Richard Yarrow


Τα αυτοκίνητα που δεν απαιτούν τη συνδρομή οδηγού για να κινηθούν είναι ένα από τα αγαπημένα πεδία έρευνας της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Η Google είναι από τους πρωτοπόρους του είδους αυτή τη στιγμή, διεξάγοντας στις ΗΠΑ εδώ και αρκετό καιρό δοκιμές με ένα στόλο από Toyota Prius που διαθέτουν «αυτόματο πιλότο», ενώ και η συντριπτική πλειοψηφία των λεγόμενων mainstream αυτοκινητοβιομηχανιών επιδίδεται σε έρευνες σχετικά με την συγκεκριμένη τεχνολογία.

Ανεξαρτήτως, ωστόσο, αν σήμερα πρόκειται για μια τεχνολογία που θεωρητικά αποτελεί την αιχμή του δόρατος, η ιδέα -και όχι μόνο- ενός αυτόματου πιλότου στα τετράτροχα είναι πολύ παλαιότερη απ’ ότι θα πίστευε ενδεχομένως κάποιος.

Για του λόγου το αληθές, πριν περίπου 50 χρόνια Βρετανοί ερευνητές δημιούργησαν ένα πρωτότυπο αυτοκίνητο με αυτόματο πιλότο, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία θα ήταν ευρέως διαδεδομένη έως το έτος 2000…

Ανεξαρτήτως του κατά πόσο επιτυχείς ήταν οι προβλέψεις τους για τα «αυτοκινούμενα» οχήματα, κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα πειραματικό πρωτότυπο του είδους αξιοποιώντας μία Citroen DS19 του 1960.

Το πειραματικό τους πρωτότυπο συμμετείχε επιτυχώς και για πολλά χρόνια σε δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν ακόμα και σε δημόσιους δρόμους, ενώ αφού επιτέλεσε το έργο του, δωρήθηκε στο μουσείο επιστημών του Λονδίνου.

Μετά από δεκαετίες στο σκοτάδι, το πειραματικό εκείνο πρωτότυπο έρχεται και πάλι στο προσκήνιο χάρη σε μια εκδήλωση της Citroen στο New Yorkshire της Βρετανίας.

Ξεκινώντας την ξενάγηση στην τεχνολογική αιχμή του παρελθόντος, αξίζει να σημειωθεί ότι τα σημερινά αυτοκίνητα του είδους, αξιοποιούν αισθητήρες συνδυαστικά με το σύστημα πλοήγησης προκειμένου να προσδιορίσουν το στίγμα τους, στοιχεία που αποτελούσαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας για τα τεχνολογικά μέτρα της δεκαετίας του ’60.

Ως αποτέλεσμα, οι μηχανικοί που ανέλαβαν το επιδοτούμενο από τη βρετανική κυβέρνηση πρόγραμμα, έπρεπε να υιοθετήσουν μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση.

Έτσι, πολύ απλά, το πρώτο στάδιο του σχεδίου τους επέβαλε την τοποθέτηση ηλεκτροφόρων καλωδίων κάτω από την επιφάνεια του, μήκους αρκετών χιλιομέτρων, πεδίου δοκιμών τους. Στη συνέχεια εξόπλισαν την DS19 με αισθητήρες οι οποίοι ανίχνευαν το μαγνητικό πεδίο που παρήγαγαν τα ηλεκτροφόρα καλώδια και έδιναν τις ανάλογες εντολές στο σύστημα διεύθυνσης.

Η σοβαρότητα των δοκιμών και του πειράματος ήταν τόση, που η επιστημονική ομάδα κατάφερε να πείσει τους αρμόδιους υπουργούς να γίνουν εργασίες ώστε να τοποθετηθούν καλώδια μήκους 16 χλμ. σε έναν από τους βασικούς περιφερειακούς δρόμους του Λονδίνου, μια απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να διεξαχθούν δοκιμές στο δημόσιο οδικό δίκτυο και σε πραγματικές συνθήκες.

Η DS19 επανεμφανίστηκε στο International Citroen Car Clubs Rally (ICCCR) -την μεγαλύτερη «σύναξη» αυτοκινήτων της φίρμας παγκοσμίως. Ο Haans Startjes, ένας από τους διοργανωτές της εκδήλωσης ήταν ο άνθρωπος που ανέλαβε να φέρει το πειραματικό πρωτότυπο στην εκδήλωση, κάτι που, σύμφωνα με τον ίδιο, κάθε άλλο παρά εύκολο ήταν.

«Όταν αρχίσαμε να σκεφτόμαστε τι μπορούσαμε να παρουσιάσουμε στην εκδήλωση, οι ιδέες ήταν πολλές, ενώ, παράλληλα, θέλαμε να δώσουμε έμφαση σε αριστεροτίμονες Citroen που είχαν κατασκευαστεί στο εργοστάσιο του Slough στo Berkshire, αλλά θέλαμε και κάτι που είχε καιρό να εμφανιστεί».

Ο H. Startjes γνώριζε για την ύπαρξη της αυτόματης DS, αλλά αγνοούσε τόσο τον τόπο φύλαξής της, όσο και το κατά πόσο αυτή εξακολουθούσε να υπάρχει.

Μετά από τη σχετική αναζήτηση, τελικά την εντόπισε στις αποθήκες του μουσείου επιστημών του Λονδίνου στο Swindon.

Για την ακρίβεια, σύμφωνα με την εξιστόρηση του H. Startjes, η DS19 συστεγαζόταν με ένα αεροπλάνο τύπου Lockheed Constellation σε ένα υπόστεγο.

«Τελικά οι υπεύθυνοι του μουσείου δέχθηκαν να μας την παραχωρήσουν υπό κάποιες προϋποθέσεις… Να πληρώσουμε για την αφαίρεση αμιάντου που είχε εντοπιστεί κάτω από το καπό, να βγάλουμε κλειδί με δικά μας έξοδα καθώς ούτε οι ίδιοι είχαν, ενώ κανείς δεν θα επιτρεπόταν να επιβιβαστεί στην DS”.

Μετά από τόσα χρόνια στο υπόστεγο, η DS είχε ανάγκη από μία γενναία επισκευή προκειμένου να λειτουργήσει ο κινητήρας, ενώ δεν υπήρχε καμία πιθανότητα για το σύστημα με τους αισθητήρες μαγνητικού πεδίου. Ακόμα και έτσι όμως, επρόκειτο για ένα αυτοκίνητο που βρισκόταν σε μια πραγματικά πολύ καλή κατάσταση. Οι επενδύσεις από κόκκινο δέρμα ήταν σχεδόν σε άριστη κατάσταση με δεδομένη την κακομεταχείριση που είχαν ως συνέπεια οι διάφορες μετατροπές που πραγματοποιήθηκαν εις βάρος τους, για τις ανάγκες των δοκιμών.

Στις πιο προφανείς αλλαγές συγκαταλέγεται ένα πάνελ διακοπτών που τοποθετείται στο τζάμι του πίσω καθίσματος, ώστε να είναι εφικτή η χρήση τους από το εξωτερικό του αυτοκινήτου, ένα ράφι στο χώρο αποσκευών που εξυπηρετούσε –προφανώς- τη φιλοξενία περισσότερου εξοπλισμού, ενώ για την στήριξη των μαγνητικών αισθητήρων, έχουν τοποθετηθεί ατσάλινοι σωλήνες που διατρέχουν το κατώτερο τμήμα του αυτοκινήτου.

Το κοντέρ μαρτυρά ότι το συγκεκριμένο αυτοκίνητο έχει διανύσει συνολικά 11.600 χλμ. Αν και η επιστημονική ομάδα που πραγματοποίησε το συγκεκριμένο project ήταν ιδιαίτερα πολυσυλλεκτική ως προς τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούσε, αξιοποιώντας, από Standard Vanguard έως Austin Mini, η DS αποτελούσε μία από τις αγαπημένες της επιλογές, καθώς το υδραυλικό σύστημα πέδησης, το τιμόνι και η υδροπνευματική ανάρτηση, έκαναν πιο απλή την αυτόματη αλλαγή πορείας της.

Παράλληλα με την DS19 έχουν διασωθεί και κάποια ντοκουμέντα της εποχής τα οποία σκιαγραφούν με ακρίβεια τη λειτουργία του συστήματος των αισθητήρων μαγνητικού πεδίου, το οποίο ενεργοποιείτο μέσω ενός διακόπτη δίπλα στα πεντάλ.

Τα ίδια έγγραφα αποκαλύπτουν ότι η DS19 με το παραπάνω σύστημα σε λειτουργία, έχει φτάσει την ταχύτητα των 130 χλμ./ώρα με τους μηχανικούς να αναφέρουν ότι στις στροφές, η DS19 απομακρυνόταν έως και 13 εκατοστά από τον «άξονα» των ηλεκτροφόρων καλωδίων.

Την εποχή εκείνη έφτασαν ακόμα και να την αποκαλούν ιδιαίτερα πρακτική ιδέα, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι η διαδικασία αλλαγής λωρίδας θα αποτελούσε ένα άλυτο πρόβλημα με βάση την τεχνολογία την οποία αξιοποιούσε.

Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα ότι σύμφωνα με ανεξάρτητη έρευνα της εποχής, κρίνεται εφικτή η ολοκλήρωση καλωδίωσης όλων των βασικών δρόμων της Βρετανίας έως το 2010, ενώ στα πλεονεκτήματα της καθολικής χρήσης του παραπάνω συστήματος, συγκαταλέγεται η μείωση των ατυχημάτων έως και κατά 40%, αλλά και η πιο εξορθολογισμένη χρήση του οδικού δικτύου.

Παράλληλα, όπως και οι σημερινές έρευνες για καινοτόμες τεχνολογίες, έτσι και στα συμπεράσματα της συγκεκριμένης έρευνας περιλαμβάνεται η σαφής επιφύλαξη ότι αν δεν υπάρξει η κατάλληλη υποδομή δεν θα βρεθεί κανείς να αγοράσει αυτοκίνητα συγκεκριμένης τεχνολογίας και αντιστρόφως.

O Δρ. Nick Reed, ο άνθρωπος που βρίσκεται επικεφαλής του αντίστοιχου βρετανικού προγράμματος σήμερα επισημαίνει:

«Είναι φανταστικό που η Citroen επανήλθε στο προσκήνιο. Εκείνο τον καιρό ήταν πραγματικά τεχνολογία αιχμής», σημειώνει, παραδεχόμενος ωστόσο ότι η ευρεία χρήση τέτοιων αυτοκινήτων μάλλον θα ήταν απίθανη καθώς προϋπέθετε τεράστια έργα υποδομής και θα κρινόταν μη αποδοτική.

Ο Ν. Reed πιστεύει ότι τα αυτοκίνητα με «αυτόματο πιλότο» θα αποτελούν μέρος του κοντινού μέλλοντός μας, καθώς οι βασικές τεχνολογικές προκλήσεις που προϋποθέτει η παρουσία τους έχουν σχεδόν ξεπεραστεί.

«Ένα από τα βασικά προβλήματα το οποίο απομένει να ξεπεραστεί είναι η αξιοπιστία. Καμία από τις αυτοκινητοβιομηχανίες δεν θα δεχτεί να συνδέσει το όνομά της ή να αποδεχτεί την ευθύνη ενός δυστυχήματος», σημειώνει ο N. Reed

Για την ιστορία, η αυτοκινούμενη DS19 αποδείχθηκε ένα ιδιαιτέρως δημοφιλές έκθεμα στην εκδήλωση της Citroen η οποία όμως φτάνει σιγά-σιγά προς το τέλος της. Μετά την έκθεση, η DS19 πιθανώς να ξαναβρεθεί στο υπόστεγο απ’ όπου την ανέσυραν.

«Πιθανώς δεν θα την ξαναδεί κανείς για άλλα είκοσι χρόνια», λέει γελώντας ο H. Startjes. «…Αλλά πάλι, δεδομένου ότι όλο αυτό το θέμα με τα αυτοκίνητα με αυτόματο πιλότο είναι τόσο δημοφιλές, ίσως να την αναζητήσουν νωρίτερα».

Auto Express