα, το πρώτο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα του ελληνικού κράτους, και με το Εθνικό Νομισματοκοπείο, ενώ καθιέρωσε εθνικό νόμισμα για την αντικατάσταση του τουρκικού. Έκανε μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση και κατάφερε να ξαναχτίσει ένα κατεστραμμένο κράτος. Χρειαζόμαστε ηγέτες σαν αυτόν σήμερα», δήλωσε ένας συμμετέχων στην έρευνα.

Από την αρχαιότητα ξεχωρίζουν ο Οδυσσέας «για την επιμονή του», ο Περικλής «γιατί είχε στόφα, όραμα και αποφασιστικότητα», ο Θεμιστοκλής «για τη διορατικότητα, την ευθυκρισία και την πειθώ του» και ο Μέγας Αλέξανδρος «γιατί ήταν πρώτος ανάμεσα σε ίσους, είχε όραμα, έθετε σαφείς στόχους και διέθετε την ικανότητα να συντονίσει ένα πολύπλοκο και δύσκολο έργο».

Ο Μάριος Ψάλτης, διευθύνων σύμβουλος της PwC στην Ελλάδα, υποστηρίζει ότι: «Οι συνθήκες αλλάζουν, όμως η ιστορία δείχνει ότι ηγέτες αναδεικνύονται άνθρωποι που ξεχωρίζουν για τη διορατικότητα, την πειθώ αλλά και κυρίως από το έργο τους. Στην εποχή μας τη μεγάλη αλλαγή φέρνει η ψηφιακή τεχνολογία που δίνει τη δυνατότητα να δημιουργηθεί μια νέα γενιά ηγετών, σε μικρότερες ηλικίες. Νέων που χαρακτηρίζονται από οξύνοια, ταχύτητα δράσης και ευελιξία».

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ