Αχυρένια σκυλιά. Σκέψεις για τους ανθρώπους και άλλα ζώα (2η έκδοση)

Ο John Gray αντιμάχεται τις αστόχαστες πεποιθήσεις των σκεπτόμενων ανθρώπων και προσφέρει μια διεισδυτική ματιά στην ανθρώπινη κατάσταση. Ξεκινώντας με την παραδοχή ότι ο άνθρωπος δεν κατέχει προνομιούχα θέση σε σχέση με άλλα ζώα και το φυσικό του περιβάλλον, εξαπολύει δριμεία επίθεση στην ανθρωπιστική πεποίθηση που βλέπει τον άνθρωπο να κυριαρχεί τη Γη, να υπερβαίνει κάθε φυσικό όριο και να ελέγχει το περιβάλλον του. Η προφανής μας ανικανότητα να διαχειριστούμε τον εαυτό μας μαρτυρά τη θεμελιώδη ασυνέχεια ανάμεσα στις αυταπάτες της συνείδησής μας και στην πραγματική μας θέση στη φυσική τάξη. Για τον Gray, αυτή η ασυνέχεια εμφανίζεται πιο έντονα στη «Δυτική παράδοση». Από την εποχή του Πλάτωνα εισήχθησαν μια σειρά αφαιρέσεις μεταξύ του εαυτού μας και του κόσμου. Το αληθές, το όμορφο και το καλό έγιναν οι ανύπαρκτοι στόχοι μιας αδύνατης αναζήτησης. Όλα αυτά έθρεψαν την υπέρτατη αυταπάτη: ο εαυτός είναι μια ορθολογική, συνεχής οντότητα, ένας δρων, διαφορετικός από όλους τους άλλους. Αφού, όμως, ο εαυτός είναι μια αυταπάτη, η ηθική είναι ένας παραλογισμός ή μάλλον ένα αφροδισιακό. «Δεν μας έχει κάνει καλύτερους ανθρώπους, σίγουρα όμως έχει εμπλουτίσει τις διαστροφές μας». Η ηθική είναι ακόμα μία αφαίρεση μεταξύ του εαυτού μας και του κόσμου. Είμαστε απρόθυμοι ή και ανίκανοι να καταλάβουμε πως όχι απλώς συγγενεύουμε με άλλα ζώα, αλλά σαν και αυτά είμαστε αδύναμοι σε σχέση τόσο με το ατομικό όσο και με το συλλογικό πεπρωμένο μας, κάτι που μας οδηγεί στη δίχως νόημα πίστη στην πρόοδο. Οι άνθρωποι της δράσης, που παλεύουν για τη βελτίωση, θεωρούν τον εαυτό τους ήρωα. Κατά βάθος η πίστη τους ότι η ανθρώπινη βούληση μπορεί να μεταμορφώσει τον κόσμο αρνείται την ίδια τους τη θνητότητα. Ο εαυτός που πασχίζει να κυριαρχήσει στον κόσμο είναι απλώς ένα τρεμοφέγγισμα στην επιφάνεια των πραγμάτων. Στόχος της ζωής, δηλώνει ο Gray, δεν είναι η δράση αλλά η ενατένιση.

Ο John Gray, ομότιμος καθηγητής Ευρωπαϊκής Σκέψης στο London School of Economics, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς στοχαστές. Έχει γράψει περισσότερα από είκοσι βιβλία, μεταξύ των οποίων τα ακόλουθα: Enlightenment’s Wake· False Dawn (ελλ. έκδ. Απατηλή αυγή, Πόλις)· Al Qaeda and What it Means to be Modern (ελλ. έκδ. Η Αλ Κάιντα και η νεωτερικότητα, Μεταίχμιο)· Heresies: Against Progress and Other Illusions· Black Mass: Apocalyptic Religion and the Death of Utopia (ελλ. έκδ. Μαύρη λειτουργία: Η αποκαλυπτική θρησκεία και ο θάνατος της ουτοπίας, Οκτώ).