Η εξ αποστάσεως μάθηση είναι μια διαδικασία που πρόσφατα μπήκε στον κύκλο των δυνατοτήτων μας. Κάποιοι από εμάς επιλέγουν να κάνουν χρήση της, ενώ κάποιοι άλλοι την αφορίζουν θεωρώντας τέτοιες μεθόδους άψυχες και απρόσωπες μπροστά στην παραδοσιακή διδασκαλία. Για παιδιά όμως σαν τον Κώστα και τη Μαρία το e-learning αποτελεί μοναδική επιλογή στην προσπάθειά τους για μόρφωση και γνώση.

Η Μαρία είναι 12 ετών και κατοικεί σε ένα μικρό χωριό στην ορεινή Αχαΐα. Τελειώνει φέτος το δημοτικό και την επόμενη χρονιά θα είναι αναγκασμένη να κάνει μια διαδρομή 45 χλμ καθημερινά για το κοντινότερο γυμνάσιο της περιοχής. Στη Μαρία αρέσουν πολύ οι ξένες γλώσσες και οι ξένοι πολιτισμοί και μια μέρα θα ήθελε να βγει από τα όρια του χωριού της και της Ελλάδας για να εξερευνήσει. Μόνος σύμμαχός της για την εκπλήρωση αυτού του ονείρου είναι ο υπολογιστής που πρόσφατα απέκτησε και η πληροφορία που μπορεί να βρει ψάχνοντας στο διαδίκτυο.

Αυτό το κορίτσι εξερευνά καθημερινά ιστοσελίδες μάθησης και επιμόρφωσης και καταφέρνει να μαθαίνει πράγματα που της αρέσουν. Έχοντας πρόσβαση σε εγκυκλοπαίδειες και λεξικά, καταφέρνει να διευρύνει τις γνώσεις της και να αποκτά νέες. Μαθαίνει αγγλικά, γαλλικά, διαβάζει χρήσιμα πράγματα και κυρίως διατηρεί το όνειρο που έχει ζωντανό. Δεν την ενοχλεί που η πιο κοντινή βιβλιοθήκη είναι σε απόσταση 2 ωρών από το σπίτι της, ούτε και που δεν υπάρχει φροντιστήριο ξένων γλωσσών στο χωριό της. Το διαδίκτυο της τα φέρνει πιο κοντά, αν και με πολλούς περιορισμούς. Για την ελληνική γλώσσα τα υπάρχοντα συστήματα e-learning είναι ιδιαίτερα περιορισμένα, καθώς η χρήση της Νέας Ελληνικής δεν υποστηρίζεται αρκετά και οι διαθέσιμες πηγές είναι αρκετά πενιχρές. Τα τελευταία βέβαια χρόνια γίνονται σημαντικές προσπάθειες για την ανάπτυξη συστημάτων εκμάθησης και επιμόρφωσης προσαρμοσμένων στα ελληνικά, οι οποίες θα πρέπει να ενταθούν και να διευρυνθούν.

Για παιδιά σαν τη Μαρία θα ήταν χρήσιμη αλλά και επιτακτική η δημιουργία συστημάτων υποστηρικτικών στη σχολική εκπαίδευση. Στην ελληνική πραγματικότητα του σήμερα δεν είναι εφικτή για όλους τους μαθητές η εξωσχολική παιδεία και γνώση, είτε αυτή ονομάζεται εκμάθηση ξένης γλώσσας είτε ενισχυτική διδασκαλία. Δεν είναι όμως μόνο παιδιά σαν τη Μαρία που έχουν

ανάγκη από τέτοια βοηθητικά συστήματα. Ο Κώστας μένει στο κέντρο της Αθήνας αλλά η κατάστασή του κάνει δυσπρόσιτο ακόμα και το γειτονικό του λύκειο. Για παιδιά με κινητικά προβλήματα, όπως αυτός, η πρόσβαση σε χώρους που δεν είναι φιλικοί προς αυτά, καθιστά οποιαδήποτε προσπάθεια για επιπλέον γνώση, από δύσκολη έως αδύνατη.

Για τον Κώστα η πληροφορία και η γνώση που μπορεί να πάρει από συστήματα e-learning είναι πολύ σημαντική για την εξέλιξή του. Η δυνατότητα που πλέον έχει να παρακολουθήσει μαθήματα, σεμινάρια, σπουδές μέσω διαδικτύου, τον καθιστά ισότιμο πολίτη με τους υπόλοιπους συμμαθητές και φίλους του. Δεν είναι όμως μόνο παιδιά σαν τη Μαρία και τον Κώστα που έχουν ανάγκη συστήματα ηλεκτρονικής μάθησης. Πολλοί ενήλικες που έχουν τελειώσει προ πολλού το σχολείο, που δεν είχαν την «τύχη» των παιδιών που προαναφέραμε, να μεγαλώσουν σε μια εποχή ανάπτυξης των πληροφοριακών συστημάτων, νιώθουν τη βαθιά ανάγκη να αποκτήσουν γνώσεις ακόμα και σε μεγαλύτερη ηλικία.

Η ηλεκτρονική μάθηση είναι ένας τομέας που δεν προσφέρει μόνο γνώση και επιμόρφωση σε αυτούς που κάνουν χρήση της. Η δημιουργία τέτοιων συστημάτων αλλά και η δωρεάν διάθεσή τους στο κοινό προσφέρει ελπίδα. Η καλλιέργεια και η μόρφωση που μπορεί να αποκομίσει κάποιος σε μια εποχή που ακόμα και η γνώση προσφέρεται συχνά με οικονομικό αντίκρισμα, ακόμα κι αν δεν προέρχεται από κλασικές πηγές, μπορεί να βοηθήσει το άτομο να εξελιχθεί και να κάνει τη ζωή του καλύτερη. Όπου δεν είναι δυνατόν να φτάσει ένας δάσκαλος ή όσα κάποιες οικογένειες δεν έχουν την ευχέρεια να προσφέρουν στα παιδιά τους, θα πρέπει να καλύπτονται από εκπαιδευτικά υποστηρικτικά συστήματα, τα οποία όλοι θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους.

Όλοι οι πολίτες έχουν ανάγκη από ερεθίσματα τα οποία θα τους διευρύνουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες, θα τους κάνουν πιο σκεπτόμενα άτομα, πιο παραγωγικούς στην εργασία τους. Αυτά λοιπόν τα ερεθίσματα θα πρέπει να πάρουν σάρκα και οστά μέσω συστημάτων που θα επιμορφώνουν και θα προσφέρουν χρήσιμη γνώση στους χρήστες. Αυτή είναι η ουσιαστική έννοια της “δια βίου μάθησης” των πολιτών μιας χώρας. Η «δια βίου παιδεία», όπως θεωρούμε ότι θα μπορούσε να μετονομαστεί, με τη βοήθεια του e-learning θα πρέπει να ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου και να μην σταματά ποτέ. Οι δυσμενείς συνθήκες που δεν επέτρεψαν σε κάποιον να μορφωθεί θα πρέπει να πάψει να αποτελεί εμπόδιο στην μετέπειτα εξέλιξή του στην κοινωνία, και πιστεύουμε ότι η ηλεκτρονική μάθηση μπορεί να συμβάλλει.

Δ. Χριστοδουλάκης (Καθηγητής, Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων, Πανεπιστήμιο Πατρών)

Β. Σιμάκη (Master γλωσσολογίας, Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου και υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Πατρών)

in.gr

Ειδήσεις Σήμερα: